علی بن محمد بن علی جرجانی ( ۷۴۰ جرجان – ۸۱۶ق شیراز ) معروف به میر سید شریف از نامداران علم کلام، حکمت و ادب و منطق بوده است.
وی شیعه فضلیه مذهب و خافیه مسلک است که بیشترین آوازه اش به دلیل شروح و حواشی ارزشمند وی بر آثار پیشینیان مذهبی خود است. میر سید شریف بر این باور بود که در تصویری که فردگرایان مطلق از شیعه و سنی ساخته اند، ویژگی اصلی یکپارچگی اسلامی را تغییر داده اند، و از اینرو میر سید شریف در مقام تجدید حیات آن برآمد و دین خدا را فقط اسلام و اسلام را فقط در رسالت محمد و امامت دوازدهگانه و خلافت اهل فضل تعریف می نمود.
... [مشاهده متن کامل]
میر سید شریف ـ همچون سعدالدین تفتازانی ـ مدتی از شاگردان قطب الدین رازی بوده و میان این دو شاگرد مناظراتی نیز صورت گرفته است. به گفته ای برخی مورخان: در اکثر مجالس، میر سید شریف به سبب حدّت طبع و جودت ذهن بر تفتازانی در بحث غلبه می کرد. میر سید شریف جرجانی در سال ۷۴۰ قمری/۱۳۴۰ میلادی در روستای طاغو در استرآباد گرگان یا به روایتی دیگر در قریه طاغو ( طاعون ) در نزدیکی اورگانج ( استان خوارزم در غرب ازبکستان کنونی ) متولد شد. او از علما و دانشمندان دوره آل مظفر و تیموریان بوده است. سال ۸۱۶ در روز چهارشنبه، ششم ربیع الثانی در شیراز بدرود حیات گفته و آرامگاه وی در محله سردزک شیراز می باشد. بسیاری از مؤلفین اهل سنت، وی را سنی حنفی مذهب دانسته اند ولیکن نقل واضح و منشعب از آراء او مشخص است که او از مؤلفین شیعه ی فضلیه مذهب بوده است. آرامگاه او در محله لب آب شیراز در گذر منصوریه واقع است.
آثار میر سید گرگانی بالغ بر نود و پنج جلد کتاب است. برخی از این آثار بر این پایه اند:
• رساله کبری فی المنطق. رساله ای مقدماتی در منطق و به زبان فارسی است.
• رساله ای در مراتب وجود
• رساله القدر
• مبدأ و معاد
• حاشیه ای بر شرح مطالع الانظار فی شرح طوالع الانوار
• حاشیه بر شرح قدیم تجرید الاعتقاد
• شرح المواقف عضدالدین ایجی
• شرح العقاید العضدیه
• مقالید العلوم: شرح کوتاهی در مطالب موسیقی نظری و پایه های علمی در موسیقی
• رساله فی صرف ( مشهور به صرف میر به فارسی از دروس حوزوی )
افزون بر این، نگارش چندین شرح و حاشیه دیگر را ـ در دانشهایی چون تفسیر، حدیث، اصول فقه، صرف و نحو، منطق، فلسفه و کلام ـ به جرجانی نسبت داده اند. وی آثاری مستقل نیز پدیدآورده است که از آن میان می توان به اصطلاح نامه موسوم به التعریفات اشاره کرد. در این کتاب افزون بر واژگان متداول در علوم یاد شده، برخی اصطلاحات عرفانی نیز بررسی شده اند. از دیگر آثار او ـ که به زبان فارسی نگارش یافته ـ عبارت اند از: ترجمان القرآن ( ترجمه فارسی واژگان قرآنی ) ، صرف میر و الکبری فی المنطق.
وی شیعه فضلیه مذهب و خافیه مسلک است که بیشترین آوازه اش به دلیل شروح و حواشی ارزشمند وی بر آثار پیشینیان مذهبی خود است. میر سید شریف بر این باور بود که در تصویری که فردگرایان مطلق از شیعه و سنی ساخته اند، ویژگی اصلی یکپارچگی اسلامی را تغییر داده اند، و از اینرو میر سید شریف در مقام تجدید حیات آن برآمد و دین خدا را فقط اسلام و اسلام را فقط در رسالت محمد و امامت دوازدهگانه و خلافت اهل فضل تعریف می نمود.
... [مشاهده متن کامل]
میر سید شریف ـ همچون سعدالدین تفتازانی ـ مدتی از شاگردان قطب الدین رازی بوده و میان این دو شاگرد مناظراتی نیز صورت گرفته است. به گفته ای برخی مورخان: در اکثر مجالس، میر سید شریف به سبب حدّت طبع و جودت ذهن بر تفتازانی در بحث غلبه می کرد. میر سید شریف جرجانی در سال ۷۴۰ قمری/۱۳۴۰ میلادی در روستای طاغو در استرآباد گرگان یا به روایتی دیگر در قریه طاغو ( طاعون ) در نزدیکی اورگانج ( استان خوارزم در غرب ازبکستان کنونی ) متولد شد. او از علما و دانشمندان دوره آل مظفر و تیموریان بوده است. سال ۸۱۶ در روز چهارشنبه، ششم ربیع الثانی در شیراز بدرود حیات گفته و آرامگاه وی در محله سردزک شیراز می باشد. بسیاری از مؤلفین اهل سنت، وی را سنی حنفی مذهب دانسته اند ولیکن نقل واضح و منشعب از آراء او مشخص است که او از مؤلفین شیعه ی فضلیه مذهب بوده است. آرامگاه او در محله لب آب شیراز در گذر منصوریه واقع است.
آثار میر سید گرگانی بالغ بر نود و پنج جلد کتاب است. برخی از این آثار بر این پایه اند:
• رساله کبری فی المنطق. رساله ای مقدماتی در منطق و به زبان فارسی است.
• رساله ای در مراتب وجود
• رساله القدر
• مبدأ و معاد
• حاشیه ای بر شرح مطالع الانظار فی شرح طوالع الانوار
• حاشیه بر شرح قدیم تجرید الاعتقاد
• شرح المواقف عضدالدین ایجی
• شرح العقاید العضدیه
• مقالید العلوم: شرح کوتاهی در مطالب موسیقی نظری و پایه های علمی در موسیقی
• رساله فی صرف ( مشهور به صرف میر به فارسی از دروس حوزوی )
افزون بر این، نگارش چندین شرح و حاشیه دیگر را ـ در دانشهایی چون تفسیر، حدیث، اصول فقه، صرف و نحو، منطق، فلسفه و کلام ـ به جرجانی نسبت داده اند. وی آثاری مستقل نیز پدیدآورده است که از آن میان می توان به اصطلاح نامه موسوم به التعریفات اشاره کرد. در این کتاب افزون بر واژگان متداول در علوم یاد شده، برخی اصطلاحات عرفانی نیز بررسی شده اند. از دیگر آثار او ـ که به زبان فارسی نگارش یافته ـ عبارت اند از: ترجمان القرآن ( ترجمه فارسی واژگان قرآنی ) ، صرف میر و الکبری فی المنطق.
