فاسقیناکموه

دانشنامه اسلامی

[ویکی الکتاب] ریشه کلمه:
سقی (۲۵ بار)
ف (۲۹۹۹ بار)
کم (۲۲۹۱ بار)
ه (۳۵۷۶ بار)

آب دادن همچنین است سُقیا (راغب) . . در اقرب و صحاح سقیا را اسم مصدر گفته است. طبرسی آن را حصّه آب گفته است در قرآن سقی و اسقاء هر دو آمده است مثل «وَ اَسْقَیْنا کُمْ ماءً فُراتاً» راغب در فرق آن دو گوید: سقی آن است که مشروب را به شخص بدهی و اسقاء آن است که در اختیار وی بگذاری تا هر طور خواست میل کند. السقاء از سقی ابلغ است زیرا مشروب را در اختیار طرف می‏دهی خواه خودش بنوشد یا دیگری به او بنوشاند. در اقرب سقی و اسقاء را به یک معنی گرفته و هر دو شامل است به اینکه با دست آب را به دهان طرف برسانی و یا در اختیار او قرار بدهی. آنگاه از حماسی نقل می‏کند: بعضی میان سزقَیْتُ و اَسْقَیْتُهُ فرق گذاشته و گفته است: اَسَقَیْتُهُ یعنی در اختیار او آشامیدنی گذاشتم هر طور بخواهد بکند. وَسَقْیُتُهُ یعنی آب را به دهان او رساندم. مجمع هر دو را به یک معنی گرفته و فرق فوق را از دیگران نقل می‏کند. تدبّر در آیات قرآن نشان می‏دهد که اسقاء به معنی گذاشتن آب در اختیار شخص است مثل آیه گذشته ، ، ولی سقی در نوشاندن آمده نظیر . که درباره نوشاندن است و مثل . بقره، آب را بکشت می‏نوشاند و در آیه . نیز نوشاندن مراد است. خلاصه آنکه فرق راغب و حماسی به جا و حق است. استسقا: طلب سقی و اسقاء. سقایة: ظرفیکه با آن آب می‏دهند (مشربه) . گویا آن ظرف هم مشربه بود که سقایه گقته و هم پیمانه بود که در آیات دیگر آن را صواع گفته است راغب گوید آن دو تعبیر برای فهماندن دو امر است. سقایه مصدر نیز آمده است مثل . آیا آب دادن حاجیان و تعمیر مسجد الحرام را مانند آن کس می‏دانید که به خدا ایمان آورده راجع به شأن نزول آیه رجوع شود به تفاسیر.

پیشنهاد کاربران

بپرس