غمغمه

اوستایی: واژه ی gaoma - در اوستایی به معنای �غم� یا �درد� وجود دارد.
پهلوی: در زبان پهلوی، واژه هایی با ریشه ی gwm یا gwmh به معنای �غم� یا �اندوه� یافت می شود.
ساخت واژه:
�غمغمه� به نظر می رسد ترکیبی تقلیدی/صوتی باشد از دو عنصر مرتبط با �غم�: غم غمه ( یا تکرار صوتی �غم� ) . این نوع تکرار در فارسی متأخر رایج است و به ایجاد حالت آهنگین و زمزمه وار کمک می کند، مشابه واژه هایی مانند �نق نق� و �لم لم�.
نتیجه:
غمغمه می تواند به طور مستقیم با ریشه های اوستایی/پهلوی مرتبط باشد و شکل گیری آن با تکرار صوتی فارسی متأخر است.
- - -
۲. قمقمه
معنی امروز: بطری کوچک، ظرف آب.
ریشه شناسی:
اوستایی/پهلوی: در بررسی منابع اوستایی و پهلوی، هیچ واژه ی مستقیم و مستندی مشابه �قمقمه� برای ظرف یا آب یافت نمی شود.
ساخت واژه:
�قمقمه� به نظر می رسد واژه ای تقلیدی/عامیانه باشد که از تکرار صوتی �قم� �قمه� یا ترکیب های صوتی دیگر شکل گرفته است. مشابه روندی که در فارسی برای �قلقلک� و �لم لم� دیده می شود.
نتیجه:
قمقمه شواهد مستقیم در اوستایی یا پهلوی است و ریشه ی کهنی دارد بیشتر شکل گیری آن زبانی و تقلیدی است.
- - -
منابع معتبر پیشنهادی
۱. Boyce, Mary. A Grammar of the Zoroastrian Middle Persian Texts. 2nd edition. Leiden: Brill, 1981.
۲. Miller, C. An Introduction to the Pahlavi Language. London: Oxford University Press, 1967.
3. Windfuhr, Gernot L. Persian Grammar: History and Structure. 2009.
4. MacKenzie, David N. A Concise Pahlavi Dictionary. London: Oxford University Press, 1971.
5. Schmitt, R. Compendium Linguarum Iranicarum. Wiesbaden: Reichert, 1989.
6. Stilo, Donald L. Persian Middle and Modern: Historical and Comparative Perspectives. 2007.
- - -