فَتحعلی شاه قاجار (۱۱۸۵ـ اصفهان ۱۲۵۰ق)
فَتحعلی شاه قاجار
دومین پادشاه (حک: ۱۲۱۲ـ۱۲۵۰ق) سلسلۀ قاجار. باباخان فرزند حسینقلی خان جهانسوز و برادرزادۀ آقامحمدخان قاجار که هنگام سلطنت آقامحمدخان قاجار، ملقب به فتحعلی شاه شد، ولیعهد و حاکم یزد، فارس و کرمان بود و پس از مرگ آقامحمدخان از شیراز به تهران آمد و بر تخت سلطنت نشست (۱۲۱۲ق). وی ابتدا مخالفان خود را سرکوب و سپس پسرش عباس میرزا (ولیعهد)، را حاکم آذربایجان کرد .پس از مدتی وزیرش، حاج ابراهیم خان کلانتر، را که در تحکیم پایه های قدرتش مؤثر بود به قتل رساند (۱۲۱۵ق) و صدارت را به میرزا شفیع مازندرانی سپرد. دوران سلطنت فتحعلی شاه با حوادث مهمی روبه رو بود که مهم ترین آن ها دو جنگ ایران و روس بود، که به شکست ایران و انعقاد عهدنامه های گلستان (۱۲۲۸ق) و ترکمانچای (۱۲۴۳ ق) انجامید و درنتیجه بخش های وسیعی از سرزمین ایران به دولت روسیه واگذار گردید. این عهدنامه ها پیامدهای ناگواری چون تحمیل کاپیتولاسیون و حذف عوارض گمرکی را از کالاهای وارداتی روسیه در پی داشت. مقارن حکومت فتحعلی شاه، رقابت های مستعمراتی میان روس و انگلیس و فرانسه، به علت موقعیت استراتژیکی ایران، شدت گرفت و به انعقاد عهدنامه های سیاسی، تجاری و نظامی با انگلستان و فرانسه منجر گردید .فتحعلی شاه سفرایی به کشورهای اروپایی فرستاد و وزارت خارجه را تأسیس کرد. فتحعلی شاه بسیار طمّاع و زراندوز بود و به عیش و عشرت علاقه زیادی داشت. وی در اصفهان درگذشت. جنازه اش را به قم منتقل و در آن جا دفن کردند. او طبع شعر داشت و ادیبان و عالمان را تکریم می کرد. ساختن گنبد مطلّای حرم حضرت معصومه (س) و مدرسۀ فیضیۀ قم از آثار اوست.
فَتحعلی شاه قاجار
دومین پادشاه (حک: ۱۲۱۲ـ۱۲۵۰ق) سلسلۀ قاجار. باباخان فرزند حسینقلی خان جهانسوز و برادرزادۀ آقامحمدخان قاجار که هنگام سلطنت آقامحمدخان قاجار، ملقب به فتحعلی شاه شد، ولیعهد و حاکم یزد، فارس و کرمان بود و پس از مرگ آقامحمدخان از شیراز به تهران آمد و بر تخت سلطنت نشست (۱۲۱۲ق). وی ابتدا مخالفان خود را سرکوب و سپس پسرش عباس میرزا (ولیعهد)، را حاکم آذربایجان کرد .پس از مدتی وزیرش، حاج ابراهیم خان کلانتر، را که در تحکیم پایه های قدرتش مؤثر بود به قتل رساند (۱۲۱۵ق) و صدارت را به میرزا شفیع مازندرانی سپرد. دوران سلطنت فتحعلی شاه با حوادث مهمی روبه رو بود که مهم ترین آن ها دو جنگ ایران و روس بود، که به شکست ایران و انعقاد عهدنامه های گلستان (۱۲۲۸ق) و ترکمانچای (۱۲۴۳ ق) انجامید و درنتیجه بخش های وسیعی از سرزمین ایران به دولت روسیه واگذار گردید. این عهدنامه ها پیامدهای ناگواری چون تحمیل کاپیتولاسیون و حذف عوارض گمرکی را از کالاهای وارداتی روسیه در پی داشت. مقارن حکومت فتحعلی شاه، رقابت های مستعمراتی میان روس و انگلیس و فرانسه، به علت موقعیت استراتژیکی ایران، شدت گرفت و به انعقاد عهدنامه های سیاسی، تجاری و نظامی با انگلستان و فرانسه منجر گردید .فتحعلی شاه سفرایی به کشورهای اروپایی فرستاد و وزارت خارجه را تأسیس کرد. فتحعلی شاه بسیار طمّاع و زراندوز بود و به عیش و عشرت علاقه زیادی داشت. وی در اصفهان درگذشت. جنازه اش را به قم منتقل و در آن جا دفن کردند. او طبع شعر داشت و ادیبان و عالمان را تکریم می کرد. ساختن گنبد مطلّای حرم حضرت معصومه (س) و مدرسۀ فیضیۀ قم از آثار اوست.