عموم استغراقی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] شمول حکم نسبت به همه افراد موضوع به طور مستقل را عموم استغراقی گویند.
عموم استغراقی، عمومی است که در آن حکم بر تک تک افراد موضوع به طور جداگانه بار می گردد؛ یعنی حکمی که به چنین مفهوم عامی تعلق می گیرد، در ظاهر یکی است، اما در واقع به تعداد افراد موضوع انحلال پیدا می کند.در کتاب «اصول الفقه» آمده است:«العموم الاستغراقی و هو ان یکون الحکم شاملا لکل فرد فرد فیکون کل فرد موضوعا للحکم و لکل حکم متعلق بفرد فی الموضوع عصیان خاص، نحو اکرم کل عالم». برای مثال، در جایی که مولا می گوید: «تمامی علما را اکرام کن»، اگر تعداد علما بیست نفر باشد و نوزده نفر اکرام شوند، به تعداد نوزده اکرام، امر، امتثال شده و به اندازه یک نفر که اکرام نشده، معصیت شده است.
فرق عموم استغراقی و عام استغراقی
فرق عموم استغراقی و عام استغراقی این است که اصطلاح عموم بیشتر در مفهوم و معنای شامل و فراگیر استعمال می شود و عام بیشتر در لفظ عام به کار برده می شود.
معانی مقابل عموم استغراقی
عموم استغراقی، مقابل عموم بدلی و عموم مجموعی می باشد که در هر سه آنها، عمومیت به حسب افراد است، اما چگونگی شمول آنها بر افراد و تعلق حکم به آنها تفاوت دارد.

پیشنهاد کاربران

بپرس