عتیبی جهیمان

عُتَیْبی، جُهَیْمان ( ـ مکه ۱۹۷۹)
رهبر گروه تصرّف کننده مسجدالحرام در ۱۹۷۹. قبیله او، «عتیبه»، در ۱۹۲۹ پس از نُه سال سرپیچی از اطاعت ابن سعود، حاکم شبه جزیرۀ عربستان، به وسیلۀ ارتش در نبرد سبلا سرکوب شد. پدربزرگ جُهَیمان در این نبرد کشته شد و حس انتقام جویی از آل سعود پس از نیم قرن همچنان در فرزندان قبیله زنده بود. جهیمان با ترویج اندیشه های بنیادگرایانه و تندروانه و سپس شورش علیه حکومت به همراه گروهی که قبیلۀ عتیبه بیش از دیگر قبایل به عضویت آن درآمده بودند، درصدد سرنگونی سلطنت آل سعود برآمد. وی پس از هجده سال خدمت در گارد سلطنتی عربستان در سال ۱۹۷۴ استعفا کرد و به نظریه پردازی و زمینه سازی برای سرنگونی نظام سلطنتی آل سعود روی آورد. ویژگی های جذّاب شخصیت او، زمینۀ جذب جوانان را فراهم ساخت. جهیمان که شاعر و نویسنده نیز بود در کتاب سبعة رسائل (هفت رساله)، که غیر قانونی منتشر شد، مسلمانان را به تقلید از روش پیامبر در تبلیغ دین اسلام و دعوت به آن و اقدام به فتوحات نظامی فراخواند و سرنگونی حاکمان تحمیل شده را بر جوامع اسلامی، وظیفۀ شرعی مسلمانان و پادشاهی و حکومت موروثی را از نظر قرآن نامقبول دانست و از مسلمانان خواست تا ایمان خود را بر پایۀ قرآن و سنت، و نه در پیروی از آموزه های نادرست علما، استوار سازند. هدف نهایی جهیمان، تأسیس جامعۀ اسلامی اصیلی بود که از اسلام در برابر کفار حراست کند و به اجانب روی خوش نشان ندهد. جهیمان در ۲۰ نوامبر ۱۹۷۹م، همراه گروه خود و خانواده هایشان، که مجموعاً حدود ۳۰۰ نفر بودند، مسجدالحرام را اشغال کرد، اما پس از دو هفته مقاومت و مبارزه، به دست نیروهای دولتی سرکوب شد و پس از کشته شدن شمار زیادی از شورش گران، جهیمان همراه ۶۲ تن از یارانش دستگیر و سپس اعدام شد. شورش جهیمان را آغاز رواج بنیادگرایی اسلامی در عربستان سعودی دانسته اند.