ایل عرب خمسه یکی از ایلات عرب تبار و تشکیل دهندهٔ اتحادیهٔ ایلات خمسه استان فارس است. عرب خمسه از دو ایل عرب جبَاره و شیبانی تشکیل شده است. این قوم به گویشی از عربی خلیجی سخن می گویند که دارای مقدار زیادی واژگان دخیل فارسی می باشد. عرب های خمسه مسلمان و شیعه مذهب می باشند. مردم این ایل عمدتاً در نیمه شرقی استان فارس ساکن هستند و گروه هایی از آن ها به استان های تهران، خراسان، کرمان، سیستان، خوزستان و یزد حضور دارند.
... [مشاهده متن کامل]
بیشتر محققان بر این باورند که خاستگاه جغرافیایی ایلات عرب ساکن در ایران، شبه جزیرهٔ عربستان، در مناطق نجد، یمامه، یمن و عمان بوده است که پس از ظهور اسلام به ایران مهاجرت کرده اند. در دورهٔ مهاجرت، گروهی از قبایل و طوایف عرب، در خوزستان، و شماری دیگر در فارس ساکن شدند.
در سال ۱۳۱۱ ه. ش به فرمان رضاشاه عشایر خمسه را از حالت چادرنشینی و کوچ گردی خارج و از شمال شرقی ( صفاشهر ) تا جنوب شرقی ( زرین دشت و لارستان ) فارس که محل ییلاق و قشلاق آنان بود به طور پراکنده سکونت اجباری را در کنار شهرها و روستاها یا در نقطه های دور بدون هیچگونه وسیلهٔ رفاهی آغاز کردند. اعراب خمسه در استان فارس از شهرستان صفاشهر تا شهرستان لارستان سکونت دارند. ۹ سال ایلات و عشایر زندگی نابه سامانی را می گذرانیدند. در سال ۱۳۲۰ با سقوط رضاشاه از اسکان خارج و در سال های اول فاقد هرگونه وسیلهٔ کوچ گردی بودند؛ زیرا گوسفند، شتر، اسب و الاغ که سرمایهٔ زندگی آنان بود به حداقل رسیده و چادر سیاه که سرپناه آنان بود به وسیلهٔ مأموران رضاشاه پاره و اگر چادری هم از دید مأموران دولتی مخفی مانده بود ظرف مدت نه سال اسکان اجباری پوسیده و از کار افتاده بود. به هر حال ایلات خمسه با ذوق و شوق سنت کوچ گردی خود را آغاز و به ایاب و ذهاب بین مناطق سردسیر و گرمسیر پرداختند و تا سال ۱۳۲۵ سروسامانی به وضع عشیره ای خود داده اند و دوباره صاحب اغنام و احشام گردیدند. هر طایفه و تیره ای به یرد اصلی خود روی آورده و به مراتع ییلاقی و قشلاقی خود رونقی دوباره دادند. زمانی که ایل عرب به طور اجبار مانند دیگر ایلات ایران اسکان گردید طبق آماری که به وسیلهٔ حکومت عرب و باصری به مرکز ارسال گردیده بود دوازده هزار خانوار و زمانی که از خانه های گلی خارج و به کوچ گردی پرداختند جمعیت جباره و شیبانی جمعاً در حدود سه هزار خانوار بودند چون در مدت اسکان اجباری اغنام خود را از دست داده و ثروت خود را باخته بودند. به ناچار هر کسی به جانبی روی آورده بود. گروهی به آبادان رفته و جذب شرکت نفت شدند. گروهی به شهرستان ها پناه بردند و گروهی در روستاها به عنوان زارع توقف کردند. گروهی در اثر یکجانشینی و بروز بیماری های گوناگون تلف شدند. گروهی که در مناطق گرمسیری اسکان شده بودند در اثر گرمازدگی از بین رفتند و این عوامل باعث از بین رفتن جمعیت ایل عرب گردید.
... [مشاهده متن کامل]
بیشتر محققان بر این باورند که خاستگاه جغرافیایی ایلات عرب ساکن در ایران، شبه جزیرهٔ عربستان، در مناطق نجد، یمامه، یمن و عمان بوده است که پس از ظهور اسلام به ایران مهاجرت کرده اند. در دورهٔ مهاجرت، گروهی از قبایل و طوایف عرب، در خوزستان، و شماری دیگر در فارس ساکن شدند.
در سال ۱۳۱۱ ه. ش به فرمان رضاشاه عشایر خمسه را از حالت چادرنشینی و کوچ گردی خارج و از شمال شرقی ( صفاشهر ) تا جنوب شرقی ( زرین دشت و لارستان ) فارس که محل ییلاق و قشلاق آنان بود به طور پراکنده سکونت اجباری را در کنار شهرها و روستاها یا در نقطه های دور بدون هیچگونه وسیلهٔ رفاهی آغاز کردند. اعراب خمسه در استان فارس از شهرستان صفاشهر تا شهرستان لارستان سکونت دارند. ۹ سال ایلات و عشایر زندگی نابه سامانی را می گذرانیدند. در سال ۱۳۲۰ با سقوط رضاشاه از اسکان خارج و در سال های اول فاقد هرگونه وسیلهٔ کوچ گردی بودند؛ زیرا گوسفند، شتر، اسب و الاغ که سرمایهٔ زندگی آنان بود به حداقل رسیده و چادر سیاه که سرپناه آنان بود به وسیلهٔ مأموران رضاشاه پاره و اگر چادری هم از دید مأموران دولتی مخفی مانده بود ظرف مدت نه سال اسکان اجباری پوسیده و از کار افتاده بود. به هر حال ایلات خمسه با ذوق و شوق سنت کوچ گردی خود را آغاز و به ایاب و ذهاب بین مناطق سردسیر و گرمسیر پرداختند و تا سال ۱۳۲۵ سروسامانی به وضع عشیره ای خود داده اند و دوباره صاحب اغنام و احشام گردیدند. هر طایفه و تیره ای به یرد اصلی خود روی آورده و به مراتع ییلاقی و قشلاقی خود رونقی دوباره دادند. زمانی که ایل عرب به طور اجبار مانند دیگر ایلات ایران اسکان گردید طبق آماری که به وسیلهٔ حکومت عرب و باصری به مرکز ارسال گردیده بود دوازده هزار خانوار و زمانی که از خانه های گلی خارج و به کوچ گردی پرداختند جمعیت جباره و شیبانی جمعاً در حدود سه هزار خانوار بودند چون در مدت اسکان اجباری اغنام خود را از دست داده و ثروت خود را باخته بودند. به ناچار هر کسی به جانبی روی آورده بود. گروهی به آبادان رفته و جذب شرکت نفت شدند. گروهی به شهرستان ها پناه بردند و گروهی در روستاها به عنوان زارع توقف کردند. گروهی در اثر یکجانشینی و بروز بیماری های گوناگون تلف شدند. گروهی که در مناطق گرمسیری اسکان شده بودند در اثر گرمازدگی از بین رفتند و این عوامل باعث از بین رفتن جمعیت ایل عرب گردید.
تلفظ ش چطوری
عرب خمسه یا عرب سامی ، مردمانی سفیدپوست هستند که عمدتاً در استانهای فارس و بوشهر بصورت روستایی یا شهری زندگی میکنند.
شامل ایلات عرب که از دو ایل جباره و شیبانی و طوایف مستقل عرب تشکیل شده که اکثرا در استان فارس ( شیراز، خرامه، فسا، سروستان، داراب، مرودشت، جهرم، دهبید، زرین دشت، بوانات، نی ریز، اطراف لار ) ، هرات یزد،
... [مشاهده متن کامل]
... [مشاهده متن کامل]
تهران، ورامین، دماوند، قرچک و. . . با جمعیتی حدود یک میلیون نفر ساکن هستند و بعضا هم در شهرستانهای استان فارس به صورت عشایر کوچرو زندگی می کنند.