عصارخانه

عصارخانه عبارت از محوطه ای بود که در وسط آن دو قطعه سنگ گرد بر روی هم قرار داشت و این دو قطعه سنگ از یک طرف با اهرمی به یک رأس چهارپا، مثل الاغ یا شتر یا قاطر یا اسب متصل بود. با حرکت کردن حیوان، که به صورت دَوَرانی صورت می گرفت، سنگ روئی آسیاب به حرکت درمی آمد و با گردش این سنگ، آنچه از موادی که به وسط سنگ مزبور ریخته می شد، تحت فشار و سایش مابین دو سنگ قرار گرفته و نرم می گردید. در قسمت بالای سنگ متحرک جایگاهی بود که مواد خردشونده را داخل آن می ریختند تا از داخل سوراخ به زیر سنگ رفته و خُرد گردد.
روغنگر خانه یا عصارخانه ساختمان ویژه ای که پیشینیان در آن از دانه های گیاهان روغنی، روغن می گرفتند و دارای آسمانه ای بلند و دستگاه های گوناگون، و نیز دارای آسیابی بود که با نیروی چهار پایان می گشت. پیچیدگی سازوکار ( مکانیسم ) و ساختمان بزرگ آن فضای چشمگیری بود. امروزه تنها تعداد کمی از آن مکان ها بر جای مانده است