غفل

[ویکی الکتاب] تکرار در قرآن: ۳۵(بار)
عدم توجه. اشتباه . کفار دوست دارند که ایکاش از اسلحه و متاع‏های خویش غفلت می‏کردید. آیه روشن می‏کند: غفلت آن است که چیزی حاضر باشد ولی انسان به آن توجه نکند و آن را فراموش کند. لذا در مجمع ذیل آیه 131 سوره انعام فرموده: غفلت ضد یقظه است یقظه یعنی بیداری و توجه و در نهج‏البلاغه خطبه 151 فرموده: «وَاسْتَیْقِظْ مِنْ غَفْلَتِکَ» از غفلت بیدار شو. ایضاً در مجمع ذیل آیه 74 بقره فرموده: «اَلْغَفْلَةُ السَّهْوُ عَنِ الشَّیْ‏ءِ» و آن رفتن از ذهن است بعد از توجه. به قول راغب:آن سهوی است که از کمی حفظ و کمی توجه عارض شود . خدا از آنچه می‏کنید در غفلت و بی خبری نیست. *** ناگفته نماند: غفلت چنانکه گفته شد عدم توجه به چیز موجود است غفلت گاهی عذر مقبول است و آن در صورتی است که علت غفلت عدم اتمام حجت باشد مثل . یعنی انذار و ارسال رسل برای آن بود که خدا قریه‏ها را روی ظلمی که در حال غفلت می‏کند هلاک نمی‏کند. روشن است که غفلت در اینجا عذر مقبول است عبارت اخرای این، آیه . است ایضاً آیه . که خطاب به حضرت رسول «صلی اللَّه علیه و آله» است و مراد از آن عدم توجّه است نه ذم. ولی غالباً علّت آن عدم دقت خود شخص است و در آن صورت مذموم است و عذر نیست مثل . . در بیشتر آیات که غفلت درباره مردم به کار رفته مراد از آن غفلت غیر معذور و در مقام ذم است. . اغفال یعنی واداشتن به غفلت و تسلیط غفلت بر شخص. یعنی اطاعت مکن از کسی که قلب او را از یاد خدا غافل کرده‏ایم و تابع هوای خود شده است. اینگونه اشخاص در اثر اعمال بد خویش چنین مجازات شده‏اند و خود مقدمه آن را فراهم آورده‏اند چنانکه فرموده: . یعنی چون منحرف شدند خدا قلوبشان را منحرف کرد. ایضاً . . مراد از غافلات زنانی است که از زنا بی خبر و نسبت به آن بی توجه‏اند یعنی آنان که به زنان عفیف و بی خبر و مؤمن، نسبت به زنا می‏دهند در دنیا و آخرت مورد لعنت خدایند.