غار تاغلار

غار تاغلار ( ارمنی: Թաղլարի քարայր؛ ترکی آذربایجانی: Tağlar mağarası ) یک غار و اردوگاه در نزدیکی روستای متس تاغلار در جمهوری آرتساخ می باشد، که در دوران پارینه سنگی سکونتگاه انسانان فرهنگ موستری پیشاتاریخی بوده است. [ ۱]
غار در نتیجه کاوش های باستان شناختی آکادمی ملی علوم آذربایچان شوروی تحت سرپرستی محمدعلی حسینوف در سال ۱۹۶۰ کشف شد. کل کاهش های باستان شناسی ای که در این غار انجام شده است، را می توان به دو دسته تقسیم کرد.
• ۱۹۶۳ تا ۱۹۶۷، ۱۹۷۳: بر آثار تحقیقات متعدد، برخی از لایه های باستان شناسی در عمق ۹ متر یافت شدند. [ ۲]
• ۱۹۷۲ الی ۱۹۸۲، ۱۹۸۶: انجام پژوهش های بغرنج تری.
واحد حاجی اف و محمدعلی حسینوف بودند، که در نتیجه یافته های کاوش های سال های ۱۹۶۳–۱۹۶۴، برای اولین با اطلاعات مربوط به چینه شناسی غار را ارئه دادند. در سال ۱۹۷۳، «ر. سلطان اوا»، دیگر باستان شناس معروف آذربایجانی، مقاله ای راجع به ویژگی های زمین شناسی غار به نگارش درآورد.
بین سال های ۱۹۷۶ تا ۱۹۸۲، پاکسازی هایی در قسمت های موجود غار انجام گرفت تا تحقیقاتی روی چینه شناسی، صخره شناسی رسوبات و چگونگی پیدایش بقایای فرهنگی به جا آورده شود. بقایای استخوان جانوران که، از سال اول شروع کاوش ها در غار یافت شده بودند، در سال های ۱۹۷۷–۷۸ به دفت طبقه بندی شدند. [ ۳]
در چارچوب برنامه بین المللی «INTAS - 2000»، پژوهش گران اروپایی از جمله پروفسور «هنری دو لوملی» در ماه های سپتامبر و اکتبر سال ۲۰۰۲، تحقیقات علمی روی یافته های مرتبط با باستان شناسی، دیرینه شناسی و دیرین مردم شناسی که از تاغلار و سایر غارهای متعلق به دوران پارینه سنگی در آذربایجان به دست آمده بودند، انجام دادند. [ ۴]
یافته های باستانی مادی و فرهنگی از غار تغلار در سال ۱۹۸۱، در «موزه انسان» در پاریس به معرض نمایش گذاشته شد.
از سال ۱۹۶۳، کاوش های باستان شناختی در غار شروع شد که، به موجب آن ها بالغ بر ۷۰۰۰ ابزار سنگی و استخوان های فسیل شده جانوران و همچنین ۶ قشر رسوب فرهنگی به دست آمد. از میان یافته هایی از غار می توان ظروف سفالی متعلف قرون وسطی، عصر برنز و عصر مس را برشمرد که درست از زیر لایه بالا پیدا شده اند. افزون بر این ها، بقایای فرهنگ موستری نیز از لایه هایی بین قشرهای ۲ و ۶ کشف شده است. [ ۵]