عهدنامه زهاب

پس از شاه عباس اول، نوه اش، شاه صفی، به سلطنت رسید. شاه صفی به هنگام نشستن بر تخت پادشاهی هجده سال داشت و همه عمر خود را در حرمخانه شاهی گذرانده بود. وی بسیار درنده خو و بی رحم بود تا جایی که افراد ذکور خاندان سلطنتی را از دم کشت.
سلطان مراد چهارم با توجه به شکستی که از شاه عباس برای تصرف مجدد بغداد خورده بود، همچنین با اطلاع از اوضاع بسیار بد دربار و میزان نفرتی که در نتیجه خونریزی های وحشتناک شاه صفی در دل مردم، به ویژه امرا و لشکریان، به وجود آمده بود، پاره ای از ایالات غربی ایران را مورد تجاوز قرار داد.
وی در سال ۱۶۳۵ از طریق ارزروم به ایروان حمله کرد و آنجا را گرفت، در سال ۱۶۳۸ نیز به بغداد حمله کرد و با وجود مقاومت چهل روزه پادگان ایرانی، بغداد را تصرف کرد و دستور داد باقیمانده سپاهیان ایران و مردم غیرنظامی را قتل عام کردند.
پس از فتح بغداد توسط ارتش عثمانی، شاه صفی تقاضای صلح کرد که با قبول دولت عثمانی معاهده قصرشیرین میان وی و سلطان مراد چهارم در سال ۱۰۴۹ هجری قمری برابر با ۱۶۳۹ میلادی بسته شد.
به موجب این قرارداد عراق به عثمانی واگذار شد و از آن تاریخ جز مدت ۳ سال ( ۱۷۷۶–۱۷۷۹ ) که صادق خان برادر کریم خان زند بصره را در تصرف داشت، تا جنگ جهانی اول تحت سلطه دولت عثمانی بر عراق ادامه داشت.
قرارداد قصرشیرین از یک دیدگاه واجد اهمیت خاص است، زیرا برای اولین بار از حدود مناطق مرزی دو کشور صحبت به میان آمد هرچند مرز دو کشور به طور دقیق مشخص نشد.
معاهده زهاب از زمان بسته شدن تا حدود هشتاد سال، ( تا زمان نادرشاه و کریم خان زند ) ، مورد استناد و پذیرش ایران و عثمانی بوده است. معاهده زهاب نه در آرشیوهای ایران موجود است و نه در عثمانی. هر کدام از منابع نیز به طور جداگانه و با تفاوت های بسیار آن را نقل کرده اند. نویسنده رسالة تحقیقات سرحدیه مهندس باشی مشیرالدوله، نوشته است «حقیقتاً اصل عهد نامه مزبوره که عبارت از تصدیقنامه دو پادشاه است، در هیچ یک از دولتین موجود نیست. در ایران به سب فترت و عثمانیه به سب حرقت، تلف شده است و مستندی که اکنون موجود است، عبارت از سواد نامه ای است که به قول عثمانی از سلطان مراد رابع به شاه صفی به طریق امضاء تصدیق نامه معاهده قلمی شده است. »