عرفیه خاصه سالبه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] عرفیه خاصه سالبه، یکی از اصطلاحات به کار رفته در علم منطق بوده و به معنای قضیه سالبه مرکب از عرفیه عامه و قید لادوام ذاتی است.
قضیه عرفیه خاصه به لحاظ کیفیت به عرفیه خاصه سالبه و موجبه تقسیم می شود؛ مثال: عرفیه خاصه سالبه: «بالدوام لاشیء من الکاتب بساکن الاصابع مادام کاتباً لادائماً». قید «لادائماً» اشاره به یک قضیه مطلقه عامه است که به لحاظ کیف (سلب و ایجاب) مخالف قضیه مصرَّح است و چون در سالبه، کیف قضیه مصرَّح، سلبی است؛ بنابراین کیف قضیه غیر مصرَّح، ایجابی است و این قضیه مقدَّر عبارت است از: کلُّ کاتبٍ ساکن الاصابع بالفعل. مثال عرفیه خاصه موجبه: «بالدوام کلُّ کاتبٍ متحرک الاصابع مادام کاتباً لادائماً». قید «لادائماً» اشاره به یک قضیه مطلقه عامه است که به لحاظ کیف (سلب و ایجاب) مخالف قضیه مصرَّح است و چون در موجبه، کیف قضیه مصرَّح، ایجابی است؛ بنابراین کیف قضیه غیر مصرَّح، سلبی است و این قضیه مقدَّر عبارت است از: لاشیء من الکاتب بمتحرّک الاصابع بالفعل.
مستندات مقاله
در تنظیم این مقاله از منابع ذیل استفاده شده است: • فرصت شیرازی، میرزا محمد، اشکال المیزان.• قطب الدین رازی، محمد بن محمد، تحریر القواعد المنطقیه فی شرح رسالة الشمسیه.

پیشنهاد کاربران

بپرس