عینیت در تاریخ

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] عینیت در تاریخ، مقوله ای دو بعدی، تاریخ نگار و واقعیت موجود، که همان واقعیت را ذهنیت و زاویه نگاه تاریخ نگار می سازد.
عینیت در لغت معادل کلمۀ «Abjectivit» به معنی واقعیت یا حقیقت است در مقابل آن ذهنیت که معادل کلمۀ «Subjectivit» به معنی ذهنی و تصوری است، می باشد. مسالۀ «حقیقت» یا «واقعیت»، خاص تاریخ و یا رشتۀ دیگری از علوم نیست؛ امّا در اصطلاح مورخان دو معنی از آن برداشت می شود. معنای نخست مطابق با واقع یا واقعیت که در حوزۀ کاربردی مفهوم متضاد آن ذهنی است؛ دوم معنایی که توسط هر فرد آگاه و منطقی قابل تصدیق و اثبات پذیر باشد و متضاد آن تحکم است. پس گزاره های منفرد دربارۀ گذشته از نظر اصولی، گزاره هایی عینی در هر دو معنای یاد شدۀ آن به شمار می روند.
مهم ترین شاخص در ارزیابی ها
به این ترتیب پرسش از عینیت، از مهم ترین شاخص ها در ارزیابی هایی است که ما در مورد علوم انجام می دهیم. پرسش یاد شده در فلسفۀ تحلیلی تاریخ به عنوان یکی از محورهای اساسی در به چالش کشیدن علم تاریخ مورد توجه بوده است. این مساله در حقیقت بیانگر آن است که علم به صور حقیقی باید فارغ از هر گونه نگاه شخصی لحاظ گردد. بدین جهت در هر علمی عینیت باید به صورت معناداری ایفای نقش کند تا آن علم فارغ از هرگونه ذهنی گری، از کیفیت عمومی تفکر که همان تجربه پذیری است، برخوردار گردد.
عینیت در علوم اجتماعی
به عنوان مثال عینیت در علوم اجتماعی با چالش های چندانی روبرو نبوده است، به طوری که تنها کافی است در مسیری که یک عالم علوم طبیعی حرکت کرده گام برداریم تا به نتیجه ای که او در یک موضوع دست یافته، دست یابیم؛ و این به معنی برخوردار بودن علوم طبیعی از کیفیت عمومی است؛ اما در علوم انسانی و علم تاریخ مساله با تردیدهای جدی روبروست.
اختلاف در ارزیابی ها
...

پیشنهاد کاربران

بپرس