عبدالصمد میرزا عزالدوله

عبدالصمد میرزا ملقب به عِزّالدوله ( زادهٔ ۱۲۲۴ - درگذشت ۱۳۰۸ ) شاهزاده قاجار و چهارمین پسر محمدشاه بود.
عبدالصمد میرزا در سال ۱۲۶۱ هجری قمری در تهران متولد شد. در کودکی پدر خود را از دست داد. در ۱۲۷۱ به فرمان برادرش، ناصرالدین شاه، لقب عِزّالدوله دریافت کرد و با پیشکاری حسنعلی خان آجودان باشی به حکومت قزوین منصوب شد. او تا سال ۱۲۷۴ حاکم قزوین بود و پس از آن به ترتیب به حکومت همدان، زنجان، و ملایر و تویسرکان رسید. او از همراهان ناصرالدین شاه در سفر اولش به اروپا ( ۱۲۹۰ هجری قمری ) بود و پس از بازگشت به مقام ایلخانی گری ایل قاجار رسید. در سال ۱۳۰۰ در رأس هیئتی برای تبریک تاجگذاری الکساندر سوم تزار روسیه، به آن کشور رفت و پس از بازگشت دست از کار دولتی کشید و گوشه گیری اختیار کرد.
عزالدوله زبان فرانسه را نزد ژول ریشار از معلمان فرانسوی دارالفنون آموخته بود و علاوه بر این زبان بر عربی و انگلیسی نیز تسلط داشت. او به مطالعهٔ تاریخ علاقه داشت و از طریق مجلات و روزنامه های اروپایی با اوضاع دنیای آشنا بود. عزالدوله در سمت شرقی باغ فردوس، ییلاقی بزرگ و مصفا داشت و غالب اوقات خود را در آن جا می گذراند.
عزالدوله در سال ۱۳۰۸ در تهران درگذشت و در حرم فاطمه معصومه به خاک سپرده شد.
پس از اجباری شدن نام خانوادگی توسط رضا شاه، چون مادر عزالدوله از قبیلهٔ ترکمن سالور بود، او و فرزندانش نام خانوادگی «سالور» را برای خود برگزیدند. همسر عقدی عزالدوله، تاج ماه خانم دختر علیقلی میرزا اعتضادالسلطنه ( پسر پنجاه و چهارم فتحعلی شاه ) بود. او همچنین در دوران حکومت در همدان نگارالسلطنه ( دوم ) از نوادگان عباس میرزا را به همسری گرفت ولی در نهایت مجبور به طلاق او شد. عزالدوله چند همسر صیغه نیز داشت. [ ۱]