علی پاشای یوآنینا ( انگلیسی: Ali Pasha of Ioannina؛ ۱۷۴۰ – ۲۴ ژانویه ۱۸۲۲ ) موسوم به علی پاشای تپلنی یا علی پاشای یانینا و شیر یانینا، یک حاکم عثمانی آلبانیایی بود که به عنوان پاشا بر بخش بزرگی از روملیا - قلمروهای اروپایی امپراتوری عثمانی - خدمت کرد. دربار وی در یوآنینا واقع بود و قلمرویی که وی بر آن حکم می راند شامل بخش های زیادی از اپیروس و بخش های غربی تسالی و مقدونیهٔ یونان می شد. علی دارای سه پسر بود: مُهتر پاشا، کسی که در جنگ ۱۸۰۹ در برابر روس ها شرکت جست، ولی پاشا، کسی که پاشای ایالت موره بود و صالح پاشا، حکمران ولوره.
... [مشاهده متن کامل]
نام علی در بایگانی های تاریخی نخستین بار به عنوان رهبر یک گروه راهزن که در بسیاری از زد و خوردها با مأموران عثمانی در آلبانی و اپیروس شرکت داشت، ثبت شده است. وی به دستگاه اداری - نظامی امپراتوری عثمانی راه یافت و تا ۱۷۸۸ که به عنوان پاشا منصوب شد، سِمت های گوناگونی را عهده دار شد. مهارت های دیپلماتیک و اجرایی اش، علایقش به آرمان ها و مفاهیم نوگرا، تقوای معروفش، بیطرفی مذهبی اش، سرکوبی راهزنی ها، انتقامجویی و سختگیری اش در تحمیل نظم و قانون، و اقدامات چپاولگرانه∗ اش در قبال اشخاص و جمعیت ها با هدف افزایش درآمد خود، هم تحسین و هم انتقاد معاصرینش را برانگیختند و تا به حال نیز در میان تاریخ نگاران راجع به شخصیت وی جربحث هست. سرانجام با اقداماتی که خشم حکومت مرکزی عثمانی را برانگیختند، علی پاشا در ۱۸۲۰ متهم به راه اندزی شورش شد و در ۱۸۲۲ در سن ۸۱ یا ۸۲ سالگی کشته شد و سَر وی را برای سلطان محمود دوم فرستادند. در ادبیات اروپایی وی تجسمی از یک «مستبد شرقی» شد.
... [مشاهده متن کامل]
نام علی در بایگانی های تاریخی نخستین بار به عنوان رهبر یک گروه راهزن که در بسیاری از زد و خوردها با مأموران عثمانی در آلبانی و اپیروس شرکت داشت، ثبت شده است. وی به دستگاه اداری - نظامی امپراتوری عثمانی راه یافت و تا ۱۷۸۸ که به عنوان پاشا منصوب شد، سِمت های گوناگونی را عهده دار شد. مهارت های دیپلماتیک و اجرایی اش، علایقش به آرمان ها و مفاهیم نوگرا، تقوای معروفش، بیطرفی مذهبی اش، سرکوبی راهزنی ها، انتقامجویی و سختگیری اش در تحمیل نظم و قانون، و اقدامات چپاولگرانه∗ اش در قبال اشخاص و جمعیت ها با هدف افزایش درآمد خود، هم تحسین و هم انتقاد معاصرینش را برانگیختند و تا به حال نیز در میان تاریخ نگاران راجع به شخصیت وی جربحث هست. سرانجام با اقداماتی که خشم حکومت مرکزی عثمانی را برانگیختند، علی پاشا در ۱۸۲۰ متهم به راه اندزی شورش شد و در ۱۸۲۲ در سن ۸۱ یا ۸۲ سالگی کشته شد و سَر وی را برای سلطان محمود دوم فرستادند. در ادبیات اروپایی وی تجسمی از یک «مستبد شرقی» شد.
