غالب دهلوی اسدالله

دانشنامه آزاد فارسی

غالِبِ دِهْلَوی، اسدالله (آگره ۱۲۱۲ـ دهلی ۱۲۸۵ق)
ادیب و شاعر فارسی و اردو گوی هندی. ابتدا اسد و سپس غالب تخلّص می کرد. نیاکانش از آسیای میانه به هند کوچیدند. از ۱۰سالگی به سرودن شعر پرداخت و در ۱۵ سالگی برای همیشه به دهلی رفت. مذهب شیعه می ورزید و قصاید بسیاری در نعت پیامبر (ص) و ائمۀ اطهار (ع) دارد. در جنگ استقلال هند (۱۲۷۴ق/۱۸۵۷م) یک چند زندانی شد. به زبان های فارسی و عربی تسلط داشت. در شعر فارسی پیرو سبک هندی بود و از عرفی، طالب و حزین پیروی می کرد، اما در پاره ا ی غزلیاتش، پیرو مکتب وقوع است. نخستین کسی است که اندیشه های فلسفی را وارد شعر اردو کرد و پیشرو سبکی نو درشعر اردوست. ازآثارش به نظم: دیوان اردو؛ گل رعنا به زبان اردو؛ کلیات غالب به فارسی که چندین بار در هند به چاپ رسیده و در تهران به نام دیوان غالب دهلوی چاپ شده است (۱۳۷۶ش). از آثارش به نثر فارسی: پنج آهنگ؛ مهر نیم روز (لاهور، ۱۹۶۹)، دستنبو، قاطع برهان (لکهنو، ۱۸۶۲)، و خطوط غالب را که مجموعۀ نامه های اوست و ارزش تاریخی دارد، می توان یاد کرد. بخشی از نثر او ساده و روان و بخشی با ترکیبات پیچیده و همراه با لغات سرۀ فارسی است.

پیشنهاد کاربران

بپرس