عقد العلى للموقف الاعلى

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] عقدالعلی للموقف الاعلی اثر افضل الدین کرمانی است که به زبان عربی در سال 485ق درباره تاریخ ملک دینار و سلوک ملوک و حکومت نوشته و مولف به وی (ملک دینار) هدیه کرده است کتاب حاضر با روشی ادبی و حکمتی نوشته شده است.
کتابی است در پنج فصل، قسم اول درباره اواخر دولت سلجوقیان و روزگار فترت کرمان، قسم دوم درباره علبه غزان، تسلط ملک دینار بر کرمان، قسم سوم در مورد عدالت خواهی و شرح اخالق ملوک و ذکر ملوک کرمان وویژگیهای جغرافیایی ووقایع تاریخی آنجا، قسم چهارم در ستایش قوام الدین وزیر قسم پنجم درشرح حال مولف.
قسمت عمده کتاب مربوط و منحصر به دوران حکومت دینار غز به سال 584-591 در کرمان است و به تصریح خود افضل، پس از بازگشت او از سفر یزد در کوهبنان به تحریر آن پرداخته است.
کتاب حاضر را اغلب، تاریخ عهد ملک دینار می دانند. تالیف این کتاب در سنین پیری او صورت گرفته چنان که گوید: «در حالت این جمع، ملال خاطر و کلال ضمایر و پریشانی دل غالب است و کبوتر حال در مخالب شاهین نوایب، دانه دل در آسیا آس شده است. لاجرم غبار آسیا بر موی نشسته است و کافور تجارب بر مشک ذوایب پاشیده.»
بنابر این، عقدالعلی یک کتاب ادبی و حکمتی زیبای پر ارزش است که از نظر سبک انشان و نگارش هم از امهات کتب فارسی به شمار می رود و از بهترین نمونه های سبک متین عصر سلجوقی شمرده می شود، و ترکیبات و استعارات خاص و عبارات و کلماتی که در آن به کار رفته است ازشواهد متقن انشاء صحیح زبان فارسی است. داستانها و اشعار دلنشین و حکمت ها و پندهایی که خصوصا در مورد سلوک ملوک و سیاست مدن و دولت داری و حکومت نگاشته شد و نتیجه سالها تجربت و ممارست مولف است از بدایع سبک و او به شمار می رود.

پیشنهاد کاربران

بپرس