کتله خور غاری است خشکی - آبی که در استان زنجان، شهر گرماب و در ۶۰ کیلومتری جنوب شهر قیدار و ۲۳۰ کیلومتری استان کردستان در ۱۷۳ کیلومتری شمال همدان و ۴۱۱ کیلومتری تهران و ۵ کیلومتری شهر گرماب واقع است. در بعضی مناطق غربی ایران به کوه کم ارتفاع " کَتَله" می گویند و احتمالاً ریشه شناسی این غار نیز همین است. که در یکی از این کوه ها قرار گرفته است و خورشید از پشت آن طلوع می کند و به جای کتله خورشید به آن کتله خور می گویند. در حقیقت کتله یعنی غار کوچک و خور در انتها بدین معناست که این غار منتهی به غارهای کوچک میشده و کتله خور به معنای خوردن به کتله های دیگر است.
... [مشاهده متن کامل]
نخستین بار در بهار سال ۱۳۳۱ خورشیدی گروهی از سرشناس ترین کوهنوردان ایران از اعضای باشگاه "نیرو راستی" اقدام به کشف و بازدید غار کتله خور کردند. یکی از اعضای زنجانی گروه نامبرده به نام سید اسدالله جمالی اقدام به ثبت رسمی غار کرد. از آن پس غار کتله خور به عنوان پدیده شگرف طبیعی مورد توجه علاقه مندان غارنوردی قرار گرفته است.
ساختمان در زیر کوه کتله خور قرار گرفته و از پایین دست دهانه آن رود شور که از شعبات فرعی قزل اوزن است جاری است. غار در منطقه مستطیل شکلی به ابعاد ۲۰۰۰×۱۵۰۰ متر به وجود آمده است. در محل یادشده عملکرد هوازدگی مکانیکی و نیروهای درونی به کمک یکدیگر تعدادی ترک یا گسل متقاطع را در محدوده داخلی این فضا به وجود آورده و به دلیل فراهم شدن سایر شرایط، فرایند غارزایی شروع شده است. دهانه غار در ارتفاع ۱۷۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد و اختلاف ارتفاع آن با ارتفاع چشمه ای که آبهای فرورو حاصل از ریزش جوی غار را خارج می کند و به رود شور می ریزد، ۵۰ متر است.
ورودی غار یک دهلیز ۴۰۰۰ متری بوده با سقفی کوتاه و فاقد غار سنگ و چند دهلیز فرعی، پس از دهلیز فرعی یک دالان وسیع ۹۵۰ متری با سربالایی هایی به ارتفاع ۲ متر و گودال های خشک قرار دارد که با دو شاخه ۵۰ متری ادامه پیدا می کند و پس از عبور از یک سربالایی به تالار وسیعی پوشیده از چکنده و چکیده و ستون می رسد. در داخل تالار کوچک بلورین، که به تالار ستون ها چسبیده چاهی به عمق ۸ متر قرار دارد که احتمالاً محل خروج آب های فرورو سازنده غار است.
در حال حاضر این غار به سه بخش فرهنگی، تفریحی و ورزشی تقسیم شده است. بخش ورزشی آن که تنها مورد استفاده غارنوردان و صخره نوردان قرار می گیرد، حدود ۴ کیلومتر است که البته هنوز انتهای آن کشف نشده است. بخش تفریحی غار نیز که جهت بازدید عموم مورد استفاده قرار می گیرد حدود ۲ کیلومتر مسیر مستقیم است که گفته می شود این مسیر تنها ۳/۱ کل غار است. بخش فرهنگی غار نیز در بخش جنوبی آن قرار دارد. قسمت اصلی آن دالانی است طبیعی که جهت برگزاری مراسم های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. البته این دالان هیچگونه راه خروجی به بیرون نداشته و راه خروجی آن به صورت مصنوعی کنده شده اما خود دالان تماماً طبیعی بوده است.
... [مشاهده متن کامل]
نخستین بار در بهار سال ۱۳۳۱ خورشیدی گروهی از سرشناس ترین کوهنوردان ایران از اعضای باشگاه "نیرو راستی" اقدام به کشف و بازدید غار کتله خور کردند. یکی از اعضای زنجانی گروه نامبرده به نام سید اسدالله جمالی اقدام به ثبت رسمی غار کرد. از آن پس غار کتله خور به عنوان پدیده شگرف طبیعی مورد توجه علاقه مندان غارنوردی قرار گرفته است.
ساختمان در زیر کوه کتله خور قرار گرفته و از پایین دست دهانه آن رود شور که از شعبات فرعی قزل اوزن است جاری است. غار در منطقه مستطیل شکلی به ابعاد ۲۰۰۰×۱۵۰۰ متر به وجود آمده است. در محل یادشده عملکرد هوازدگی مکانیکی و نیروهای درونی به کمک یکدیگر تعدادی ترک یا گسل متقاطع را در محدوده داخلی این فضا به وجود آورده و به دلیل فراهم شدن سایر شرایط، فرایند غارزایی شروع شده است. دهانه غار در ارتفاع ۱۷۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد و اختلاف ارتفاع آن با ارتفاع چشمه ای که آبهای فرورو حاصل از ریزش جوی غار را خارج می کند و به رود شور می ریزد، ۵۰ متر است.
ورودی غار یک دهلیز ۴۰۰۰ متری بوده با سقفی کوتاه و فاقد غار سنگ و چند دهلیز فرعی، پس از دهلیز فرعی یک دالان وسیع ۹۵۰ متری با سربالایی هایی به ارتفاع ۲ متر و گودال های خشک قرار دارد که با دو شاخه ۵۰ متری ادامه پیدا می کند و پس از عبور از یک سربالایی به تالار وسیعی پوشیده از چکنده و چکیده و ستون می رسد. در داخل تالار کوچک بلورین، که به تالار ستون ها چسبیده چاهی به عمق ۸ متر قرار دارد که احتمالاً محل خروج آب های فرورو سازنده غار است.
در حال حاضر این غار به سه بخش فرهنگی، تفریحی و ورزشی تقسیم شده است. بخش ورزشی آن که تنها مورد استفاده غارنوردان و صخره نوردان قرار می گیرد، حدود ۴ کیلومتر است که البته هنوز انتهای آن کشف نشده است. بخش تفریحی غار نیز که جهت بازدید عموم مورد استفاده قرار می گیرد حدود ۲ کیلومتر مسیر مستقیم است که گفته می شود این مسیر تنها ۳/۱ کل غار است. بخش فرهنگی غار نیز در بخش جنوبی آن قرار دارد. قسمت اصلی آن دالانی است طبیعی که جهت برگزاری مراسم های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. البته این دالان هیچگونه راه خروجی به بیرون نداشته و راه خروجی آن به صورت مصنوعی کنده شده اما خود دالان تماماً طبیعی بوده است.
