علی قهستانی

لغت نامه دهخدا

علی قهستانی. [ ع َ ی ِ ق ُ هَِ ] ( اِخ ) ( خواجه... ) وی ملقب به علاءالدین بود و اصلش از قهستان است سپس به خوارزم رفت و به ملازمت در گاه امیرتیمور گورکانی پرداخت و منصب خازنی او را به عهده گرفت. پس از درگذشت امیرتیمور، عمال دیوان میرزا شاهرخ شروع به محاسبه خزانه کردندو مبلغ دوهزار تومان کسری یافتند و میرزا شاهرخ خواجه علی را به این علت به زندان افکند. وی را فرزندی بود به نام نعیم الدین نعمةاﷲ، که با آنکه در علم سیاق و حساب تبحر زیاد نداشت توانست اشتباه بودن این محاسبه را درک کند و مبلغ کسری را به دویست تومان برساند. چون میرزا شاهرخ بر این امر آگاه شد خواجه علی را عفو کرد و این فرزند او بدین وسیله به دربار میرزاشاهرخ وارد شد. ( از دستورالوزراء خوندمیر ص 372 ).

علی قهستانی. [ ع َ ی ِ ق ُ هَِ] ( اِخ ) ابن حسن قهستانی. مکنی به ابوبکر و ملقب به عمیدالملک. عارض سپاه سلطان محمود غزنوی ، و ندیم و رئیس دارالانشاء محمدبن محمود غزنوی. وی شخصی کریم و شوخ طبع و از بزرگان فضلا و ادبای خراسان بود. و او رااشعار بسیاری در مدح محمدبن محمود است. و در حدود سال 420 هَ. ق. به بغداد رفت و القادرباللّه و کاتب او عمیدالرؤساء ابوطالب بن ایوب کاتب را مدح گفت. وی بعدها به خدمت سلاجقه پیوست و در سال 431 هَ. ق. درآن دولت به مقامات جلیل رسید. ابوبکر علی قهستانی از ممدوحین فرخی شاعر نیز بوده است فرخی چند قصیده درمدح او دارد. سوزنی در حق فرخی و این ممدوح گوید:
فرخی هندی غلامی از قهستانی بخواست
سی غلام ترک دادش خوش لقا و خوش کلام.
( از دیوان فرخی سیستانی چ دبیرسیاقی ص 31 ) ( از معجم الادباء یاقوت چ مصر ج 13 ص 21 ). و نیز رجوع به ابوبکر ( علی بن حسن... ) شود.

علی قهستانی. [ ع َ ی ِ ق ُ هَِ ] ( اِخ ) ابن حسین قهستانی. مکنی به ابوبکر. وی شاعری ایرانی بود و او را در هر دو زبان فارسی و عربی شعراست. این بیت از او در الجماهر بیرونی منقول است :
کذا الیواقیت فیما قدسمعت به
من طول تأثیر جرم الشمس فی الحجر.
و این بیت او در امثال و حکم دهخدا ذیل «الجنون فنون » آمده است :
تذکر نجداً و الحدیث شجون
و جن اشتیاقاً و الجنون فنون.
رجوع به الجماهر بیرونی چ حیدرآباد ص 81 و امثال و حکم دهخدا ج 1 ص 241 شود.

فرهنگ فارسی

ابن حسین قهستانی مکنب به ابوبکر وی شاعری ایرانی بود و او را در هر دو زبان فارسی و عربی شعر است

پیشنهاد کاربران

بپرس