عرعر

نام «عرعر»، که در متون فارسی آمده است، به گونه ای که دهخدا تذکر می دهد، این درخت نیست، بلکه منظور سرو کوهی بوده است. نام چینی اش مفهوم آسمانی دارد و به آن درخت بهشتی هم می گویند. املای عربی «عرعر» به گمان نادرست و «اَراَر» درست تر باشد. دیگر نام های این گیاه «اَروج»، «شجرةاﷲ» و «شجرةالسماء» می باشند. در گویش گیلکی به آن کول دار ( کهل kol ) گویند.
واژه اَبْرُس برگرفته از اَبروس ( به پهلوی: 'brws, abrus ) از زبان پهلوانیگ است.
این درخت بومی چین و جنوب کره و ژاپن است. امروز در همه قاره ها با آب و هوای گرم تا معتدل یافته می شود.
گونه ای درخت است که رشد سریعی دارد. ریشه های آن به سرعت پراکنده می شوند، در شرایط مناسب تند و بوته وار می روید. جوانه های خرم و پربرگ از ریشه های پراکنده سرمی زنند و تا دو سه متر می بالند و منطقه نمناک را یکساله می پوشانند. درختان چنین جنگلی پس از بیست تا بیست و پنج سال به ارتفاع حدود سی متر می رسند. جوانه ها صاف و قهوه ای و میانشان به نسبت پوک است. پوست تنه نوع ایرانی در بلوغ و پیری رفته رفته به سفیدی می گراید. تاج درخت چتری ناآراسته است. برگچه های بیضی شکل، صاف و براق بر دمبرگ سی تا نود سانتی روبروی هم ریسه شده و برگ پَروَش بزرگی فراورده اند. عرعر ایرانی حدود فروردین جوانه می زند و برگهای سرخ فام سربر می آورند. برگ ریزانش دیرگاه پاییز روی می دهد و برگها نخست به زردی می گرایند. یکی از گیاهان دوپایه است، به این معنا که گلهای نر بر درخت نر و گلهای ماده بر درخت ماده پدید می آیند. گلهای عرعر از پایان اردیبهشت می شکفند و بوی ناخوشایندی می پراکنند. گفته اند، این بو از گل نر برمی خیزد. در تیر ماه میوه های زبان گنجشک مانند، که مغز در میان پوستهٔ بالداری درلمیده، بر خوشه های هزاردانه ای برون می ریزند.

✅ بز یا گوسفند: bleat 🐏
✅ پرنده یا میمون: chatter 🐧 🐒
✅ قورباغه: croak / ribbit 🐸
✅ مار: hiss 🐍
✅ گرگ یا سگ: howl / growl / bay 🐺
✅ گربه: meow / purr 🐈
✅ گاو: moo / low 🐄
✅ خوک: oink / grunt 🐖
✅ فیل: trumpet 🐘
✅ پرنده: chirp / tweet / twitter / sing 🕊
✅ اسب ( شیهه ) : neigh / whinny / nicker 🐎
✅ زنبور: buzz 🐝
✅ مرغ: cluck / cackle 🐔
✅ خروس: cock - a - doodle - doo / crow 🐓
✅ غاز: honk / quack 🪿
✅ اردک: quack 🦆
✅ موش: squeak 🐀
✅ عقاب: screech / scream 🦅
✅ جغد: hoot / screech 🦉
✅ خفاش: screech 🦇
✅ شیر، خرس، ببر: roar 🦁 🐅 🐻
✅ کلاغ: caw 🐦‍⬛️
✅ خر، گورخر، الاغ: bray 🦓
✅ شتر: grunt 🐪
✅ جیرجیرک: chirp / creak 🦗
✅ دلفین: click 🐬
✅ بوقلمون: gobble 🦃
✅ زرافه: bleat 🦒
✅ صدای هر جوجه پرنده: cheep 🐥
✅ شغال: howl
✅ کفتار: laugh / scream
✅ صدای هر حیوانِ نر بزرگ: bellow 🐋
✅ صدای هر حیوانی که از روی خشم باشه: snarl 😾
✅ صدای کشیدن هوا داخل بینی: sniff 😪
✅ صدای بیرون دادن هوا از داخل بینی: snort 😤

اطراف وارد می شود. ازدیاد این درخت به طور طبیعی و به سهولت توسط اعضای زیرزمینی آن صورت میگیرد به طوری که غالباً به علت سرعت ازدیاد و انتشار، مانع بزرگی برای درخت کاری در باغها میگردد. اگر نهال های عر عر از خاک بیرون کشیده نشود پس از مدتی می تواند جایگزین درختان اصلی باغ شود. بیرون اوردن نهال ها ز دل خاک در ابتدای کار آسان است اما به تدریج با ضخیم شدن ساقه به دشواری صورت می گیرد.

خاستگاه
این درخت بومی چین و جنوب کره و ژاپن است. امروز در همه قاره ها با آب و هوای گرم تا معتدل یافته می شود.
گونه ای درخت است که رشد سریعی دارد. ریشه های آن به سرعت پراکنده می شوند، در شرایط مناسب تند و بوته وار می روید. جوانه های خرم و پربرگ از ریشه های پراکنده سرمی زنند و تا دو سه متر می بالند و منطقه نمناک را یکساله می پوشانند. درختان چنین جنگلی پس از بیست تا بیست و پنج سال به ارتفاع حدود سی متر می رسند.

جوانه ها صاف و قهوه ای و میانشان به نسبت پوک است. پوست تنه نوع ایرانی در بلوغ و پیری رفته رفته به سفیدی می گراید. تاج درخت چتری ناآراسته است. برگچه های بیضی شکل، صاف و براق بر دمبرگ سی تا نود سانتی روبروی هم ریسه شده و برگ پَروَش بزرگی فراورده اند.

عرعر ایرانی حدود فروردین جوانه می زند و برگ های سرخ فام سربر می آورند. برگریزانش دیرگاه پاییز روی می دهد و برگ ها نخست به زردی می گرایند. یکی از گیاهان دوپایه است، به این معنا که گل های نر بر درخت نر و گل های ماده بر درخت ماده پدید می آیند. گل های عرعر از پایان اردیبهشت می شکفند و بوی ناخوشایندی می پراکنند. گفته اند، این بو از گل نر برمی خیزد. در تیر ماه میوه های زبان گنجشک مانند، که مغز در میان پوسته بالداری درلمیده، بر خوشه های هزاردانه ای برون می ریزند.