عمده الطبیب فی معرفه النبات

[ویکی فقه] عمدة الطبیب فی معرفة النبات (کتاب). کتاب «عمدة الطبیب فی معرفة النبات»، تالیف ابو الخیر اشبیلی، از درازدامن ترین نگاشته ها پیرامون شناخت مفردات طب سنتی است.
ابن عوام، در مقدمه کتابش، با نام «کتاب الفلاحة»، یکی از منابعش را کتاب «عمدة الطبیب» ابو الخیر اشبیلی معرفی کرده و آن را مبتنی بر آراء جماعتی از حکماء و کشاورزان و نیز تجارب شخصی او توصیف نموده است. از سال نگارش این اثر و انگیزه مؤلف از نگارش کتاب، چیزی نمی دانیم، چرا که این کتاب، فاقد هر گونه مقدمه و خاتمه ای است.نکته ای که گزارش آن خالی از فایده نیست، نسبت این کتاب به ابن بطلان است که البته- چنان که محقق کتاب، در مقدمه، بیان نموده- این گمان، نادرست است و هیچ شاهد و دلیلی بر آن اقامه نشده است.

[ویکی نور] عمدة الطبیب فی معرفة النبات، تألیف ابوالخیر اشبیلی، از درازدامن ترین نگاشته ها پیرامون شناخت مفردات طب سنتی است.
ابن عوام، در مقدمه کتابش، با نام «کتاب الفلاحة»، یکی از منابعش را کتاب «عمدة الطبیب» ابوالخیر اشبیلی معرفی کرده و آن را مبتنی بر آراء جماعتی از حکماء و کشاورزان و نیز تجارب شخصی او توصیف نموده است.(کتاب الفلاحة، ج 1، ص 9).
از سال نگارش این اثر و انگیزه مؤلف از نگارش کتاب، چیزی نمی دانیم، چرا که این کتاب، فاقد هر گونه مقدمه و خاتمه ای است.
نکته ای که گزارش آن خالی از فایده نیست، نسبت این کتاب به ابن بطلان است(رک مقدمه کتاب عمدة الطبیب، ص 36) که البته - چنان که محقق کتاب، در مقدمه، بیان نموده - این گمان، نادرست است و هیچ شاهد و دلیلی بر آن اقامه نشده است.
کتاب، همانند بسیاری دیگر از کتبی که پیرامون مفردات طبی نگاشته شده، بر اساس ترتیب حروف الفباء تحریر یافته است؛ یعنی از حرف الف شروع شده و به حرف یاء پایان می پذیرد.

[ویکی فقه] عمده الطبیب فی معرفه النبات (کتاب). کتاب «عمدة الطبیب فی معرفة النبات»، تالیف ابو الخیر اشبیلی، از درازدامن ترین نگاشته ها پیرامون شناخت مفردات طب سنتی است.
ابن عوام، در مقدمه کتابش، با نام «کتاب الفلاحة»، یکی از منابعش را کتاب «عمدة الطبیب» ابو الخیر اشبیلی معرفی کرده و آن را مبتنی بر آراء جماعتی از حکماء و کشاورزان و نیز تجارب شخصی او توصیف نموده است. از سال نگارش این اثر و انگیزه مؤلف از نگارش کتاب، چیزی نمی دانیم، چرا که این کتاب، فاقد هر گونه مقدمه و خاتمه ای است.نکته ای که گزارش آن خالی از فایده نیست، نسبت این کتاب به ابن بطلان است که البته- چنان که محقق کتاب، در مقدمه، بیان نموده- این گمان، نادرست است و هیچ شاهد و دلیلی بر آن اقامه نشده است.
ساختار
کتاب، همانند بسیاری دیگر از کتبی که پیرامون مفردات طبی نگاشته شده، بر اساس ترتیب حروف الفباء تحریر یافته است؛ یعنی از حرف الف شروع شده و به حرف یاء پایان می پذیرد.مؤلف، در ابتداء مفرد را معرفی می نماید و سپس به گونه آن اشاره می کند و در ادامه، اقوال و سخنان اطباء پیرامون ماهیت آن را نقل می کند.پرداختن به خواص مفردات در درمان بیماری ها و شیوه مصرف آنها از مباحثی است که بر خلاف بسیاری از آثار دیگر در این کتاب به چشم نمی خورد.
گزارش محتوا
کتاب «عمدة الطبیب فی معرفة النبات»، یکی از آثار ارزش مند پزشکان و داروسازان مسلمان اندلس (اسپانیای اسلامی) است.این کتاب، دایرة المعارف ارزش مندی پیرامون اسماء، صفات، اجناس گیاهان و نیز مباحث جغرافیایی مرتبط با گیاهان، از جمله محل رویش گیاهان است.خصوصیات این اثر را می توان در امور زیر خلاصه کرد:۱. در این اثر، تنها از گیاهان سخن به میان آمده است و از مباحث مرتبط با مفردات حیوانی و یا معدنی چیزی در این اثر به چشم نمی خورد؛۲. در این دایرة المعارف، اسامی تعداد بسیاری از گیاهان به لغات مختلف ( یونانی، لاتینی، فارسی، اسپانیایی و...) آمده است؛۳. در این اثر، از محل رویش و پرورش گیاهان، به گونه مفصل سخن به میان آمده است؛۴. مؤلف، خود، مشاهدات عینی ای از محل رویش گیاهان داشته و به تفصیل از آن سخن گفته است؛ علاوه بر این، به مباحث کشت گیاهان و کشاورزی اهتمام فراوان داشته است؛۵. اسلوب مؤلف در نگارش و تحریر این اثر، اسلوبی روان و به دور از حشو و ایجاز است؛۶. این اثر، منبعی سودمند برای آگاهی از نگاشته های دیگر پیرامون شناسایی گیاهان است.مهم ترین منابعی که مؤلف، در نگارش این اثر از آنها بهره برده، به قرار زیر است:۱. کتاب دیسقوریدس؛۲. کتاب جالینوس؛۳. کتاب اسحاق بن عمران؛۴. کتاب اسحاق بن سلیمان.علاوه بر این، مؤلف، در نگارش این اثر، به لغت های محلی و زبان های دیگر نیز آشنا بوده و بسیار به این زبان ها اشاره نموده است.
وضعیت کتاب
...