عکس مستوی حملیه سالبه جزئیه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] عکس مستوی حملیه سالبه جزئیه، به معنای جابجایی موضوع و محمول قضیه حملیه سالبه جزئیه با تحفّظ بر کیف و صدق قضیه است.
در قضیه حملیه، عکس مستوی از طریق جابجایی موضوع و محمول به دست می آید با این شرط که قضیه عکس در صدق و کیف، تابع قضیه اصل باشد اما به لحاظ کمّیّت، متفاوت از قضیه اصل است. قضیه سالبه جزئیه عکس لازم الصدق ندارد.
برهان عدم انعکاس
سالبه جزئیه همین مقدار دلالت می کند که قسمتی از افراد موضوع با محمول متحد نبوده و با آن مباینت دارد، و لازمه این مباینت جزئی این نیست که بعضی افراد محمول نیز با موضوع مباینت داشته باشند تا عکس آن نیز صادق باشد، همچنان که هر گاه موضوع قضیه اصل از محمول آن اعم باشد قضیه اصل، صادق و عکس آن کاذب است. مثلاً قضیه: " بعضی حیوان ها انسان نیستند" صادق است اما عکس آن یعنی: "بعضی انسان ها حیوان نیستند" کاذب است. البته در قضایای موجهه، برخی معتقدند سالبه جزئیه در دو قضیه مشروطه خاصه و عرفیه خاصه قابل انعکاس بوده و به عرفیه خاصه منعکس می شوند.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • خوانساری، محمد، منطق صوری.• فرصت شیرازی، میرزا محمد، اشکال المیزان.• ابوالحسن سالاری، بهمنیار بن مرزبان، التحصیل.• مجتهد خراسانی (شهابی)، محمود، رهبر خرد.• سبزواری، ملاهادی، شرح المنظومة.
...

پیشنهاد کاربران

بپرس