عدد ماخ

فرهنگستان زبان و ادب

{Mach number} [حمل ونقل هوایی] نسبت سرعت پرواز هواگَرد به سرعت صوت

دانشنامه عمومی

عدد ماخ ( به آلمانی: Mach - Zahl ) طبق تعریف، نسبت سرعت شیئی در یک سیال به سرعت صوت در همان سیال است. عدد ماخ یک پارامتر بی بعد و بدون یکا است که در آیرودینامیک جریان های تراکم پذیر دارای اهمیت زیادی است. تعریف ریاضی عدد ماخ که با M نشان داده می شود، به صورت زیر است:
M = v a
که
• v {\displaystyle v} سرعت جریان گاز
• a {\displaystyle a} سرعت صوت در محیط است.
عدد ماخ از نام ارنست ماخ، فیلسوف و فیزیکدان اتریشی گرفته شده است. عدد ماخ بیشتر به عنوان یک کمیت بدون اندازه شناخته می شود تا یک واحد اندازه گیری، به این خاطر عدد در هنگام همراه بودن با کلمهٔ ماخ، بعد از آن قرار می گیرد. برای نوشتن دو ماخ به جای ۲ماخ ( 2mach ) ، شکل ماخ 2 ( mach2 ) بکار برده می شود. این کلمه تا اندازه ای یادآور واحد قدیمی ژرفاسنجی مدرن اقیانوس مارک مترادف قولاج است که زودتر از ماخ به وجود آمده و احتمالاً بر استفاده از واژهٔ ماخ تأثیرگذارده است. یک دهه قبل از آنکه انسان سریعتر از صوت پرواز کند، مهندسان هوانوردی برای اشاره به سرعت صوت از کلمهٔ عدد ماخ استفاده می کردند، نه ماخ.
عدد ماخ هم برای اجسام پرسرعت در حال حرکت در یک سیال و هم برای جریانات سیال پرسرعت در کانال هایی مانند افشانک ها، پخش کن ها ( diffusers ) یا تونل های باد مورد استفاده قرار می گیرد. از آنجایی که این عدد نسبتی از دو سرعت است، یک عدد بدون بعد محسوب می شود. در دمای ۱۵ درجهٔ سلسیوس، سرعت صوت در جو زمین برابر است ( 761. 2 mph, 340. 3 m/s ) . سرعتی که بوسیلهٔ عدد ماخ نشان داده می شود یک عدد ثابت نیست. برای مثال این سرعت به دما و ترکیب جوی بستگی دارد. صرفنظر از ارتفاع، این سرعت در استراتسفر هوا کره ثابت باقی می ماند، اگرچه فشار هوا با تغییر ارتفاع تغییر می کند.
از آنجایی که سرعت صوت همواره با افزایش دما، افزایش پیدا می کند، سرعت واقعی یک شی که با سرعت یک ماخ حرکت می کند به دمای مادهٔ سیال اطراف آن بستگی خواهد داشت. عدد ماخ به این دلیل مفید است که مادهٔ سیال در یک عدد ماخ مشابه، به شکل مشابهی رفتار می کند؛ بنابراین هواپیمایی که با سرعت یک ماخ بر سطح دریا پرواز می کند، موج شوک را به همان شکل دریافت می کند که اگر با سرعت یک ماخ در ارتفاع ۱۱۰۰۰ متری پرواز می کرد، دریافت می کرد، اگرچه که با سرعت ( 295 m/s, 654. 6 mph ) سرعت اش بر سطح دریا ) پرواز می کند.
عکس عدد ماخعکس عدد ماخعکس عدد ماخعکس عدد ماخ
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

عدد ماخ (Mach number)
نسبت سرعت حرکت جسم در هر محیط، به سرعت انتقال صوت در همان محیط. در جوّ زمین، هنگامی که سرعت جسم به سرعت صوت، برابر ۳۳۱ متر در هر ثانیه در سطح دریا، برسد عدد ماخ یک است. شاتل های فضایی در فاصلۀ زمانی۶.۵ دقیقه پس از شروع حرکت به سرعت ۱۵ ماخ، حدود ۱۷,۷۰۰ کیلومتر در ساعت می رسند. این عدد را به افتخار فیزیک دان اتریشی، ارنست ماخ، نام گذاری کرده اند.

پیشنهاد کاربران

بپرس