عبدالمومن خان شیبانی

عَبدُالمؤمِن خان شیبانی ( ـ۱۰۰۶ق)
فرمانروای ازبک در ماوراءالنهر، فرزند عبدالله خان دوم شیبانی. به فرمان پدر به بلخ لشکر کشید، و دین محمد خان عموزاده شورشی پدرش را شکست داد و پس از اسارت به قتل رساند. در این هنگام شاه عباس اول صفوی برای جنگ با شیبانیان که در خراسان تاخت وتاز می کردند به ناچار با ترکان عثمانی صلح کرد (۹۹۸ق). عبدالمؤمن خان که پیش تر هرات را تسخیر کرده بود، مشهد را پس از چهار ماه محاصره فتح کرد و شماری از اهالی مشهد را به دم تیغ سپرد. پس از آن نواحی جام ، خواف ، باخرز را گشود. عبدالمؤمن خان با گماردن حاکمانی ، به فرارود رفت و در ۱۰۰۰ق به خراسان بازگشت و سیستان را بر متصرفاتش افزود. شاه عباس برای دفع ازبک ها پس از فتنۀ گیلان به خراسان لشکر کشید، اما به سبب سرما به قزوین بازگشت . عبدالمؤمن خان در ۱۰۰۴ق دوباره به خراسان لشکر برد و اسفراین را شهربندان کرد. شاه عباس در ۱۰۰۶ق پس از مرگ عبدالله خان دوم فرصت را غنیمت شمرد و خراسان را از وجود ازبکان پاک کرد. عبدالمؤمن خان به سبب بدرفتاری به دست امرایش کشته شد. عبدالمؤمن خان شعر می سرود. وی را شاعرانی چون بوری بلخی ، نثاری بخارایی و نعیمی خوافی ستوده اند.