فاکتور فعال کننده پلاکتی

فاکتور فعال کننده پلاکتی ( به انگلیسی: Platelet - activating factor ) یا ( PAF ) یک فعال کننده فسفولیپید است که دارای عملکرد بیولوژیکی فراوان و نیز فعال کننده پلاکتی می باشد. این واسطه التهابی از برخی سلول ها ( ماکروفاژهـا، منوسیت ها، نوتروفیلها، بازوفیلها و ماست سل ها ) آزاد می شود و موجب تجمع پلاکتی، دگرانولاسیون، التهاب و آنافیلاکسی می شود.
این پروتئین با شناسه پاب کم ۱۰۸۱۵۶ و جرم مولی آن ۵۲۳٫۶۸۳ می باشد.
در روند التهاب برخی لیپیدها به عنوان واسطه های التهابی عمل می کنند در پی بروز التهاب فسفولیپیدهای غشایی برخی سلول ها ( ماکروفاژها، منوسیت ها، نوتروفیل ها و ماست سل ها ) به اسید آراشیدونیک و Lyso - PAF تجزیه می شوند. این عامل در نهایت به فاکتور فعال کننده پلاکتی ( PAF ) تبدیل می شود که سبب فعال شدن پلاکت و آثار التهابی بسیاری مثل کموتاکسی ائوزینوفیل ها و فعال شدن و دگرانوله شدن نوتروفیل ها و ائوزینوفیل ها می گردد. این فاکتور در ایجاد آترواسکلروز عروقی نیز دخیل است.
سطح خونی فاکتور فعال کننده پلاکتی در بیماران دچار آنافیلاکسی افزایش نشان می دهد و سطح آن معیار بسیار مناسبی برای بررسی شدت انافیلاکسی می باشد.
سطح آنزیم استیل هیدرولاز نسبت عکس با میزان ( PAF ) دارد و چون این آنزیم برای غیرفعال کردن PAF لازم است، کمبود آن به شدت انافیلاکسی کمک می کند.
• داروهای بلوک کننده فاکتور فعال کننده پلاکتی ممکن است موجب درمان یا پیشگیری از انافیلاکسی گردند.