غنیه الطالبین فی تجوید کلام رب العالمین

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] غنیة الطالبین فی تجوید کلام رب العالمین نوشته محمد بن عمر بقری(1018ق-1111ق)، کتابی است به زبان عربی و با موضوع علوم قرآنی که نویسنده در آن با اعتقاد به این که قرآن کریم را باید همان گونه که بر پیامبر(ص) نازل شده قرائت کرد، قواعد صحیح تجوید را بر پایه استشهاد به کلمات بزرگان این علم و استدلال به روایاتی از پیامبر اکرم(ص) توضیح می دهد.
کتاب توسط فرغلی سید عرباوی مورد تحقیق قرار گرفته است.
کتاب دارای، تقدیمیه، مقدمه محقق، محتوای مطالب ضمن چهارده باب، یک خاتمه و پنج تتمه است.
در نسخه خطی کتاب از 10 منبع و نسخه چاپی آن از 220 منبع استفاده شده است. منابع نسخه خطی عبارت اند از: التحریر السدید بشرح القول المفید فی علم التجوید، حل الشاطبیة، الحواشی المفهمة فی شرح الجزریة، زبدة العرفان فی وجوه القرآن، شرح الشاطبیة، شرح المستکاوی علی المقدمة الجزریة، الطرازات المعلمة فی شرح المقدمة، الفوائد السریة شرح المقدمه الجزریة، کنز المعانی شرح حرز الأمانی و وجه التهانی و لباب التجوید للقرآن المجید.
محقق کتاب؛ فرغلی سید عرباوی این اثر را به شش تن از علمای تجوید أندلس که صاحب کتاب در این علم هستند تقدیم کرده است. وی از دکتر أیمن رشدی سوید شامی، یحیی عبدالرزاق غوثانی شامی، غانم قدوری حمد عراقی و إبراهیم بن محمد بن عبدالعزیز به خاطر کمک در نشر این کتاب، تشکر ویژه کرده است.
محقق، در مقدمه اش بر کتاب روایتی از پیامبر اسلام(ص) را متذکر می شود که ابن خزیمه در کتابش «الصحیح» آن را از زید بن ثابت چنین نقل کرده است که ایشان فرمودند: «إن الله یحب أن یقرأ القرآن غضاً کما اُنزل»؛ قطعاً خدا دوست دارد که قرآن تروتازه قرائت شود یعنی به صورتی که نازل شده است. وی می نویسد روایات و سنت پیامبر(ص) و... نشان از این دارد که برای قرائت قرآن صفت معینی هست و آن همان صفتی است که از پیامبر اسلام(ص) أخذ شده و قرآن بر آن نازل شده است، پس هرکه با آن مخالفت کرده یا در آن اهمال ورزد یا قرآن را با لهجه های عامی معاصر بخواند با سنت پیامبر(ص) مخالفت کرده و قرآن را به غیر تجوید خوانده و هرکه قرآن را به غیر تجوید بخواند آن را به غیر ما انزل الله خوانده است. وی همچنین متذکر می شود که صفت تجوید که برای قرائت قرآن ذکر شده، یک صفت توقیفی است (به این معنا که برای قرائت صحیح قرآن باید تابع روایات بود) و اجتهاد و رأی در آن راه ندارد ولی متأسفانه اکثر کتاب های جدید تجویدی این گونه هستند یعنی غلبه در آن ها بیشتر با رأی است تا با تبعیت و روایت. همچنین اختصار در اغلب کتاب های تجویدی جدید مخل به غرض است لذا لازم است که کتاب های تجویدی قدما احیاء شود. وی می نویسد: من برای این منظور نسخه خطی «غنیة الطالبین فی تجوید کلام رب العالمین» محمد بن سالم بقری را برگزیدم. عرباوی، در ادامه مقدمه اش بر کتاب، مختصری درباره زندگینامه بقری و رزومه علمی او(اساتید، شاگردان، تألیفات و...) و اتصال سند خودش در روایت به بقری، می نویسد.

پیشنهاد کاربران

بپرس