عصمت بخاری

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است
عصمت بخاری، فخرالدین عصمت الله
(وف 840/829 ق) شاعر، متخلص به عمصت. از دانشمندان و شاعران اوایل عهد تیموری است. نسب وی به جعفر بن ابی طالب می رسید. اجدادش در بخارا شهرت و حرمت داشتند و مورد توجه ملوک آن دیار بودند.
خود نیز در این شهر به دنیا آمد و تحصیلات علمی خود را آنجا به پایان رسانید. در بیشتر علوم عصر خود سرآمد بود در مجلس درس وی خواص و طالبان علم حضور داشتند مثل: سراج الدین بساطی سمرقندی، خیالی بخاری، خواجه رستم خوریانی و طاهر ابیوردی. از آثارش: دیوان شعر.

[ویکی نور] خواجه عصمت الله بن خواجه مسعود بخارایی، از شعرای مشهور نیمه اول قرن نهم هجری است که در قصیده، «نصیری» تخلص می کرد و در غزل «عصمت». اختیار تخلص نصیری به مناسبت انتساب وی به دربار سلطان نصیرالدین خلیل بن میرانشاه بن تیمور گورکان بوده است که پس از مرگ تیمور (از 807 تا 812ق) در ماوراءالنهر سلطنت داشت. عصمت در دربار سلطان خلیل، بسیار معزّز و محترم بود و به وی علاقه زایدالوصفی داشت. قسمت اعظم عمر عصمت، به ستایش گری اولاد و احفاد تیمور و امرای ایشان گذشته است؛ ولی در آخر عمر، دست از مداحی ارباب دولت کشیده و دامن خاندان عصمت(ع) را گرفته و به مدایح و مناقب آن بزرگواران پرداخته است.
وی شیعه پاک نهاد و نیک اعتقادی بود و چون در میان مردمی حنفی مذهب به سر می برد، مدت ها تقیه می کرد و مذهب خود را مکتوم می داشت، ولی عاقبت، کاسه صبرش لبریز شد و تشیع خود را آشکار کرد.
به اعتقاد مورخ شهیر خواندمیر در تذکرة الخواتین، وفات عصمت در سال 840ق واقع شده است.