عملیات دروازه سپیده دم ( لهستانی: Operacja Ostra Brama ) تلاش ارتش میهنی لهستان جهت آزادسازی شهر ویلنیوس از اشغال آلمان نازی بود که به دلیل تهاجم ویلنیوس توسط شوروی در حال عقب نشینی قوای خود بودند. این عملیات بخشی از خیزش ملی لهستانی ها طی عملیات تندباد بود و از ۷ تا ۱۴ ژوئیه ۱۹۴۴ به طول انجامید.
... [مشاهده متن کامل]
این عملیات با هدف تبلیغاتی انجام گرفت تا لهستانی ها بتوانند با آزادسازی ویلنیوس پیش از رسیدن ارتش سرخ ادعای خود بر این شهر را حفظ کنند اما عملیات نتوانست به اهداف خود برسد.
در ۱۲ ژوئن ۱۹۴۴ تادئوس کوموروسکی که فرمانده کل قوای ارتش میهنی بود فرمان آماده سازی نقشه های لازم جهت آزادی ویلنیوس از اشغال آلمان را صادر کرد. واحدهای ارتش میهنی در ویلنیوس و ناواریداک طرح هایی را ارائه دادند که بر اساس آن شهر باید پیش از رسیدن قوای شوروی آزاد می گشت. سرهنگ دوم الکساندر کشژانوسکی که فرمانده ارتش میهنی در ناحیه ویلنیوس بود تصمیم گرفت که تمام واحدهای پارتیزانی شمال لهستان را برای عملیات جمع کند تا قیام از درون و بیرون شهر آغاز شود.
عملیات دروازه سپیده دم قرار بود طی آشفتگی نیروهای آلمانی در هنگام نزدیک شدن واحدهای ارتش سرخ به ویلنیوس انجام شود. نیروهای آلمانی مواضع مستحکمی را در شهر داشتند و در ۲۶ ژوئن طرح عملیات دروازه سپیده دم شماره ۱ که شامل ایده های کلی آزادسازی شهر بود به کشژانوسکی ارائه شد. بر اساس این طرح نیروهای لهستانی به ۵ گروه عمده تقسیم می شدند و تهاجم اصلی از سمت شرق و جنوب شرقی در ۸ ژوئیه با نزدیک شدن قوای ارتش سرخ آغاز می گشت.
از آنجایی که ارتش سرخ با سرعت زیادی در حال نزدیک شدن بود، فرماندهان لهستانی تصمیم گرفتند تا عملیات را زودتر شروع نمایند. توان لهستانی ها روی کاغذ بین ۱۰ تا ۱۵ هزار پارتیزان بود که بسیاری از ایشان به خوبی مسلح شده و تجربه نظامی پیشینی داشتند. اما در عمل، بسیج به موقع نیروها برای نبرد ویلنیوس کار سختی بود. بعضی از واحدهای لهستانی از نواحی دیگر در حال حرکت به سمت شهر بودند و کیلومترها با آن فاصله داشتند و بسیاری از واحدهای دیگری لهستانی نیز در مسیر حرکت به سمت شهر با واحدهای آلمانی که در حال عقب نشینی بودند درگیر شده بودند. در نهایت تنها ۴ تا ۵ هزار سرباز توانستند تا نیمه شب ۷ ژوئیه در اطراف شهر مستقر گردند. در همین حال مواضع آلمانی ها در داخل شهر ویلنیوس که یک مرکز مهم حمل و نقل بود و تبدیل به «دژ شهر» گشته بود مستحکم و تقویت شده و مهم تر از همه آنکه نیروهای آلمانی از تهاجم لهستانی ها اطلاع داشتند که این امر اصل غافلگیری را از ارتش میهنی می گرفت.
... [مشاهده متن کامل]
این عملیات با هدف تبلیغاتی انجام گرفت تا لهستانی ها بتوانند با آزادسازی ویلنیوس پیش از رسیدن ارتش سرخ ادعای خود بر این شهر را حفظ کنند اما عملیات نتوانست به اهداف خود برسد.
در ۱۲ ژوئن ۱۹۴۴ تادئوس کوموروسکی که فرمانده کل قوای ارتش میهنی بود فرمان آماده سازی نقشه های لازم جهت آزادی ویلنیوس از اشغال آلمان را صادر کرد. واحدهای ارتش میهنی در ویلنیوس و ناواریداک طرح هایی را ارائه دادند که بر اساس آن شهر باید پیش از رسیدن قوای شوروی آزاد می گشت. سرهنگ دوم الکساندر کشژانوسکی که فرمانده ارتش میهنی در ناحیه ویلنیوس بود تصمیم گرفت که تمام واحدهای پارتیزانی شمال لهستان را برای عملیات جمع کند تا قیام از درون و بیرون شهر آغاز شود.
عملیات دروازه سپیده دم قرار بود طی آشفتگی نیروهای آلمانی در هنگام نزدیک شدن واحدهای ارتش سرخ به ویلنیوس انجام شود. نیروهای آلمانی مواضع مستحکمی را در شهر داشتند و در ۲۶ ژوئن طرح عملیات دروازه سپیده دم شماره ۱ که شامل ایده های کلی آزادسازی شهر بود به کشژانوسکی ارائه شد. بر اساس این طرح نیروهای لهستانی به ۵ گروه عمده تقسیم می شدند و تهاجم اصلی از سمت شرق و جنوب شرقی در ۸ ژوئیه با نزدیک شدن قوای ارتش سرخ آغاز می گشت.
از آنجایی که ارتش سرخ با سرعت زیادی در حال نزدیک شدن بود، فرماندهان لهستانی تصمیم گرفتند تا عملیات را زودتر شروع نمایند. توان لهستانی ها روی کاغذ بین ۱۰ تا ۱۵ هزار پارتیزان بود که بسیاری از ایشان به خوبی مسلح شده و تجربه نظامی پیشینی داشتند. اما در عمل، بسیج به موقع نیروها برای نبرد ویلنیوس کار سختی بود. بعضی از واحدهای لهستانی از نواحی دیگر در حال حرکت به سمت شهر بودند و کیلومترها با آن فاصله داشتند و بسیاری از واحدهای دیگری لهستانی نیز در مسیر حرکت به سمت شهر با واحدهای آلمانی که در حال عقب نشینی بودند درگیر شده بودند. در نهایت تنها ۴ تا ۵ هزار سرباز توانستند تا نیمه شب ۷ ژوئیه در اطراف شهر مستقر گردند. در همین حال مواضع آلمانی ها در داخل شهر ویلنیوس که یک مرکز مهم حمل و نقل بود و تبدیل به «دژ شهر» گشته بود مستحکم و تقویت شده و مهم تر از همه آنکه نیروهای آلمانی از تهاجم لهستانی ها اطلاع داشتند که این امر اصل غافلگیری را از ارتش میهنی می گرفت.
