عیوقی
/~ayyuqi/
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
شاعر دوره اول غزنوی ( اوایل قرن پنجم هجری ) وی معاصر سلطان محمود غزنوی بود
دانشنامه آزاد فارسی
عَیّوقی (نیمة دوم قرن ۴ و نیمۀ اول قرن ۵ق)
شاعر ایرانی. هم روزگار محمود غزنوی بود. منظومه ای عاشقانه به نام وَرَقَه و گُلْشاه (تهران، ۱۳۳۱ش) به نام هم او دارد که از کهن ترین داستان های عاشقانۀ منظوم در ادب فارسی است. از دو بیت شعر او که در لغت فرس آمده است می توان دانست که او مثنوی دیگری در بحر رمل مسدس داشته است و نیز قصایدی سروده که برخی از آن ها مدیحه بوده است.
شاعر ایرانی. هم روزگار محمود غزنوی بود. منظومه ای عاشقانه به نام وَرَقَه و گُلْشاه (تهران، ۱۳۳۱ش) به نام هم او دارد که از کهن ترین داستان های عاشقانۀ منظوم در ادب فارسی است. از دو بیت شعر او که در لغت فرس آمده است می توان دانست که او مثنوی دیگری در بحر رمل مسدس داشته است و نیز قصایدی سروده که برخی از آن ها مدیحه بوده است.
wikijoo: عیوقی
پیشنهاد کاربران
عَیّوقی از سرایندگان اوایل سدهٔ پنجم قمری و سرایندهٔ مثنوی ورقه و گلشاه است. از زندگی او اطلاعات چندانی در دست نیست. او مثنوی خود را به نام سلطان محمود کرده و از آن جا که این سلطان را با کنیهٔ «ابوالقاسم» و لقب «سلطان غازی» یاد کرده، بی تردید منظور سلطان محمود غزنوی بوده است. بنا بر گفتهٔ احمد آتش، عیوقی در نوبهاری، ورقه و گلشاه را سروده و به عنوان عیدانه به سلطان محمود پیشکش کرده است. ذبیح الله صفا هم به همین دلایل، سلطان غازی را محمود می داند و بر این باور است که واژگان، مفردات و عبارات مثنوی این حدس را تقویت می کند.
... [مشاهده متن کامل]
عَیّوقی به خاطر سرودن منظومهٔ عاشقانهٔ وَرْقه و گُلشاه مشهور است. او مثنوی دیگری در بحر رمل مسدس و قصایدی نیز داشته است. عیوقی در بخشی از منظومه ورقه و گلشاه به ناکامی عشقی خود نیز اشاره ای دارد و از روزگار خود و «نامردمی» برخی افراد گلایه می کند که مانع خوشبختی او شده اند.
با توجه به زبان متوسط و توصیفاتی که عیوقی در این داستان می کند ( برای نمونه پخت وپز گلشاه برای ورقه در حالی که گلشاه زن شاه شام است ) به نظر می آید عیوقی از طبقه متوسط و پایین جامعه بوده است.
وَرْقه و گُلشاه منظومهٔ عاشقانه ای است به زبان فارسی با بیش از دو هزار بیت در بحر متقارب.
این منظومه از نخستین منظومه های داستانی فارسی در سدهٔ چهارم و اوایل سدهٔ پنجم هجری است. عیوقی داستان ورقه و گل شاه را از داستان های عربی برگرفته بود و سرچشمهٔ آن را با سرچشمهٔ عربی داستان لیلی و مجنون نظامی یکی دانسته اند.
ورقه و گلشاه با داستان عاشقانه و کهن عروه و عفرا که در سدهٔ چهارم معروف بوده همانندی و نزدیکی دارد. طبق نوشتهٔ خود عیوقی، داستان اثر بر اساس عروه و عفراست. منظومه ورقه و گل شاه عیوقی داستان دلدادگی عاشق و معشوق است و با زبانی ساده و بی پیرایه بیان شده، در حالی که در منظومه لیلی و مجنون نظامی با استعاره و کنایه و انواع آرایه های بدیعی بازگو شده است.
ورقه و گلشاه از قدیمی ترین درپیوست های بزمی زبان فارسی است و نخستین بار احمد آتش، نسخه خطی آن را در کتابخانه استانبول یافت و زیر عنوان «یک مثنوی گم شده» معرفی کرد.
شانزده بین نخست منظومه ورقه و گلشاه که اشعار مقدمه آن و در ستایش خدا و پیامبر اسلام است بعدها به این متن افزوده شده است. این شانزده بیت گزیده ای است از ابیات مثنوی همای و همایون، سروده خواجوی کرمانی، شاعر معروف سده هشتم هجری. در این شانزده بیت، برخلاف بقیه متن دست نویس ورقه و گلشاه، حروف پ و چ با سه نقطه آمده و ذال ها، جز در کلمه خداوند، همه جا دال نوشته شده است.
... [مشاهده متن کامل]
عَیّوقی به خاطر سرودن منظومهٔ عاشقانهٔ وَرْقه و گُلشاه مشهور است. او مثنوی دیگری در بحر رمل مسدس و قصایدی نیز داشته است. عیوقی در بخشی از منظومه ورقه و گلشاه به ناکامی عشقی خود نیز اشاره ای دارد و از روزگار خود و «نامردمی» برخی افراد گلایه می کند که مانع خوشبختی او شده اند.
با توجه به زبان متوسط و توصیفاتی که عیوقی در این داستان می کند ( برای نمونه پخت وپز گلشاه برای ورقه در حالی که گلشاه زن شاه شام است ) به نظر می آید عیوقی از طبقه متوسط و پایین جامعه بوده است.
وَرْقه و گُلشاه منظومهٔ عاشقانه ای است به زبان فارسی با بیش از دو هزار بیت در بحر متقارب.
این منظومه از نخستین منظومه های داستانی فارسی در سدهٔ چهارم و اوایل سدهٔ پنجم هجری است. عیوقی داستان ورقه و گل شاه را از داستان های عربی برگرفته بود و سرچشمهٔ آن را با سرچشمهٔ عربی داستان لیلی و مجنون نظامی یکی دانسته اند.
ورقه و گلشاه با داستان عاشقانه و کهن عروه و عفرا که در سدهٔ چهارم معروف بوده همانندی و نزدیکی دارد. طبق نوشتهٔ خود عیوقی، داستان اثر بر اساس عروه و عفراست. منظومه ورقه و گل شاه عیوقی داستان دلدادگی عاشق و معشوق است و با زبانی ساده و بی پیرایه بیان شده، در حالی که در منظومه لیلی و مجنون نظامی با استعاره و کنایه و انواع آرایه های بدیعی بازگو شده است.
ورقه و گلشاه از قدیمی ترین درپیوست های بزمی زبان فارسی است و نخستین بار احمد آتش، نسخه خطی آن را در کتابخانه استانبول یافت و زیر عنوان «یک مثنوی گم شده» معرفی کرد.
شانزده بین نخست منظومه ورقه و گلشاه که اشعار مقدمه آن و در ستایش خدا و پیامبر اسلام است بعدها به این متن افزوده شده است. این شانزده بیت گزیده ای است از ابیات مثنوی همای و همایون، سروده خواجوی کرمانی، شاعر معروف سده هشتم هجری. در این شانزده بیت، برخلاف بقیه متن دست نویس ورقه و گلشاه، حروف پ و چ با سه نقطه آمده و ذال ها، جز در کلمه خداوند، همه جا دال نوشته شده است.
