غریب القران

[ویکی شیعه] غریب القرآن. غَریب القرآن، علم و فن آشنایی با واژه هایی در قرآن که به دلایلی همچون سابقه ذهنی، عادت ها، تحولات اجتماعی در زبان و اجزای آن، در نظر مسلمانان مشکل و پیچیده جلوه کرد ه است. برای پیدایش الفاظ غریب در قرآن، علت هایی از جمله، مهاجرت اقوام غیر عرب، به کار گیری واژه های اقوام مختلف در قرآن و فاصله گرفتن از زمان وحی ذکر کرده اند. کتاب های متعددی درباره موضوع غریب القرآن نوشته و همین امر، موجب توسعه واژگانی در حوزه غریب القرآن شده است. زَرکَشی، درباره اهمیت آشنایی با غریب القرآن می گوید: کسی که آشنایی با این فن نداشته باشد، نمی تواند درباره قرآن اظهار نظری داشته باشد.
غریب القرآن، علم و فن آشنایی با واژه هایی در قرآن که به دلایلی همچون عادات، سابقه ذهنی، تحولات اجتماعی در زبان و جز آن در نظر مسلمانان مشکل و پیچیده جلوه کرده اند.واژه غریب در لغت به معنای عجیب، پیچیده و دور از ذهن است. به گونه ای که انسان در فهم آن با مشکل مواجه شود. لذا واژه های معدودی از قرآن به این معنا غریب هستند. اما در اصطلاح، به معنی واژگان نامانوس و بیگانه نیست.
نقل کرده اند، اگر واژه های غریب القرآن، به همان ۲۰۰ مورد مسائل نافع بن ازرق محدود می شد مشکلی پیش نمی آمد، اما کتاب هایی که بعدها با عنوان غریب القرآن نوشته شد به مرور واژه های بیشتری از قرآن را شامل شد تا آنجا که کتاب های غریب القرآن به فرهنگ لغت و لغتنامه تبدیل شدند.

[ویکی فقه] غریب القرآن (طریحی). غریب القرآن طریحی اثر شیخ فخرالدین (۹۷۹ - رماحیه ۱۰۸۵ ق) فرزند شیخ محمدعلی نجفی آل طریحی، از مفسران شیعه و علمای لغت و نحو (آل طریحی).
تـفـسـیر مورد بحث شامل یک مقدمه کوتاه سپس دارای بیست و هفت باب و هر باب منشعب به چند نوع تحت عنوان النوع الاول و النوع الثانی. این تفسیر شرح تفسیر قرآن و بیان آیات بر تفسیر غریب القرآن سجستانی است.اصـل نـسـخـه خـط مؤلف در کتابخانه وقفی شیخ محمد صالح برغانی حائری در کربلا و نیز این تـفـسـیر در سال ۱۳۷۲ ق در نجف اشرف به تحقیق و مقدمه شیخ محمد کاظم طریحی به چاپ رسیده است.
تالیفات دیگر طریحی
تالیفات دیگری از شیخ فخرالدین آل طریحی نقل کرده اند که عبارتند از:۱) کشف غوامض القرآن، که در مشکلات و غوامض آیات و کلمات بحث کرده است.۲) نـزهـة الـخـاطر و سرور الناظر و تحفة الخاضر و متاع المسافر، که مؤلف آن را پس از اطلاع از نـزهة القلوب سجستانی تالیف نموده و احتمالا با غرایب القرآن او یکی است سه نسخه در کتابخانه آستان قدس رضوی (شماره ۷۶۶۳) محفوظ است.۳) کشف آیات القرآن، کشف آیات به حروف هجا و تفسیر لغات مشکله و بیان لغات قرآن است.۴) مـشـارق الـنور الکتاب المشهور، در این تفسیر بین معانی آیات و لغات و قواعد عربی و اخبار و احادیث ائمه معصومین (علیهم السّلام) محققانه جمع و تدوین گردیده است. مقدمه غریب القرآن، به قلم محمد کاظم طریحی.

[ویکی فقه] غریب القرآن (عدوی). غریب القرآن اثر علی بن محمد عدوی از علمای شیعه در عصر خویش، ادیب و نحوی مفسر است.
غریب القرآن از شیخ ابوالحسن علی (زنده در ۳۷۷ ق) فرزند محمد عدوی شمشاطی از علمای شیعه در عصر خویش، ادیب و نحوی مفسر.وی از مردم شهر شمشاط است که یاقوت حموی آن را واقع در سرزمین شرق شط فرات می خواند و ابن ندیم آن را از شهرهای مرزی ارمنستان یاد کرده است.وی نـخـست معلم ابوتغلب بن ناصرالدوله و برادرش بود سپس ندیمشان گردید ابن ندیم هنگام در تـالـیـف الفهرست (۳۷۷ ق) می نویسد که وی هنوز در قید حیات است و او را شعاری دارای محفوظات بسیار و روایات زیاد نقل کرده است.ابوالعباس نجاشی بیش از سی و پنج عنوان از مؤلفات او را که مجاز به روایت آنها می باشد یاد کرده است.تفسیر مورد بحث در یک جلد به زبان عربی و به شیوه ادبی است که به تفسیر کلمات و آیات غریب و مشکل قرآن کریم پرداخته است.

غریب القرآن. غَریبُ القُرْآن
رشته ای از علوم قرآنی در توضیح و تفسیر واژه های دشوار قرآن. این دشواری ها به دلایلی چون دگرگونی تدریجی زبان (تحول معناشناختی) و تعدد معانی الفاظ حادث شده و غیرمألوف بودن واژگان، امری نسبی است. عبدالله بن عباس نخستین فردی است که در غریب القرآن آثار و تألیفاتی دارد و سیوطی در کتاب الاتقان فی علوم القرآن به طور کامل به آن اشاره کرده است. برخی کتاب هایی که در این زمینه چاپ شده در قالب تفسیر مفاهیم و کلمات است؛ مانند تفسیر غریب القرآن زید بن علی و ابن قتیبه و طریحی، و برخی دیگر در قالب فرهنگ یا واژه نامه اند.