عکس مستوی حملیه موجبه کلیه

[ویکی فقه] عکس مستوی حملیه موجبه کلیه، به معنای جابه جایی موضوع و محمول قضیه حملیه موجبه کلیه با تحفّظ بر کیف و صدق قضیه است.
در قضیه حملیه، عکس مستوی از طریق جابه جایی موضوع و محمول به دست می آید با این شرط که قضیه عکس در صدق و کیف، تابع قضیه اصل باشد، اما به لحاظ کمّیّت، متفاوت از قضیه اصل است. عکس مستوی قضیه حملیه موجبه کلیه، موجبه جزئیه است؛ مثال: عکس مستوی قضیه «هر فلزی معدن است» عبارت است از: بعضی از معدنی ها فلز ند.
برهان
محمول قضیه اصل یا اعم از موضوع خود است یا مساوی آن و در هر دو فرض، عکس به نحو موجبه جزئیه صادق است، زیرا در هر دو صورت، موضوع بر بعض افراد محمول صدق می کند؛ مانند: «کلّ ماء سائلٌ» که «بعض السائل ماء» صادق است و مانند: «کلّ انسان ناطقٌ که «بعض الناطق انسانٌ» صادق است، ولی عکس به نحو موجبه کلیه در فرض اول صحیح نیست، چون موضوع، که اخص از محمول است، بر همه افراد محمول صادق نیست و قضیه «کلّ سائل ماءٌ» صادق نیست.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است:• خوانساری، محمد، منطق صوری.• مظفر، محمدرضا، المنطق.
...