عبدالله هدایت

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] عبدالله هدایت در سال ۱۲۷۸ش.در تهران در خانواده بزرگ و معروف هدایت چشم به جهان گشود.او فرزند حسینقلی خان هدایت (مخبرالدوله)، وزیر پست و تلگراف و نوه غلامرضا هدایت (مخبرالدوله)، رییس الوزرای رضاخان بود.
تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در مدرسه "آلیانس" فرانسوی ها و "دارالفنون" تهران به پایان رساند.سپس وارد مدرسه نظام شد و با درجه نایب (ستوان) دومی فارغ التحصیل شد. در سال ۱۳۰۲ش.که سردار سپه تصمیم گرفت، عده ای از افسران جوان را برای تحصیل به اروپا بفرستد، عبدالله هدایت با ۴۶ افسر دیگر از جمله خویشاوندانش، سروان علی رزم آرا عازم فرانسه شد و دوره دانشکده نظامی "سن سیر" را در رشته توپخانه گذراند. در بازگشت به ایران نایب اول، هدایت به درجه سروانی رسید.پس از چهار سال در حالی که درجه سرگردی داشت، بار دیگر برای تحصیل به فرانسه اعزام شد.در این سفر دوره دانشگاه جنگ فرانسه را هم با موفقیت گذراند.عبدالله هدایت درجات بعدی را به ترتیب و طبق مقررات ارتش دریافت کرد و در سال ۱۳۰۹ سرهنگ دوم شد.در سال ۱۳۱۵ سرهنگ تمام شد و در سال ۱۳۱۹ به درجه سرتیپی رسید.در هنگام سرتیپی در دانشکده افسری استاد تاریخ ولیعهد بود.
هدایت بعد از شهریور
از شهریور ۱۳۲۰ و اشغال کشور به وسیله شوروی و انگلیس ارتش بزرگ و مجهز رضاشاهی مضمحل شد.اغلب افسران قدیمی، بازنشسته شدند و افسران تحصیل کرده، در ایران و کشورهای دیگر جانشین آنها شدند.عده ای هم خود را به شهربانی و ژاندارمری منتقل کردند.در تشکیلات جدید سرتیپ عبدالله هدایت که از افسران درستکار تحصیل کرده بود، بعد از شهریور ۲۰ معاون وزارت جنگ شد، دو سال بعد به معاونت ستاد ارتش منصوب شد، در سال ۱۳۲۵ که به دستور قوام السلطنه، مظفر میرزا دست راست قوام در راس یک هیئت سیاسی عازم آذربایجان شد، سرتیپ عبدالله هدایت در راس یک هیئت نظامی همراه او به آذربایجان رفت. در این سفر با وجود بند و بست های مظفر میرزا با شوروی، پیشه وری و دیگر سران فرقه دموکرات آذربایجان، سرتیپ هدایت در مقابل همکاران نظامی پیشه وری ایستادگی کرد و حاضر نشد، درجه بالاتر افسران فراری و درجه کسانی را که از آن سوی مرز آمده بودند و قارچ گونه جنرال شده بودند، بپذیرد و همین امر باعث برخوردهایی بین او و مظفر میرزا شد. سرتیپ هدایت در اول فروردین ۱۳۲۶ به درجه سرلشگری رسید.در ششم تیرماه ۱۳۲۹ که سپهبد رزم آرا نخست وزیر شد، او را به عنوان وزیر جنگ به مجلس شورای ملی معرفی کرد.بعد از ترور رزم آرا او در دولت دکتر مصدق تا مدتی شغل مهمی نداشت.بعضی می گفتند، این برکناری به خاطر خویشاوندی با رزم آرا بود، نه عیوب خودش.در اول شهریور ۱۳۳۱ هدایت به اتفاق جمعی از امیران ارتش بازنشسته شد.بعد از ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ سرلشگر هدایت دوباره به خدمت فراخوانده شد؛ اما در دولتی که سپهبد زاهدی در اول شهریور به شاه معرفی کرد، اسمی از سرلشگر هدایت نبود.سپهبد زاهدی، سرلشگر احمد وثوق را به عنوان معاون وزارت جنگ معرفی کرد.زاهدی سرلشگر هدایت را نمی پسندید و این طبیعی بود، آن دو از خمیر مایه هایی متفاوت ساخته شده بودند؛ اما در شهریور همان سال اعلام شد که سرلشگر هدایت به وزارت جنگ منصوب شد، این به دستور شاه بود و احتمالا برای مقابله با کارهای زاهدی، یک سال بعد در اول مهرماه ۱۳۳۳ هدایت به درجه سپهبدی رسید. در ۱۹ فروردین ۱۳۳۴ در کابینه حسین علاء هم مقام خود را به عنوان وزیر جنگ حفظ کرد.از اول شهریور دوران جدیدی در زندگی عبدالله هدایت آغاز شد.در تقسیم بندی جدید ارتش او به ریاست ستاد مشترک منصوب شد.در این تشکیلات نیروی زمینی نیروی هوایی و نیروی دریایی هر یک دارای رییس ستاد خاص خود بودند؛ ولی همگی زیردست سپهبد هدایت رییس ستاد بزرگ انجام وظیفه می کردند.بعد از شهریور ۱۳۲۰ که شاه جدید در دادن درجه به افسران گشاده دستی کرده بود، تعداد سرلشگرها و سپهبدها بیش از اندازه زیاد شده بود.بعد از ۲۸ مرداد شاه تصمیم گرفت، همچنان که در زمان پدرش ارتش ایران فقط یک سپهبد داشت، او هم درجه جدیدی درست کند که فقط یک نفر به عنوان عالی ترین مقام ارتش دارای آن درجه باشد.به این دلیل درجه ارتشبدی ابداع شد.
اولین ارتشبد
از آن جا که هر کشور یک ارتش دارد، بنابراین باید یک ارتشبد داشته باشد.با این اندیشه در روز اول مهر ۱۳۳۷ که درجه های افسران اعلام شد، در اول لیست ترفیعات ارتش نام سپهبد عبدالله هدایت به عنوان ارتشبد نوشته شد.درجه ارتشبدی هدایت به سادگی جا نیفتاد و باعث رنجش عده ای از امیران قدیمی ارتش شد.
ویژگی ها
...

پیشنهاد کاربران

عبدالله خان هدایت ( زاده ۱۲۷۸ – درگذشته ۱۳۴۷ ) ارتشبد نیروی زمینی شاهنشاهی و از مرداد ۱۳۳۴ تا ۲۴ اسفند ۱۳۳۹ نخستین رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران بود. او وزیر جنگ دوره پهلوی، سناتور و نخستین ارتشبد ایران بود.
...
[مشاهده متن کامل]

عبدالله خان پسر غلامرضان خان مخبرالدوله ( از نوادگان رضاقلی خان هدایت ادیب و تذکره نویس دوره قاجار ) و ابتهاج الملوک، دختر میرزا اسماعیل خان اعتبارالسلطنه بود. او از محصلانی بود که رضا خان سردار سپه در خرداد ۱۳۰۲ که وزیر جنگ بود، برای تحصیل به مدارس نظامی فرانسه اعزام کرد. وی در مدرسه توپخانهٔ پواتیه تحصیل کرد.
هدایت در فروردین ۱۳۱۳ به درجه سرهنگ و بعد سرتیپی ارتقاء یافت. در کابینه محمد ساعد در سال ۱۳۲۳ که ابراهیم زند وزیر جنگ شد، او را معاون خود کرد و در ۲۲ تیر آن سال با این سمت به مجلس معرفی کرد. در سال ۱۳۲۹ در دولت رزم آرا به وزارت جنگ رسید.
هدایت از نظامیانی بود که با عضویت در کمیته نجات وطن به سرلشکر زاهدی پیوسته برای سرنگونی مصدق تلاش می کردند. او اولین نظامی بود که درجه ارتشبدی گرفت. پس از کودتای ۲۸ مرداد در کابینهٔ تیمسار زاهدی وزیر جنگ شد. اقدام قابل توجه او در این دوره، تأسیس رتبه افسریاری در ارتش برای ترفیع دادن به درجه دارانی بود که تحصیلات سوم متوسطه داشتند.
پس از کنار رفتن دولت زاهدی، هدایت رئیس ستاد کل ارتش ( سپس تر ستاد بزرگ ارتشتاران ) و سپس مدت کوتاهی سناتور شد.
هدایت دوبار به دلیل اختلاس در دادگاه نظامی محاکمه و هر دوبار محکوم شد. در محاکمه نخست در سال ۱۳۴۲ به اتهام سوء استفاده در معامله ای ۱۲۰ هزار تومانی به دو سال زندان و و پرداخت ۱۲۰ هزار تومان در حق دولت و در محاکمه دوم به دلیل دستور خرید یک چهل چراغ به افسر زیر دست خود و عدم پرداخت پول ان به افسر، یک سال به زندان رفت.

عبدالله هدایت
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/عبدالله_هدایت

بپرس