علیقلی مسعود انصاری ( ۱۲۴۷–۱۳۱۹ ه. خ. ) ملقب به مشاورالممالک از دیپلمات های ایران در اواخر دوران قاجار و اوایل دوران پهلوی است. او معمار روابط ایران و شوروی پس از روی کارآمدن نظام کمونیستی در روسیه به شمار می رود.
... [مشاهده متن کامل]
علیقلی خان فرزند میرزا حسن خان نایب الوزاره و نوهٔ میرزا مسعود خان انصاری بود. زبان های فرانسوی و روسی را در ترابوزان عثمانی و حاجی طرخان روسیه در دوره مأموریت پدرش آموخت. به عنوان مترجم وارد وزارت امور خارجهٔ ایران شد و با همین سمت هیئت ایران را در مراسم تاج گذاری نیکولای دوم همراهی کرد. در ۱۳۲۰ ه. ق. منشی اول ( دبیر اول ) سفارت ایران در مسکو و در ۱۳۲۹ ه. ق. معاون وزرات امور خارجه شد تا این که برای نخستین بار در ۱۲۹۴ خورشیدی در کابینهٔ عبدالحسین میرزا فرمانفرما به وزارت امور خارجه رسید.
با فشار برخی نمایندگان وثوق الدوله مجبور به ارسال هیئتی از سوی ایران به کنفرانس صلح پاریس برای پیگیری حقوق ایران می شود.
مشاورالممالک به عنوان وزیر امور خارجه ریاست هیئت ایرانی اعزامی به کنفرانس صلح پاریس را بر عهده داشت، ولی این هیئت موفقیتی به دست نیاورد. زیرا حسن وثوق الدوله از آن حمایتی نکرد و هنوز به کنفرانس نرسیده ماموریت آن را لغو نمود. درحالی که خود مشغول بستن قرارداد ۱۹۱۹ با بریتانیا بود به سرعت مشاورالممالک را از وزارت امور خارجه عزل و به جای وی نصرت الدوله فیروز را به عنوان وزیر خارجه منصوب کرد که به تصویب قرارداد کمک کند.
به گفته یحیی دولت آبادی مشاورالممالک بسیار رنجیده خاطر شده تصمیم گرفت در اروپا گوشه عزلت برگزیند ولی دولتیان برای جبران به وی سفارت ترکیه را پیشنهاد کرده و پس از مدت ها پافشاری بالاخره قبول میکند.
این عمل لجبازی وثوق الدوله در زمانی که کشور در شرایط بحرانی بود یک نوع از خیانت بوده است.
پس از سقوط دولت وثوق الدوله، رئیس الوزرای بعدی یعنی حسن مشیرالدوله مشاورالممالک را به مسکو فرستاد. انصاری در آنجا عهدنامه «پیمان مودت» را در ۲۶ فوریه ۱۹۲۱ ( هفتم اسفند ۱۲۹۹ ) با روسیه امضا کرد که اساس روابط ایران با شوروی شد و امتیازات استعماری دوران تزاری را در ایران لغو کرد. او همچنین توانست دولت شوروی را متقاعد کند که به قیام گیلان کمک نکند.
پس از به سلطنت رسیدن رضاشاه، مسعود انصاری در سال ۱۳۰۵ در دولت مستوفی الممالک وزیر امورخارجه شد. در دوره وزارت او در اردیبهشت ۱۳۰۶ به دستور رضاشاه، کاپیتولاسیون لغو شد و وزارت امورخارجه اداره محاکمات و کارگزاری های خود در ولایات را که به امور قضائی اتباع خارجه رسیدگی می کردند، تعطیل کرد. رضاشاه همچنین او را به روسیه فرستاد تا دربارهٔ توافق بازرگانی مذاکره کند.
... [مشاهده متن کامل]
علیقلی خان فرزند میرزا حسن خان نایب الوزاره و نوهٔ میرزا مسعود خان انصاری بود. زبان های فرانسوی و روسی را در ترابوزان عثمانی و حاجی طرخان روسیه در دوره مأموریت پدرش آموخت. به عنوان مترجم وارد وزارت امور خارجهٔ ایران شد و با همین سمت هیئت ایران را در مراسم تاج گذاری نیکولای دوم همراهی کرد. در ۱۳۲۰ ه. ق. منشی اول ( دبیر اول ) سفارت ایران در مسکو و در ۱۳۲۹ ه. ق. معاون وزرات امور خارجه شد تا این که برای نخستین بار در ۱۲۹۴ خورشیدی در کابینهٔ عبدالحسین میرزا فرمانفرما به وزارت امور خارجه رسید.
با فشار برخی نمایندگان وثوق الدوله مجبور به ارسال هیئتی از سوی ایران به کنفرانس صلح پاریس برای پیگیری حقوق ایران می شود.
مشاورالممالک به عنوان وزیر امور خارجه ریاست هیئت ایرانی اعزامی به کنفرانس صلح پاریس را بر عهده داشت، ولی این هیئت موفقیتی به دست نیاورد. زیرا حسن وثوق الدوله از آن حمایتی نکرد و هنوز به کنفرانس نرسیده ماموریت آن را لغو نمود. درحالی که خود مشغول بستن قرارداد ۱۹۱۹ با بریتانیا بود به سرعت مشاورالممالک را از وزارت امور خارجه عزل و به جای وی نصرت الدوله فیروز را به عنوان وزیر خارجه منصوب کرد که به تصویب قرارداد کمک کند.
به گفته یحیی دولت آبادی مشاورالممالک بسیار رنجیده خاطر شده تصمیم گرفت در اروپا گوشه عزلت برگزیند ولی دولتیان برای جبران به وی سفارت ترکیه را پیشنهاد کرده و پس از مدت ها پافشاری بالاخره قبول میکند.
این عمل لجبازی وثوق الدوله در زمانی که کشور در شرایط بحرانی بود یک نوع از خیانت بوده است.
پس از سقوط دولت وثوق الدوله، رئیس الوزرای بعدی یعنی حسن مشیرالدوله مشاورالممالک را به مسکو فرستاد. انصاری در آنجا عهدنامه «پیمان مودت» را در ۲۶ فوریه ۱۹۲۱ ( هفتم اسفند ۱۲۹۹ ) با روسیه امضا کرد که اساس روابط ایران با شوروی شد و امتیازات استعماری دوران تزاری را در ایران لغو کرد. او همچنین توانست دولت شوروی را متقاعد کند که به قیام گیلان کمک نکند.
پس از به سلطنت رسیدن رضاشاه، مسعود انصاری در سال ۱۳۰۵ در دولت مستوفی الممالک وزیر امورخارجه شد. در دوره وزارت او در اردیبهشت ۱۳۰۶ به دستور رضاشاه، کاپیتولاسیون لغو شد و وزارت امورخارجه اداره محاکمات و کارگزاری های خود در ولایات را که به امور قضائی اتباع خارجه رسیدگی می کردند، تعطیل کرد. رضاشاه همچنین او را به روسیه فرستاد تا دربارهٔ توافق بازرگانی مذاکره کند.
