عکس مستوی حملیه سالبه کلیه

[ویکی فقه] عکس مستوی حملیه سالبه کلیه، به معنای جابه جایی موضوع و محمول قضیه حملیه سالبه کلیه با تحفّظ بر کیف و صدق قضیه است.
در قضیه حملیه، عکس مستوی از طریق جابه جایی موضوع و محمول به دست می آید با این شرط که قضیه عکس در صدق و کیف، تابع قضیه اصل باشد، اما به لحاظ کمّیّت، متفاوت از قضیه اصل است. عکس مستوی قضیه حملیه سالبه کلیه، سالبه کلیه است؛ مثال: عکس مستوی قضیه «هیچ مهره داری حشره نیست»، عبارت است از: هیچ حشره ای مهره دار نیست.
برهان انعکاس سالبه کلیه
در سالبه کلیه، موضوع و محمول تباین کلی دارند و متباینان هرگز با هم جمع نمی شوند؛ بنابراین سلب هر یک از آنها از جمیع افراد دیگری صحیح است، خواه این یکی موضوع قرار گیرد یا آن یکی. با استفاده از نقیض و عکس نیز بر این مطلب استدلال شده است: اگر قضیه «هیچ (ب) (ج) نیست» صادق باشد (قضیه اصل)، مدّعا این است که قضیه «هیچ (ج) (ب) نیست» (قضیه عکس) نیز صادق است، زیرا اگر قضیه عکس صادق نباشد باید (به حکم امتناع ارتفاع نقیضین) نقیض آن یعنی «بعض (ج) (ب) است» صادق باشد و (به حکم قاعده عکس موجبه جزئیه) قضیه «بعض (ب) (ج) است» نیز صادق باشد، در حالی که مطابق فرض (در قضیه اصل) هیچ (ب) (ج) نیست و از ابطال نقیض عکس، صدق خودِ عکس ثابت می شود.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • خوانساری، محمد، منطق صوری. • ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل. • فرصت شیرازی، میرزا محمد، اشکال المیزان.• تفتازانی، عبدالله بن شهاب الدین، الحاشیة علی تهذیب المنطق.• مظفر، محمدرضا، المنطق.
...