عوائد الایام

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مؤلف:ملا احمد نراقی
این کتاب مجموعه ای از مسائل و قواعد فقه و اصول است و آن گونه که خود مؤلف در آغاز تذکر می دهد این نوشتار جهت حضور ذهن و با هدف یادداشت یافته های مؤلف از فقه و اصول و به مرور زمان نگارش یافته است. کتاب فوق دارای ۸۸ عائده است به همین خاطر نام «عوائد الایام» بر آن نهاده شده است. ملا احمد نراقی در یکی از عائده های آن به طور مستقل به بحث ولایت فقیه می پردازد که تا آن وقت هیچ یک از فقیهان عظام به این سبک از آن بحث نکرده بودند. منبعسایت اندیشه قم

[ویکی فقه] عوائد الایام (کتاب). «عوائد الایام فی بیان قواعد الاحکام و مهمات مسائل الحلال و الحرام»، تالیف ملا احمدبن محمدمهدی بن ابوذرنراقی کاشانی، معروف به فاضل نراقی (م ۱۲۴۵ ق)، است.
این کتاب، به زبان عربی است و با نام «عوائد الایام من قواعد الفقهاء الاعلام» و «عوائد الایام من مهمات ادلة الاحکام» نیز شناخته می شوداین کتاب، از معروف ترین و مشهورترین آثار به جای مانده از مؤلف می باشد و در بین آثار فقهی متاخرین از جایگاه ارزشمندی برخوردار است و حاوی موضوعات مختلف فقهی، اصولی، ادبی و... می باشد.از تاریخ شروع کتاب، اطلاع دقیقی در دست نیست، اما با توجه به اینکه مباحثی از کتاب، به کتاب « مستند الشیعة » - که در سال ۱۲۳۴ ق، به پایان رسیده- ارجاع داده شده است. و با توجه به مطلبی که در آخر نسخه ی چاپ سنگی سال ۱۳۲۱ ق، آمده است که «هذا آخر ما کتبه المصنف علیه الرحمة و الرضوان ثم وقعت الواقعة العظیمة و المصیبة العظیمة بعده بایام فی ثانی ربیع ۱۲۴۵ ق و توفی قدس سره» ، مشخص می شود که کتاب، حدودا بین سال های ۱۲۳۴ تا ۱۲۴۵ ق، نوشته شده است.اثر یاد شده به جهت اهمیت آن، مورد توجه عالمان عصر مؤلف و پس از آن واقع شده و تنها کتاب فقهی او است که بر بعضی از مباحث آن، حواشی مفیدی از مبرزترین شاگرد وی، شیخ اعظم انصاری می توان یافت.
ساختار کتاب
کتاب، هشتاد و هشت عائده را دربر دارد و مؤلف، در هر عائده، مسئله و یا قاعده ای را با دقت تمام به بحث گذاشته است.
گزارش محتوا
این کتاب، نظیر سایر کتب فقهی ابتدا به باب عبادات و سپس معاملات و نظایر آن نپرداخته است، بلکه مباحثی از فقه ، اصول فقه و ادبیات را به صورت مجزا و مستقل مطرح و با عنوان عائده، به معنای بخشش، منفعت و خیر تقسیم بندی نموده است.در این کتاب، در کنار اساسی ترین و مهم ترین قواعد اصولی و فقهی، موضوعات و مباحث ادبی و رجالی که فقیه در استنباط و اجتهاد به آنها نیاز دارد، با روشی جدید سامان داده شده است.مباحث فقهی در ۲۹ عائده گردآوری شده اند که عبارتند از: شماره های ۱، ۲، ۳، ۷، ۸، ۹، ۱۰، ۱۱، ۱۵، ۱۶، ۲۴، ۳۳، ۳۴، ۳۵، ۳۸، ۳۹، ۴۲، ۴۳، ۴۸، ۴۹، ۵۲، ۵۴، ۵۷، ۵۸، ۶۱، ۶۹، ۷۹، ۸۶ و ۸۷. (مباحثی از قبیل حرمت معاونت بر اثم ، بیع غرری ، حکم شرط در ضمن عقد و...)عوائدی که در آن، به مباحث اصولی پرداخته شده، ۵۰ عائده است که عبارتند از: شماره های ۴، ۶، ۱۲، ۱۳، ۱۴، ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۰، ۲۱، ۲۲، ۲۳، ۲۵، ۲۶، ۲۷، ۲۸، ۲۹، ۳۰، ۳۱، ۳۲، ۳۷، ۴۰، ۴۱، ۴۴، ۴۵، ۴۶، ۴۷، ۵۱، ۵۵، ۵۶، ۵۹، ۶۲، ۶۳، ۶۴، ۶۵، ۶۶، ۶۷، ۶۸، ۷۰، ۷۱، ۷۲، ۷۳، ۷۵، ۷۶، ۷۷، ۷۸، ۸۰، ۸۱، ۸۲، ۸۳. (مباحثی از قبیل اجتماع امر و نهی ، حجیت خبر واحد ، دلیل انسداد ، شبهه محصوره ، دوران امر بین متباینین و اقل و اکثر ، استصحاب و تعارض استصحاب با اصول و امارات و...)عائده ی ۳۶، در بحث اثبات ماهیت و بیان مقصود و مراد از ماهیت و عائده ی ۶۰، در مورد رموز کتاب هایی است که در بحار الانوار ذکر شده است.عائده ی ۷۳، در بیان اصطلاحات صاحب وافی در مورد رجالی است که نام آنان تکرار شده و عائده ی ۸۴، در بیان معنی قول رجالیان است که می گویند: «هو مولی». عائده ی ۸۵، در بیان معنی قول رجالیان است که می نویسند: «اسند عنه»، «لا باس به» و عائده ی ۸۸، در تصحیح بعضی از اسامی رجالیان و القاب و کنیه های آنان است.
ویژگی های کتاب
...

پیشنهاد کاربران

بپرس