علی بن حسین بن موسی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ابوالحسن علی بن الحسین بن موسی بن بابویه قمی، که به تعبیر نجاشی « شیخ و فقیه و متقدم» قمیان در عصر خود بوده و به «فقیه» و «الصدوق الاوّل» و ابن بابویه شهرت داشته است.
شیخ طوسی در رجال نام او را آورده و در الفهرست ضمن اشاره به مقام او در فقه و حدیث ، بسیاری از کتاب هایش را نام برده است.طبرسی در الاحتجاج توقیعی را که از امام عسکری علیه السلام برای ابن بابویه با عباراتی چون «شیخی و معتمدی» صادر شده، نقل کرده است.دیگران نیز این توقیع را با دیده قبول نگریسته و نقل کرده اند.نوری با توجه به تاریخ وفات امام عسکری علیه السلام، (سال ۲۶۰) و صدور توقیع یاد شده و زمان درگذشت ابن بابویه (سال ۳۲۹) نتیجه گرفته که او عمری دراز کرده است.البته برخی از محققان با استناد به دوره زندگی مشایخ علی بن بابویه و عدم نقل هیچ روایتی توسط او از امام عسکری علیه السلام و عدم اشاره شیخ صدوق به این توقیع، نسبت به صدور آن در حق وی تردید کرده و احتمال داده اند که مخاطب توقیع یکی از مشایخ او با همان نام و کنیه باشد.هم چنان که تاریخ ولادت او را در ربع آخر قرن سوم ، بعد از وفات امام عسکری علیه السلام، می دانند. مذاکره او با سومین نایب امام عصر عجل اللّه تعالی فرجه، حسین بن روح نوبختی ، در بغداد و نیز مکاتبه او (از جمله به مناسبت درخواست دعا از امام عصر عجل اللّه تعالی فرجه، برای فرزند دار شدن) در بیش تر کتاب های رجال ذکر شده است. ابن بابویه در ۳۲۳ همزمان با کشتار حاجیان به دست قرامطه ، بعداز کسب اجازه از حسین بن روح به حج رفت و به دلیل راهنمایی او در مورد زمان حرکت، از کشته شدن نجات یافت. در کتاب الاءعلام بأعلام بیت اللّه الحرام به مناسبت ذکر هجوم قرامطه به مکّه ، از شخصی به نام علیّ بن بابویه یاد شده که به هنگام طواف کشته شد. برخی او را همان «ابن بابویه» معروف دانسته اند، ولی ابن بابویه در ۳۲۹ در گذشته و مدفن او در قم مشهور است.شیخ طوسی در الغیبة ماجرای برخورد او و نیز ابوسهل نوبختی را با حسین بن منصور حلاّ ج ، به دلیل داعیه نیابت امام عصر عجل الله تعالی فرجه، که به خروج حلاّ ج از قم انجامید، ذکر کرده است. به گفته ابوعلی طوسی معروف به مفید ثانی ، نخستین کسی که روایات هم موضوع را با حذف سند در یک جا گردآورده، ابن بابویه بوده و متأخّران او این روش را پسندیده اند بنا به گفته او و شهید اوّل و علاّ مه مجلسی به دلیل جایگاه علمی و وثاقت ابن بابویه، دانشمندان امامیّه فتاوای او را در رساله ای فقهی که برای فرزندش صدوق نوشته، در صورت دست نیافتن به روایت ، ملاک قرار می داده اند؛ هم چنان که شیخ صدوق در الفقیه ابوابی را با استناد به مطالب همان رساله تدوین کرده و آن رساله فقهی را در شمار اصول حدیثیِ معتمد ذکر کرده است.

[ویکی فقه] علی بن حسین بن موسی (ابهام زدایی). علی بن حسین بن موسی ممکن است اشاره به اشخاص و شخصیت های ذیل باشد: • ابن بابویه علی بن حسین قمی، اِبْن ِ بابِویه ْ، ابوالحسن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی (د ۳۲۹ق /۹۴۱م )، فقیه ، محدث شیعی و مرجع مردم قم و اطراف آن • سیدمرتضی علم الهدی، ابوالقاسم علی بن حسین بن موسی ملقب به «سید مرتضی»، از بزرگترین علمای امامیه در طول قرون متمادی
...

پیشنهاد کاربران

بپرس