عقاد عباس محمود

دانشنامه آزاد فارسی

عَقّاد، عباس محمود (آسوان ۱۸۸۹ـ۱۹۶۴)
عَقّاد، عباس محمود
شاعر، منتقد، نویسنده، روزنامه نگار، و سیاستمدار مصری و مدافع خستگی ناپذیر ارزش های فرهنگی مصر. به رغم تحصیلات ناتمام، از چهره های برجستۀ تفکر مصر در قرن ۲۰ بود. نخست در اللِواء و سپس در الدُستور، ارگان حزب ناسیونالیست، می نوشت. به مقام نمایندگی مجلس و سناتوری رسید. منادی بی باک آزادی فرد بود. به علت مخالفت با حکومت صدقی پاشا، در ۱۹۳۰، به زندان افتاد. در ۱۹۳۵، از حزب وَفْد اخراج شد و به حزب ملی گرای سَعد زَغلول پیوست. عضو گروه دیوان بود و با نقد و شعر و نثر خود، منادی تغییر اوضاع شعر در مصر بود. چند مجموعۀ شعر، ازجمله بیداری بامداد (۱۹۱۶) و رهاورد کاروان (۱۹۳۳)، را منتشر کرد. سعی او برای مدرن کردن شعر عربی با مجموعۀ رهگذر (۱۹۳۷)، با سوژه هایی چون مغازۀ اتوکشی و مأموران پلیس، با توفیق همراه نشد و از مارون عَبّود لقب کارخانۀ فورد شعر عربی گرفت. آثارش، اکنون بیشتر از جنبۀ تاریخی مورد توجه است. اهمیت فعالیت های عقاد، بیش از هر چیز، در زمینۀ نقد، تثبیت اصول و کاربرد آن در میراث مکتوب فرهنگی عربی ـ اسلامی است. دربارۀ بزرگان کلاسیک، مانند مُتَنَبّی (۱۹۲۳ـ ۱۹۲۴)، ابوالعلاء مَعَرّی (۱۹۳۹)، فارابی (۱۹۴۴)، ابن سینا (۱۹۴۶)، ابن رشد (۱۹۵۳) و غزالی (۱۹۶۰)، تحقیقات ارزشمندی دارد. عقاد از روشنفکرانی بود که تاریخ و اشخاص صدر اسلام را در چارچوبی مدرن و عالمانه به بحث گذاشت. آثار عده ای از بزرگان جهان، مانند گوته، بیکن، بنیامین فرانکلین، گاندی، برنارد شاو و موضوعاتی چون تأثیر نازیسم در مصر (۱۹۴۰)، دموکراسی در اسلام (۱۹۵۲)، کمونیسم (۱۹۵۶) و زنان در قرآن (۱۹۵۹) را نیز بررسی کرد. عقاد و معاصرش طه حسین، با آثار خود، به نسل جوان و دانش آموختۀ مصر دیدگاه تازه ای بخشیدند. عقاد، در ۱۹۴۰، به عضویت فرهنگستان زبان عربی درآمد.

پیشنهاد کاربران

بپرس