غلامحسین رهنما ( زاده ۱۲۶۱ خورشیدی شیراز – درگذشته ۱۲ اردیبهشت ۱۳۲۵ ) استاد ریاضی و نجوم و سیاستمدار ایرانی بود.
غلامحسین رهنما در سال ( ۱۲۹۹ هجری قمری ) به دنیا آمد. پدرش حاج میرزا علی محمد ملاباشی معلم سلطان حسین میرزا پسر جوان مرگ ناصرالدین شاه شد. غلامحسین برادری هم به نام عبدالرحیم رهنما داشت.
... [مشاهده متن کامل]
تحصیلات ابتدائی و مقدماتی را در شیراز فراگرفت و به مدرسه دارالفنون تهران وارد شد. پس از اتمام دارالفنون، مدت ها نزد عبدالغفار نجم الدوله معلومات خود را در رشتهٔ ریاضی و نجوم تکمیل کرد و به معلمی ریاضیات در دارالمعلمین برگزیده شد و سالیان دراز در آنجا تدریس می کرد. در سال ۱۳۰۵ خورشیدی مجمع نجومی آکادمی علوم فرانسه او را به عضویت دائمی پذیرفت. در سال ۱۳۱۳ موفق به اخذ درجهٔ دکترا از شورای عالی دانشگاه تهران شد و حدود چهل و پنج سال در مدارس عالی و دانشگاه تهران به تدریس علوم ریاضی و هیئت اشتغال داشت. غلامحسین رهنما گذشته از تبحر در علوم ریاضی، به زبان و ادبیات فارسی و عربی تسلط داشت و از زبان فرانسه هم بهرهٔ کافی برده بود. بیشتر رجال و معاریف پس از عصر مشروطیت از شاگردان او بوده اند.
رهنما در سال ۱۳۰۵ که مهدی قلی هدایت وزارت فوائد عامه را به عهده گرفت، معاون او شد. اردیبهشت سال بعد مهدی مشیر فاطمی از وزارت داخله کناره گرفت، هدایت سرپرستی این وزارتخانه را به او سپرد و در خرداد که نخست وزیر شد، رهنما را معاون خود کرد. در امرداد ۱۳۱۰ اعتمادالدوله قراگوزلو وزیر معارف، رهنما را معاون خود کرد و او چند سال در این سمت ماند. در سال ۱۳۱۳ با تأسیس دانشگاه تهران به استادی این دانشگاه انتخاب شد و پایه دانشکدهٔ فنی را گذاشت و ریاست آن را به عهده گرفت. پس از استقلال دانشگاه تهران، معاونت دانشگاه هم ضمیمه کارش شد. رهنما از اعضای پیوستهٔ فرهنگستان هم بود و همچنین از سال ۱۳۱۸ تا زمان مرگ ریاست هیئت نظار بانک ملی را برعهده داشت. او در سال ۱۳۲۴ در سه کابینه متوالی ابراهیم حکیمی و محسن صدر وزیر فرهنگ بود.
غلامحسین رهنما در ایوان مقبره ناصرالدین شاه در جوار شاه عبدالعظیم در باغ جیران در شهر ری به خاک سپرده شده است.
تالیفات او در رشتهٔ ریاضی از پنجاه جلد متجاوز است. بیشتر کتب ریاضیات و فیزیک و شیمی در آن تاریخ تألیف اوست و در مدرسهٔ عالی حقوق و دارالمعلمین هم درس می داد.
غلامحسین رهنما در سال ( ۱۲۹۹ هجری قمری ) به دنیا آمد. پدرش حاج میرزا علی محمد ملاباشی معلم سلطان حسین میرزا پسر جوان مرگ ناصرالدین شاه شد. غلامحسین برادری هم به نام عبدالرحیم رهنما داشت.
... [مشاهده متن کامل]
تحصیلات ابتدائی و مقدماتی را در شیراز فراگرفت و به مدرسه دارالفنون تهران وارد شد. پس از اتمام دارالفنون، مدت ها نزد عبدالغفار نجم الدوله معلومات خود را در رشتهٔ ریاضی و نجوم تکمیل کرد و به معلمی ریاضیات در دارالمعلمین برگزیده شد و سالیان دراز در آنجا تدریس می کرد. در سال ۱۳۰۵ خورشیدی مجمع نجومی آکادمی علوم فرانسه او را به عضویت دائمی پذیرفت. در سال ۱۳۱۳ موفق به اخذ درجهٔ دکترا از شورای عالی دانشگاه تهران شد و حدود چهل و پنج سال در مدارس عالی و دانشگاه تهران به تدریس علوم ریاضی و هیئت اشتغال داشت. غلامحسین رهنما گذشته از تبحر در علوم ریاضی، به زبان و ادبیات فارسی و عربی تسلط داشت و از زبان فرانسه هم بهرهٔ کافی برده بود. بیشتر رجال و معاریف پس از عصر مشروطیت از شاگردان او بوده اند.
رهنما در سال ۱۳۰۵ که مهدی قلی هدایت وزارت فوائد عامه را به عهده گرفت، معاون او شد. اردیبهشت سال بعد مهدی مشیر فاطمی از وزارت داخله کناره گرفت، هدایت سرپرستی این وزارتخانه را به او سپرد و در خرداد که نخست وزیر شد، رهنما را معاون خود کرد. در امرداد ۱۳۱۰ اعتمادالدوله قراگوزلو وزیر معارف، رهنما را معاون خود کرد و او چند سال در این سمت ماند. در سال ۱۳۱۳ با تأسیس دانشگاه تهران به استادی این دانشگاه انتخاب شد و پایه دانشکدهٔ فنی را گذاشت و ریاست آن را به عهده گرفت. پس از استقلال دانشگاه تهران، معاونت دانشگاه هم ضمیمه کارش شد. رهنما از اعضای پیوستهٔ فرهنگستان هم بود و همچنین از سال ۱۳۱۸ تا زمان مرگ ریاست هیئت نظار بانک ملی را برعهده داشت. او در سال ۱۳۲۴ در سه کابینه متوالی ابراهیم حکیمی و محسن صدر وزیر فرهنگ بود.
غلامحسین رهنما در ایوان مقبره ناصرالدین شاه در جوار شاه عبدالعظیم در باغ جیران در شهر ری به خاک سپرده شده است.
تالیفات او در رشتهٔ ریاضی از پنجاه جلد متجاوز است. بیشتر کتب ریاضیات و فیزیک و شیمی در آن تاریخ تألیف اوست و در مدرسهٔ عالی حقوق و دارالمعلمین هم درس می داد.
