[ویکی نور] «عنوان الزمان بتراجم الشیوخ و الأقران»، کتابی است به زبان عربی، در موضوع تراجم و رجال که ابراهیم بن حسن بقاعی، آن را به تقلید از یکی از نویسندگان معاصر خویش؛ یعنی ابن تغری بردی، نویسنده «المنهل الصافی و المستوفی بعد الوافی» نگاشته است.
کتاب، توسط حسن حبشی تصحیح و حاشیه نگاری شده است.
کتاب در 4 جلد رحلی تنظیم شده و مشتمل بر مقدمه ای به قلم محقق، مقدمه ای به قلم مؤلف و اسامی 450 تن از مشایخ و شاگردان و معاصران مؤلف است. تراجم بر اساس ترتیب حروف الفبا مرتب گردیده است. هریک از مجلدات کتاب، دارای فهرست های کشافی است که توسط برخی از محققان تهیه گردیده است.
مؤلف در مقدمه کتاب می نویسد: «بدون شک از آنجا که دانش حدیث عبارت است از شناخت ویژگی های متن و اسناد روایت با هدف قبول و یا رد روایت و از آنجا که شناخت این ویژگی ها جز از راه شناخت روات حدیث میسر نیست و به جهت نقشی که شناخت روات دین در امر شناخت صحیح دین و آموزه های آن ایفا می کند، بر افراد متدین در هر دوره و زمانی واجب است که در راستای حفظ دین خویش، از یادکرد راویان حدیث و نیز عالمان عصر خود غفلت نورزند؛ زیرا چه بسا برخی از این افراد چیزی را از پیش خود به نام دین عرضه کنند... به ناچار برای بررسی صحت گفتار ایشان و نیز آنچه نقل می نمایند، راهی جز آشنایی با شرح حال آنان وجود ندارد. همین نکته باعث شد که من به نگارش این اثر دست بزنم» (ر.ک: مقدمه مؤلف، ص33).
در این کتاب، به شرح حال مردان و زنانی از مصر و شام و حجاز و عراق و هند و روم و افریقا و... که در قرن نهم هجری می زیسته اند و جزء مشایخ و شاگردان و یا معاصران مؤلف بوده اند، پرداخته شده است. مؤلف به شرح حال این افراد از جهت زمان و مکان ولادت و نسب و نشو و نما و تحصیل پرداخته و از آثار فکری ایشان و اوج نشاط علمی آنان یاد می کند و درباره سیره و روش ایشان و... نیز سخن می گوید. همچنین بقاعی در این کتاب، به معرفی بسیاری از سلاطین عصر خود، به ویژه حکام مصر و شام که خود در مجالس و محافل ایشان حضور می یافته می پردازد. نزدیکی وی به متصدیان امور، زمینه را برای آگاهی بیشتر وی نسبت به وقایع و اخبار تاریخی فراهم آورده و به کتاب وی ارزشی ویژه بخشیده است.
کتاب، توسط حسن حبشی تصحیح و حاشیه نگاری شده است.
کتاب در 4 جلد رحلی تنظیم شده و مشتمل بر مقدمه ای به قلم محقق، مقدمه ای به قلم مؤلف و اسامی 450 تن از مشایخ و شاگردان و معاصران مؤلف است. تراجم بر اساس ترتیب حروف الفبا مرتب گردیده است. هریک از مجلدات کتاب، دارای فهرست های کشافی است که توسط برخی از محققان تهیه گردیده است.
مؤلف در مقدمه کتاب می نویسد: «بدون شک از آنجا که دانش حدیث عبارت است از شناخت ویژگی های متن و اسناد روایت با هدف قبول و یا رد روایت و از آنجا که شناخت این ویژگی ها جز از راه شناخت روات حدیث میسر نیست و به جهت نقشی که شناخت روات دین در امر شناخت صحیح دین و آموزه های آن ایفا می کند، بر افراد متدین در هر دوره و زمانی واجب است که در راستای حفظ دین خویش، از یادکرد راویان حدیث و نیز عالمان عصر خود غفلت نورزند؛ زیرا چه بسا برخی از این افراد چیزی را از پیش خود به نام دین عرضه کنند... به ناچار برای بررسی صحت گفتار ایشان و نیز آنچه نقل می نمایند، راهی جز آشنایی با شرح حال آنان وجود ندارد. همین نکته باعث شد که من به نگارش این اثر دست بزنم» (ر.ک: مقدمه مؤلف، ص33).
در این کتاب، به شرح حال مردان و زنانی از مصر و شام و حجاز و عراق و هند و روم و افریقا و... که در قرن نهم هجری می زیسته اند و جزء مشایخ و شاگردان و یا معاصران مؤلف بوده اند، پرداخته شده است. مؤلف به شرح حال این افراد از جهت زمان و مکان ولادت و نسب و نشو و نما و تحصیل پرداخته و از آثار فکری ایشان و اوج نشاط علمی آنان یاد می کند و درباره سیره و روش ایشان و... نیز سخن می گوید. همچنین بقاعی در این کتاب، به معرفی بسیاری از سلاطین عصر خود، به ویژه حکام مصر و شام که خود در مجالس و محافل ایشان حضور می یافته می پردازد. نزدیکی وی به متصدیان امور، زمینه را برای آگاهی بیشتر وی نسبت به وقایع و اخبار تاریخی فراهم آورده و به کتاب وی ارزشی ویژه بخشیده است.
wikinoor: عنوان_الزمان_بتراجم_الشیوخ_و_الأقران