علی اکبر شهنازی ( ۲۳ اردیبهشت ۱۲۷۶ – ۲۶ اسفند ۱۳۶۳ ) موسیقی دان ایرانی و نوازندهٔ سرشناس تار بود.
شهنازی در تهران، خیابان عین الدوله کوچه نصیر حضور در خاندان هنر به دنیا آمد. چون در روز عید قربان به دنیا آمد، به وی حاجی علی اکبرخان یا حاجی مطلق می گفتند.
... [مشاهده متن کامل]
علی اکبر فراهانی پدربزرگش، آقا حسینقلی فراهانی پدرش و میرزا عبدالله فراهانی عمویش بود. پسرعموی پدرش آقا غلامحسین فراهانی از نوازندگان تار و استاد پدرش بود. پسرعمویش استاد احمد عبادی نوازندهٔ سه تار، دو برادر کوچک تر او محمدحسن و عبدالحسین شهنازی نوازندگان تار و همسران خواهرانش، باقرخان رامشگر نوازنده کمانچه و رضاخان نوازنده تار بودند. تحصیلات خود را در مدرسه های سن لوئی، اشراف و سعادت به پایان برد.
علی اکبر شهنازی آموزش تار را از هشت سالگی نزد پدرش آغاز کرد و در مدت شش سال ردیف موسیقی ایرانی را از پدرش آموخت؛ و مدتی از محضر درویش خان بهره برد. اولین صفحه اش را با جناب دماوندی در سن ۱۴ سالگی در بیات ترک و افشاری در تهران ضبط کرد. پس از درگذشت پدر در سال ۱۲۹۴، او در سن ۱۸ سالگی جانشین پدرش شد و آموزش شاگردان پدرش را به عهده گرفت. در سال های دههٔ ۱۳۰۰ معروفترین نوازندهٔ تار در تمام محافل هنری بود. در اواسط ۱۳۰۵ به دعوت کمپانی هیز ماسترز ویس صفحاتی از او با آواز اقبال ضبط گردید. در سال ۱۳۰۸ هنرستان موسیقی شهنازی را تأسیس نمود. با تأسیس رادیو در برنامه های هفتگی موسیقی رادیو به همراه ادیب خوانساری، روح بخش و… نوازندگی می نمود. در سال ۱۳۳۴ در هنرستان آزاد موسیقی به آموزش مشغول شد. در سال ۱۳۴۱ ردیف آقا حسینقلی و در سال ۱۳۵۶ ردیف دوره عالی را ضبط کرد.
علی اکبر شهنازی به جز تار، با سازهای دیگری از جمله سه تار و پیانو نیز آشنایی داشت.
از تصانیفی که ساخته می توان به تصنیف ای نوع بشر، به اصفهان رو، سرود جوانان وطن، تصنیف چهارگاه، ( زد لشکر گل ) اشاره کرد. شهنازی با شاعرانی چون ملک الشعرا بهار، وحید دستگردی، امیر جاهد و حسین مسرور همکاری کرده و خوانندگانی نظیر اقبال السلطان، حسین علی خان نکیسا، رضاقلی میرزا ظلی، حسین طاهرزاده، قمر و ادیب خوانساری آثارش را اجرا کرده اند. همچنین یکی از قطعات باقی مانده در دستگاه شور با تار حاج علی اکبر خان شهنازی با شعری از شاعر بزرگ ایران سعدی شیرازی و با آواز حسینعلی خان نکیسا است که می گوید: یک روز به شیدایی در زلف تو آویزم. این آواز ” شور” با چنان مهارتی اجرا شده است که یکی از شاهکارهای آواز در موسیقی ایرانی به شمار می رود.
شهنازی در تهران، خیابان عین الدوله کوچه نصیر حضور در خاندان هنر به دنیا آمد. چون در روز عید قربان به دنیا آمد، به وی حاجی علی اکبرخان یا حاجی مطلق می گفتند.
... [مشاهده متن کامل]
علی اکبر فراهانی پدربزرگش، آقا حسینقلی فراهانی پدرش و میرزا عبدالله فراهانی عمویش بود. پسرعموی پدرش آقا غلامحسین فراهانی از نوازندگان تار و استاد پدرش بود. پسرعمویش استاد احمد عبادی نوازندهٔ سه تار، دو برادر کوچک تر او محمدحسن و عبدالحسین شهنازی نوازندگان تار و همسران خواهرانش، باقرخان رامشگر نوازنده کمانچه و رضاخان نوازنده تار بودند. تحصیلات خود را در مدرسه های سن لوئی، اشراف و سعادت به پایان برد.
علی اکبر شهنازی آموزش تار را از هشت سالگی نزد پدرش آغاز کرد و در مدت شش سال ردیف موسیقی ایرانی را از پدرش آموخت؛ و مدتی از محضر درویش خان بهره برد. اولین صفحه اش را با جناب دماوندی در سن ۱۴ سالگی در بیات ترک و افشاری در تهران ضبط کرد. پس از درگذشت پدر در سال ۱۲۹۴، او در سن ۱۸ سالگی جانشین پدرش شد و آموزش شاگردان پدرش را به عهده گرفت. در سال های دههٔ ۱۳۰۰ معروفترین نوازندهٔ تار در تمام محافل هنری بود. در اواسط ۱۳۰۵ به دعوت کمپانی هیز ماسترز ویس صفحاتی از او با آواز اقبال ضبط گردید. در سال ۱۳۰۸ هنرستان موسیقی شهنازی را تأسیس نمود. با تأسیس رادیو در برنامه های هفتگی موسیقی رادیو به همراه ادیب خوانساری، روح بخش و… نوازندگی می نمود. در سال ۱۳۳۴ در هنرستان آزاد موسیقی به آموزش مشغول شد. در سال ۱۳۴۱ ردیف آقا حسینقلی و در سال ۱۳۵۶ ردیف دوره عالی را ضبط کرد.
علی اکبر شهنازی به جز تار، با سازهای دیگری از جمله سه تار و پیانو نیز آشنایی داشت.
از تصانیفی که ساخته می توان به تصنیف ای نوع بشر، به اصفهان رو، سرود جوانان وطن، تصنیف چهارگاه، ( زد لشکر گل ) اشاره کرد. شهنازی با شاعرانی چون ملک الشعرا بهار، وحید دستگردی، امیر جاهد و حسین مسرور همکاری کرده و خوانندگانی نظیر اقبال السلطان، حسین علی خان نکیسا، رضاقلی میرزا ظلی، حسین طاهرزاده، قمر و ادیب خوانساری آثارش را اجرا کرده اند. همچنین یکی از قطعات باقی مانده در دستگاه شور با تار حاج علی اکبر خان شهنازی با شعری از شاعر بزرگ ایران سعدی شیرازی و با آواز حسینعلی خان نکیسا است که می گوید: یک روز به شیدایی در زلف تو آویزم. این آواز ” شور” با چنان مهارتی اجرا شده است که یکی از شاهکارهای آواز در موسیقی ایرانی به شمار می رود.
