غدد فوق کلیوی[ ۱] یا غده های آدرنال ( Adrenal ) یک جفت غده درون ریز هستند که هورمون های مختلفی از جمله اپی نفرین و نوراپی نفرین و همچنین استروییدهایی از جمله آلدوسترون و کورتیزول را می سازند. این دو غده، هر کدام بر روی کلیه ها قرار دارند. هر غده، یک بخش خارجی به نام بخش قشری ( به انگلیسی:cortex ) و یک بخش داخلی به نام بخش مغزی ( به انگلیسی:medulla ) دارد که بخش قشری، هورمون های استروییدی را می سازد. قشر فوق کلیه خود از سه بخش تشکیل شده است: زونا گلومرولوزا، زونا فاسیکولاتا و زونا رتیکولاریس.
قشر آدرنال سه نوع اصلی از هورمون های استروییدی را تولید می کند:مینرالوکورتیکوئید، گلوکوکورتیکوئید و آندروژن. مینرالوکورتیکوئیدها ( مانند: آلدوسترون ) که در زونا گلومرولوزا تولید می شوند، در تنظیم فشار خون و تنظیم فشار اسمزی نقش دارند. گلوکوکورتیکوئیدها مانند کورتیزول و کورتیزون، در زونا فاسیکولاتا ساخته می شوند؛ که عملکرد آن ها در تنظیم سوخت وساز و سرکوب دستگاه ایمنی می باشد. زونا رتیکولاریس، که داخلی ترین بخش در قشر می باشد، آندروژن هایی را تولید می کند که در غده جنسی و سایر اندام های هدف، به هورمون های جنسی کاملاً کاربردی تبدیل می شوند. ساخت هورمون های استروییدی که استروییدوژنز نامیده می شود، شامل واکنش ها و فرایندهایی است که در سلول های بخش قشری رخ می دهد. بخش مغزی، کاتکول آمین هایی را می سازد که در هنگام مواجه بدن با شرایط استرس زا، موجب پاسخ جنگ یا گریز می شوند. وزن هر غده حدود ۵ گرم است.
شماری از بیماری های سیستم درون ریز به ناکارآمدی غدد فوق کلیوی مربوط می شوند. ساخت بیش از حد کورتیزول منجر به سندرم کوشینگ می شود، در حالیکه اگر تولید کورتیزول کافی نباشد، باعث ایجاد بیماری آدیسون می شود. هیپرپلازی مادرزادی آدرنال یک بیماری ژنتیکی است که در اثر اختلال در مکانیسم های غدد درون ریز به وجود می آید. در تصویربرداری پزشکی، انواعی از تومورها می توانند در بافت غده فوق کلیه به وجود آیند.
غدد فوق کلیوی در دو طرف بدن، در داخل حفره ی شکمی و در جهت بالا و اندکی وسط کلیه ها قرار گرفته اند. در انسان، غده ی سمت راست هرمی شکل است، در حالیکه غده ی سمت چپ هلالی و قدری بزرگتر است. این غدد از لحاظ اندازه تقریباً ۳ سانتی متر پهنا، ۵ سانتی متر درازا و حدود یک سانتی متر ضخامت دارند. وزن متوسط این غدد در انسان بالغ، بین ۷ تا ۱۰ گرم است. رنگ این غده ها زردرنگ است.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفقشر آدرنال سه نوع اصلی از هورمون های استروییدی را تولید می کند:مینرالوکورتیکوئید، گلوکوکورتیکوئید و آندروژن. مینرالوکورتیکوئیدها ( مانند: آلدوسترون ) که در زونا گلومرولوزا تولید می شوند، در تنظیم فشار خون و تنظیم فشار اسمزی نقش دارند. گلوکوکورتیکوئیدها مانند کورتیزول و کورتیزون، در زونا فاسیکولاتا ساخته می شوند؛ که عملکرد آن ها در تنظیم سوخت وساز و سرکوب دستگاه ایمنی می باشد. زونا رتیکولاریس، که داخلی ترین بخش در قشر می باشد، آندروژن هایی را تولید می کند که در غده جنسی و سایر اندام های هدف، به هورمون های جنسی کاملاً کاربردی تبدیل می شوند. ساخت هورمون های استروییدی که استروییدوژنز نامیده می شود، شامل واکنش ها و فرایندهایی است که در سلول های بخش قشری رخ می دهد. بخش مغزی، کاتکول آمین هایی را می سازد که در هنگام مواجه بدن با شرایط استرس زا، موجب پاسخ جنگ یا گریز می شوند. وزن هر غده حدود ۵ گرم است.
شماری از بیماری های سیستم درون ریز به ناکارآمدی غدد فوق کلیوی مربوط می شوند. ساخت بیش از حد کورتیزول منجر به سندرم کوشینگ می شود، در حالیکه اگر تولید کورتیزول کافی نباشد، باعث ایجاد بیماری آدیسون می شود. هیپرپلازی مادرزادی آدرنال یک بیماری ژنتیکی است که در اثر اختلال در مکانیسم های غدد درون ریز به وجود می آید. در تصویربرداری پزشکی، انواعی از تومورها می توانند در بافت غده فوق کلیه به وجود آیند.
غدد فوق کلیوی در دو طرف بدن، در داخل حفره ی شکمی و در جهت بالا و اندکی وسط کلیه ها قرار گرفته اند. در انسان، غده ی سمت راست هرمی شکل است، در حالیکه غده ی سمت چپ هلالی و قدری بزرگتر است. این غدد از لحاظ اندازه تقریباً ۳ سانتی متر پهنا، ۵ سانتی متر درازا و حدود یک سانتی متر ضخامت دارند. وزن متوسط این غدد در انسان بالغ، بین ۷ تا ۱۰ گرم است. رنگ این غده ها زردرنگ است.
wiki: غده فوق کلیوی