عمادالدین کاتب محمد بن محمد

[ویکی نور] «ابو عبد الله محمد بن صفی الدین محمد بن حامد عماد الدین کاتب اصفهانی» (519-597) که شهرت علمی و فرهنگی وی، مورخ، ادیب و نویسنده می باشد، ملقب به عماد و کاتب اصفهانی و معروف به ابن اخی العزیز است. او در اصفهان نشو و نما یافت. در جوانی به بغداد رفت و در مدرسه نظامیه به آموختن علم پرداخت و در فقه شافعی و فنون ادب و شعر سرآمد شد، سپس به دمشق رفت و به سلطان نور الدین محمود زنگی پیوست و متصدی دیوان انشاء گردید. وی به دو زبان فارسی و عربی می نوشت. او در مدتی که در دمشق بود صلاح الدین ایوبی را نیز می ستود و مورد علاقه او بود و به همین مناسبت مقام او نزد نور الدین بالاتر رفت و در زمان مستنجد عباسی، به عنوان پیام گزار از دمشق به بغداد رفت و پس از بازگشت به دمشق در مدرسه ای که به نام خود او خوانده می شود (مدرسه عمادیه)، به عنوان مدرس منصوب شد، اما وی مورد سعایت دشمنان قرار گرفت و کار بر او تنگ شد و ناچار از دمشق به موصل رفت و در آنجا بیمار شد، ولی به محض شنیدن خبر رسیدن صلاح الدین ایوبی به دمشق، مجدداً به آن شهر بازگشت و در همان شهر درگذشت و در مقابر صوفیه دفن شد.
1. خریدة القصر و جریدة العصر، در ده مجلد؛
2. الفتح القسی فی الفتح القدسی یا القدح القسی فی الفتح القدسی یا الفیح القسی فی الفتح القدسی (گزارشی از فتح شام و فلسطین به وسیله صلاح الدین)؛
3. البرق الشامی، در تاریخ، در هفت مجلد؛
4. دیوان شعر، در چهار مجلد؛
5. نصرة الفترة و عصرة الفطرة یا نصرة الفترة و عصرة القطرة، در تاریخ سلاجق عراق؛