[ویکی فقه] واژه عقل گرایی (rationalism) از ریشه لاتینی ratio و در فارسی برابر با «عقل گرایی»، «اصالت عقل »، « خودباوری » و از این قبیل است.
این اصطلاح در الاهیات مسیحی ، در برابر ایمان گرایی قرار دارد و به معنای آن است که در اثبات آموزه های دینی، عقل بر ایمان مقدم می شود و کلیه اصول و حقایق دینی بر مبنای عقل اثبات می پذیرند، نه آن که بر مبنای ایمان استوار باشند.
رابطه عقل و دین از نظر متفکران غربی
رابطه عقل و دین از نظر متفکران غربی عبارتند از:
← ایمان گرایی
یکی از اعتراضاتی که غالبا علیه دیدگاه عقل گرایی حداکثری مطرح می شود، این است که افراد زیادی در جامعه زندگی می کنند که برای امرار معاش خویش مجبور به انجام کارهای سخت و طاقت فرسا هستند و تمام وقت مفیدشان را صرف کار و تلاش می کنند. این ها از یک سو وقت و فرصت مطالعه و اندیشیدن درباره مسائل فوق را ندارند و از سوی دیگر از توانایی و قابلیت کافی برای پرداختن به این مساله نیز برخوردار نیستند. اینها طیف وسیعی از مردم متدین و اهل ایمان را تشکیل می دهند که نمی توان بدان ها بی توجه بود و از کنار آنها به راحتی گذشت.به عبارت دیگر، طرح کلیفورد و امثال او قابلیت اجرا شدن و به عینیت پیوستن را ندارد، زیرا اجرای این طرح مستلزم این است که بسیاری از افراد متدین دست از کار و زندگی خود شسته و به بحث و بررسی و تحقیق در مبانی ایمانی خویش برآیند و چنین امری عملا غیر قابل تحقق است.
← سخن کلیفورد
...
این اصطلاح در الاهیات مسیحی ، در برابر ایمان گرایی قرار دارد و به معنای آن است که در اثبات آموزه های دینی، عقل بر ایمان مقدم می شود و کلیه اصول و حقایق دینی بر مبنای عقل اثبات می پذیرند، نه آن که بر مبنای ایمان استوار باشند.
رابطه عقل و دین از نظر متفکران غربی
رابطه عقل و دین از نظر متفکران غربی عبارتند از:
← ایمان گرایی
یکی از اعتراضاتی که غالبا علیه دیدگاه عقل گرایی حداکثری مطرح می شود، این است که افراد زیادی در جامعه زندگی می کنند که برای امرار معاش خویش مجبور به انجام کارهای سخت و طاقت فرسا هستند و تمام وقت مفیدشان را صرف کار و تلاش می کنند. این ها از یک سو وقت و فرصت مطالعه و اندیشیدن درباره مسائل فوق را ندارند و از سوی دیگر از توانایی و قابلیت کافی برای پرداختن به این مساله نیز برخوردار نیستند. اینها طیف وسیعی از مردم متدین و اهل ایمان را تشکیل می دهند که نمی توان بدان ها بی توجه بود و از کنار آنها به راحتی گذشت.به عبارت دیگر، طرح کلیفورد و امثال او قابلیت اجرا شدن و به عینیت پیوستن را ندارد، زیرا اجرای این طرح مستلزم این است که بسیاری از افراد متدین دست از کار و زندگی خود شسته و به بحث و بررسی و تحقیق در مبانی ایمانی خویش برآیند و چنین امری عملا غیر قابل تحقق است.
← سخن کلیفورد
...
wikifeqh: مکتب_اصالة_العقل