[ویکی فقه] علائم اخماس قرآن. علائم اخماس قرآن به نشانه های دال بر پایان هر پنج آیه و آغاز پنج آیه دیگر اطلاق می شود.
علاوه بر دسته بندی آیات قرآن در قالب سوره ، جزء و حزب ، آیات را به دلیل برخی از کاربردهای خاص، در دسته های پنج و ده تایی نیز تنظیم می کنند. نقطه شروع دسته های پنج تایی و ده تایی، ابتدای هر سوره است.از سده های نخست اسلام برای نشان دادن هر پنج آیه و در پایان آن، کلمه «خمس» یا حرف «خ» قرار می دادند. گاهی نیز از حرف «هـ» که به حساب جمل (حساب حروف ابجد) نشانه عدد «۵» است استفاده می کنند.
اختلاف قاریان در کلمه خمس
از آن جا که درباره بعضی از آیات میان قاریان اختلاف است، در موارد اختلاف، کلمه «خمس» معمولا برای نشان دادن پنج آیه به اعتقاد قاریان کوفه است. ولی برای نشان دادن توافق یا اختلاف قاریان در تعیین پنج آیه ، از رموز دیگری نیز به شرح ذیل استفاده شده است:خک: نشان پنج آیه نزد قاریان کوفه؛خب: نشان پنج آیه نزد قاریان بصره ؛خکب: نشان پنج آیه به اتفاق قاریان کوفه و بصره («خ» حرف اول خمس، «ک» حرف اول کوفی و «ب» حرف اول بصری).
عناوین مرتبط
شماره آیات ؛رموز شماره آیات .
علاوه بر دسته بندی آیات قرآن در قالب سوره ، جزء و حزب ، آیات را به دلیل برخی از کاربردهای خاص، در دسته های پنج و ده تایی نیز تنظیم می کنند. نقطه شروع دسته های پنج تایی و ده تایی، ابتدای هر سوره است.از سده های نخست اسلام برای نشان دادن هر پنج آیه و در پایان آن، کلمه «خمس» یا حرف «خ» قرار می دادند. گاهی نیز از حرف «هـ» که به حساب جمل (حساب حروف ابجد) نشانه عدد «۵» است استفاده می کنند.
اختلاف قاریان در کلمه خمس
از آن جا که درباره بعضی از آیات میان قاریان اختلاف است، در موارد اختلاف، کلمه «خمس» معمولا برای نشان دادن پنج آیه به اعتقاد قاریان کوفه است. ولی برای نشان دادن توافق یا اختلاف قاریان در تعیین پنج آیه ، از رموز دیگری نیز به شرح ذیل استفاده شده است:خک: نشان پنج آیه نزد قاریان کوفه؛خب: نشان پنج آیه نزد قاریان بصره ؛خکب: نشان پنج آیه به اتفاق قاریان کوفه و بصره («خ» حرف اول خمس، «ک» حرف اول کوفی و «ب» حرف اول بصری).
عناوین مرتبط
شماره آیات ؛رموز شماره آیات .
wikifeqh: علائم_اخماس_قرآن