عبدالله انتظام وزیری ( زاده ۱۲۷۸ – درگذشته ۲ فروردین ۱۳۶۲ ) دیپلمات، سیاست مدار، مدیر ارشد اجرایی ایرانی، وزیر امور خارجه ایران در کابینه حسین علاء و فضل الله زاهدی . سفیر ایران در آلمان، رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران بود. او به دنبال مخالفت با خشونت ورزیدن در قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲ برکنار و خانه نشین شد. انتظام در زمان سفارت در آلمان وارد لژ فراماسونری شد و امیر عباس هویدا را هم به عضویت آن درآورد.
... [مشاهده متن کامل]
او برادر نصرالله انتظام بود.
عبدالله انتظام وزیری، فرزند میرزامحمدخان ملقب به انتظام السلطنه، از رجال دوره قاجار و و از نوادگان میرزا عیسی وزیر تفرشی معروف به وزیر بود. مادرش، خورشید لقا خانم دختر محمدحسین خان، پسر فرخ خان امین الدوله بود. عبدالله و برادرش نصرالله، در عرصهٔ سیاسی ایران در دوران معاصر حضور چشمگیری داشتند تاجایی که دو برادر به «دوقلوهای سیاسی» معروف شدند. او دوره ابتدایی را در مدرسه اقدسیه و متوسطه را در دبیرستان ایران و آلمان در تهران به پایان برد و آلمانی، انگلیسی و فرانسوی را فرا گرفت. برای ادامه تحصیل به ایالات متحده آمریکا رفت و در دانشگاه لاسال علوم سیاسی خواند.
انتظام در دوران تحصیل در امریکا در سال ۱۹۲۷م - ۱۳۰۶ ش با مارگارت رابینسون ازدواج کرد که از خانواده متشخص امریکایی بود و پدرش شهردار شهر جورج تاون بود و از اقوام استیون وینسنت بنت بود. در ۱۹۳۴م - ۱۳۱۳ش پسری بدنیا آوردند. ولی در سه سالگی او طلاق گرفتند. مارگارت با هرولد هوران ازدواج کرد و آنها نام خانوادگی او را بر روی این پسر قرار دادند و او شد هیوم الکساندر هوران. هیوم هوران بعدها مدتی به ارتش امریکا پیوست و سپس در دانشگاه هاروارد شاگرد شرق شناس مشهور امریکایی همیلتون الکساندر روسکین گیب شد. سپس به وزارت خارجه امریکا پیوست و یکی از شرق شناسان و عرب شناسان مهم بود و سفیر امریکا در چند کشور عرب شد. تا اینکه در سال ۲۰۰۴ میلادی درگذشت.
انتظام پس از بازگشت به ایران با فرح زند انصاری، نوه دختری مشاورالممالک انصاری ازدواج نمود و از وی صاحب دو فرزند شد.
انتظام پس از بازگشت به تهران در ۱۲۹۷ ش به استخدام وزارت امور خارجه درآمد. ابتدا به کارآموزی در ادارهٔ سوم سیاسی وزارت امور خارجه پرداخت. چندی هم عضو ادارات مرکزی وزارت امور خارجه شد. سپس نایب سوم در سفارتخانه های لاهه و واشینگتن شد. پس از بازگشت، مدیر کل دفتر سیاسی وزارت امور خارجه شد و سپس نایب اول سفارت خانه های ورشو و برن، و سرانجام کاردار سفارت در برن شد. همچنین، نماینده ایران در سازمان ملل متحد در ژنو بود، و هم زمان مدیر اداره اطلاعات وزارت امور خارجه ایران و رئیس ادارهٔ سوم سیاسی آن بود. انتظام، ۱۳۱۵، کنسول ایران در پراگ شد و از اردیبهشت ۱۳۱۷ تا آذر ۱۳۱۹، کاردار ایران در سوییس بود.
... [مشاهده متن کامل]
او برادر نصرالله انتظام بود.
عبدالله انتظام وزیری، فرزند میرزامحمدخان ملقب به انتظام السلطنه، از رجال دوره قاجار و و از نوادگان میرزا عیسی وزیر تفرشی معروف به وزیر بود. مادرش، خورشید لقا خانم دختر محمدحسین خان، پسر فرخ خان امین الدوله بود. عبدالله و برادرش نصرالله، در عرصهٔ سیاسی ایران در دوران معاصر حضور چشمگیری داشتند تاجایی که دو برادر به «دوقلوهای سیاسی» معروف شدند. او دوره ابتدایی را در مدرسه اقدسیه و متوسطه را در دبیرستان ایران و آلمان در تهران به پایان برد و آلمانی، انگلیسی و فرانسوی را فرا گرفت. برای ادامه تحصیل به ایالات متحده آمریکا رفت و در دانشگاه لاسال علوم سیاسی خواند.
انتظام در دوران تحصیل در امریکا در سال ۱۹۲۷م - ۱۳۰۶ ش با مارگارت رابینسون ازدواج کرد که از خانواده متشخص امریکایی بود و پدرش شهردار شهر جورج تاون بود و از اقوام استیون وینسنت بنت بود. در ۱۹۳۴م - ۱۳۱۳ش پسری بدنیا آوردند. ولی در سه سالگی او طلاق گرفتند. مارگارت با هرولد هوران ازدواج کرد و آنها نام خانوادگی او را بر روی این پسر قرار دادند و او شد هیوم الکساندر هوران. هیوم هوران بعدها مدتی به ارتش امریکا پیوست و سپس در دانشگاه هاروارد شاگرد شرق شناس مشهور امریکایی همیلتون الکساندر روسکین گیب شد. سپس به وزارت خارجه امریکا پیوست و یکی از شرق شناسان و عرب شناسان مهم بود و سفیر امریکا در چند کشور عرب شد. تا اینکه در سال ۲۰۰۴ میلادی درگذشت.
انتظام پس از بازگشت به ایران با فرح زند انصاری، نوه دختری مشاورالممالک انصاری ازدواج نمود و از وی صاحب دو فرزند شد.
انتظام پس از بازگشت به تهران در ۱۲۹۷ ش به استخدام وزارت امور خارجه درآمد. ابتدا به کارآموزی در ادارهٔ سوم سیاسی وزارت امور خارجه پرداخت. چندی هم عضو ادارات مرکزی وزارت امور خارجه شد. سپس نایب سوم در سفارتخانه های لاهه و واشینگتن شد. پس از بازگشت، مدیر کل دفتر سیاسی وزارت امور خارجه شد و سپس نایب اول سفارت خانه های ورشو و برن، و سرانجام کاردار سفارت در برن شد. همچنین، نماینده ایران در سازمان ملل متحد در ژنو بود، و هم زمان مدیر اداره اطلاعات وزارت امور خارجه ایران و رئیس ادارهٔ سوم سیاسی آن بود. انتظام، ۱۳۱۵، کنسول ایران در پراگ شد و از اردیبهشت ۱۳۱۷ تا آذر ۱۳۱۹، کاردار ایران در سوییس بود.
عبدالله انتظام وزیر امور خارجه ایران در کابینه حسین علاء و زاهدی، رئیس هیات مدیره شرکت نفت و عضو شورای سلطنت پس از آخرین خروج شاه از ایران بود.
زندگی سیاسی [ویرایش]
عبدالله انتظام ابتدا مدتی سفیر ایران در آلمان غربی بود. بعدها در سال ۱۳۳۲ و در کابینه سپهبد زاهدی به مقام وزارت امور خارجه رسید. [۱] در سال ۱۳۳۶ پس از مرگ بیات به ریاست هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران منصوب شد و تا سال ۱۳۴۲ در این سمت باقی ماند. به علت مخالفت با سیاست شاه در اعمال خشونت در برابر جریانات مذهبی ( قیام پانزده خرداد ماه ۱۳۴۲ ) از سمت خود برکنار و خانه نشین شد. [۲]
... [مشاهده متن کامل]
در اواخر حکومت محمدرضا پهلوی، مجددا به خدمت غیر رسمی فراخوانده شد و مدتی از مشاوران اصلی شاه بود و به همراه علی امینی، او را به ماندن در کشور توصیه می نمود. [۳] او در ۲۴ دیماه ۱۳۵۷ و با معرفی دولت شاپور بختیار توسط شاه، به عضویت شورای سلطنت درآمد. [۴]
عبدالله انتظام پس از انقلاب ایران ( ۱۳۵۷ ) هیچ وقت زندانی نشد، چون از چنان وجه ای خوبی برخودار بود که حتی آیات لله خمینی نیز به اسارت او رغبت نداد. بر عکس برادرش نصرالله که مدتی در زندان زیر شکنجه بود. در فروردین سال ۱۳۶۲ در تهران درگذشت.
شخصیت [ویرایش]
عبدالله انتظام یک ریاضیدان و یک کارشناس اپتیک بود. مدیری خردمند بود و در عین حال شخصی شوح طبع بود. ساده و صریح سخن می گفت. [۵] او مردی درویش مسلک بود و خانه اش را شبیه خانقاه کرده بود. او برادر بزرگ نصرالله انتظام بود. [۶]
منابع [ویرایش]
↑ منوچهر فرمانفرمائیان. «یک انقلاب درباری». در خون و نفت. تهران: ققنوس، ۱۳۷۷. ۴۱۵. شابک ۹۶۴ - ۳۱۱ - ۱۴۹ - ۰.
↑ بازیگران سیاسی عصر رضاشاهی و محمدرضا شاهی . ناصر نجمی . انتشارات انیشتین ۱۳۷۳ تهران
↑ محمود طلوعی. «زمینه انقلاب». در داستان انقلاب. تهران: نشر علم، ۱۳۷۰. ۳۵۲. شابک ۹۶۴ - ۴۰۵ - ۱۹۸ - x.
↑ محمود طلوعی. «زمینه انقلاب». در داستان انقلاب. تهران: نشر علم، ۱۳۷۰. ۴۳۱. شابک ۹۶۴ - ۴۰۵ - ۱۹۸ - x.
↑ منوچهر فرمانفرمائیان. «یک انقلاب درباری». در خون و نفت. تهران: ققنوس، ۱۳۷۷. ۴۱۵ و ۴۱۶. شابک ۹۶۴ - ۳۱۱ - ۱۴۹ - ۰.
↑ بازیگران سیاسی عصر رضاشاهی و محمدرضا شاهی . ناصر نجمی . انتشارات انیشتین ۱۳۷۳ تهران
این یک نوشتار خُرد پیرامون افراد است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
رده های صفحه: وزیران امورخارجه ایرانخاندان حسینی
همچنین:
Abdullah Entezam Iranian Diplomat ( alternatively: Seyed Abdollah Entezam ) , son of Seyed Mohamad also known as "Binesh Ali", leader of Safih Ali Shahi order of dervishes in Iran. His father was also a diplomat. Older brother of Nasrollah Entezam, also a career diplomat and Iranian minister of Health ( spelt Nasrullah by Iranian biographer Abbas Milani ) . His son was Hume Horan, US ambassador to Saudi Arabia.
Born in Tehran 1895 ( 1274 ) according to Encyclopedia Iranica, but according to Martin Zonis he was born in 1907. [1]
Encyclopedia Iranica says of him: "ʿAbd - Allāh Enteẓām diplomat and politician ( b. 1274 Š. /1895 in Tehran, d. 2 Farvardīn 1362 Š. /22 March 1983. He was the eldest son of Khorshidlaqa Ghaffari and Sayyed Moḥammad Entezam - al - Saltaneh. [2]
He was educated in Tehran at the German Technical School, Dar al - Funun and the School of Political Science. After this Abdullah joined the Ministry of Foreign Affairs in 1919 and served as secretary at the Iranian embassy in Washington, D. C.
While in the United States, he studied mechanical engineering, which had always interested him, and married an American woman Margaret Robinson Hume, from whom he was subsequently divorced. They had a son, Hume Horan, who later joined the U. S. State Department and became a leading Arabist. In May 1958, he married Farah Ansari, granddaughter of Aliqoli Ansari Mosawer - al - Mamalek, to whom he was vaguely related. Her grandfather had been minister of foreign affairs several times. [2]
[edit]Career: diplomacy and Sufism
Abbas Milani in his book on Eminent Persians says: "Both diplomacy and Sufism became inseparable parts of Abdullah’s character and career. " [3]
Iran's ambassador to France 1927,
Presented Iran’s case against Britain to the League of Nations in 1933,
Iran's ambassador to West Germany,
Minister of Finance under Mohammad Reza Shah, then Foreign Minister 1953 - 56,
Negotiated the resumption of diplomatic relations with Britain and the oil contracts after Mossadegh.
Chairman of the board of directors and Managing Director of NIOC ( National Iranian Oil Company ) 1957 - 63.
Dismissed by the Shah after the uprisings of 1963, for suggesting that the pace of reforms should be slowed down.
Marvin Zonis wrote on this subject in The Political Elite of Iran. p63 Dealing with the counter elite. [1] According to Zonis, Hossein Ala the court minister, called together a council of elite statesmen to convey their mounting concern to the Shah, in relation to the extreme response of the military to demonstrations against the arrest of Khomeini in June 1963.
People were demonstrating peacefully but the Shah had ordered troops to shoot and kill. The council of elite statesmen were: Ala himself, Abdollah Entezam, General Morteza Yazdanpanah, & Sardar Fakher Hekmat. After the four officials carried their foreboding to His Majesty, it w . . .
زندگی سیاسی [ویرایش]
عبدالله انتظام ابتدا مدتی سفیر ایران در آلمان غربی بود. بعدها در سال ۱۳۳۲ و در کابینه سپهبد زاهدی به مقام وزارت امور خارجه رسید. [۱] در سال ۱۳۳۶ پس از مرگ بیات به ریاست هیئت مدیره شرکت ملی نفت ایران منصوب شد و تا سال ۱۳۴۲ در این سمت باقی ماند. به علت مخالفت با سیاست شاه در اعمال خشونت در برابر جریانات مذهبی ( قیام پانزده خرداد ماه ۱۳۴۲ ) از سمت خود برکنار و خانه نشین شد. [۲]
... [مشاهده متن کامل]
در اواخر حکومت محمدرضا پهلوی، مجددا به خدمت غیر رسمی فراخوانده شد و مدتی از مشاوران اصلی شاه بود و به همراه علی امینی، او را به ماندن در کشور توصیه می نمود. [۳] او در ۲۴ دیماه ۱۳۵۷ و با معرفی دولت شاپور بختیار توسط شاه، به عضویت شورای سلطنت درآمد. [۴]
عبدالله انتظام پس از انقلاب ایران ( ۱۳۵۷ ) هیچ وقت زندانی نشد، چون از چنان وجه ای خوبی برخودار بود که حتی آیات لله خمینی نیز به اسارت او رغبت نداد. بر عکس برادرش نصرالله که مدتی در زندان زیر شکنجه بود. در فروردین سال ۱۳۶۲ در تهران درگذشت.
شخصیت [ویرایش]
عبدالله انتظام یک ریاضیدان و یک کارشناس اپتیک بود. مدیری خردمند بود و در عین حال شخصی شوح طبع بود. ساده و صریح سخن می گفت. [۵] او مردی درویش مسلک بود و خانه اش را شبیه خانقاه کرده بود. او برادر بزرگ نصرالله انتظام بود. [۶]
منابع [ویرایش]
↑ منوچهر فرمانفرمائیان. «یک انقلاب درباری». در خون و نفت. تهران: ققنوس، ۱۳۷۷. ۴۱۵. شابک ۹۶۴ - ۳۱۱ - ۱۴۹ - ۰.
↑ بازیگران سیاسی عصر رضاشاهی و محمدرضا شاهی . ناصر نجمی . انتشارات انیشتین ۱۳۷۳ تهران
↑ محمود طلوعی. «زمینه انقلاب». در داستان انقلاب. تهران: نشر علم، ۱۳۷۰. ۳۵۲. شابک ۹۶۴ - ۴۰۵ - ۱۹۸ - x.
↑ محمود طلوعی. «زمینه انقلاب». در داستان انقلاب. تهران: نشر علم، ۱۳۷۰. ۴۳۱. شابک ۹۶۴ - ۴۰۵ - ۱۹۸ - x.
↑ منوچهر فرمانفرمائیان. «یک انقلاب درباری». در خون و نفت. تهران: ققنوس، ۱۳۷۷. ۴۱۵ و ۴۱۶. شابک ۹۶۴ - ۳۱۱ - ۱۴۹ - ۰.
↑ بازیگران سیاسی عصر رضاشاهی و محمدرضا شاهی . ناصر نجمی . انتشارات انیشتین ۱۳۷۳ تهران
این یک نوشتار خُرد پیرامون افراد است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
رده های صفحه: وزیران امورخارجه ایرانخاندان حسینی
همچنین:
Encyclopedia Iranica says of him: "ʿAbd - Allāh Enteẓām diplomat and politician ( b. 1274 Š. /1895 in Tehran, d. 2 Farvardīn 1362 Š. /22 March 1983. He was the eldest son of Khorshidlaqa Ghaffari and Sayyed Moḥammad Entezam - al - Saltaneh. [2]