فجمعناهم

[ویکی الکتاب] ریشه کلمه:
جمع (۱۲۸ بار)
ف (۲۹۹۹ بار)
هم (۳۸۹۶ بار)

گرد آوردن. در صور دمیده می‏شود پس آنها را به طرز مخصوص گرد آوریم از این آیه به نظر می‏آید که به وجود آمدن و مردن انسانها جمع شدن تا قیامت است و چون قیامت مدّت جمع کردن تمام می‏شود و حساب آغاز می‏گردد همچنین است آیه 26 حاثیه و 87 نساء. پس چون تااو را بردند و هم رای شدند که او را در قعر چاه افکنند . راغب می‏گوید: اجماع در اکثر اوقات در اجتماع رأی و فکر گفته می‏شود «اَجْمَعَ الْمُسْلِمونَ عَلی هذا» یعنی آرائشان بر این جمع شد (ترجمه آزاد) . آیه گذشته و آیه 102 همان سوره و 71 یونس و 64 طه تقریباً همه در یک مضمون اند. شاید منظور آن باشد که مردم درباره شما هم رأی شدند یا برای شما نیرو و افراد شما را گرد آوردند ولی راجع به محل آیه، معنای اوّلی بهتر است . مصدر در اینجا به معنی مفعول است یعنی به زودی جمع شدگان منهزم می‏شوند و پشت گردانده فرار می‏کنند . جمیع و اجمع و اجمعون برای تأکید اجتماع است اجمعون صفت معرفه واقع می‏شود ومنصوب بودنش برای حال صحیح نیست ولی جمیع برای حال منصوب می‏شود و از حیث معنی تأکید می‏کند (راغب) .