عبدالرزاق دنبلی

عَبْدُالرّزاق دُنْبُلی (۱۱۷۶ـ۱۲۴۳ق)
(متخلّص به: مفتون) شاعر، نویسنده و منشی دربار فتحعلی شاه قاجار. عبدالرزاق پسر نَجف قلی خان بیگلربیگی بود که در خوی به دنیا آمد. او از کُردهای دُنبلی آذربایجان بود که کریم خان زند وی را به جای برادر بزرگش، فضل علی بیگ، به عنوان گروگان در شیراز نگه می داشت . او مدت چهارده سال در آن جا به سر برد و در همان جا به تحصیل علم پرداخت و از محضر فقها و علما و شعرا استفاده برد و در خط و ادب فارسی مهارت یافت . دُنبلی در مدت اقامت در شیراز، کتاب حدائق الجنان را در سرگذشت خود و شرح حال علما و فضلای معاصر و داستان هایی از زندگی کریم خان زند نوشت که بعدها آن را به نام تجربة الاحرار و تسلیة الابرار تغییر داد و از بهترین نثرهای ادبی قرن دوازدهم است. در ۱۱۹۹ق آقا محمد خان قاجار گروگان ها را به شهرهای خود فرستاد و دُنبلی نیز به تبریز رفت و از محفل میرزا محمد نصیر طبیب بهره مند گردید. سپس به دربار فتحعلی شاه قاجار پیوست و مآثر خاقانی را در تاریخ قاجاریه به عبارت ساده و روان نوشت . وی در نظم و نثر فارسی و عربی تبحّر داشت و در شاعری «مفتون» تخلص می کرد و تألیفاتی نیز در تاریخ و ادبیات از او به جای مانده است که از آن جمله اند: مآثرالسلطانیه، تذکرة الشعر و الشعراء؛ حقایق الانوار، حدائق الادباء؛ نگارستان دارا؛ ریاض الجنّه؛ روضة الآداب و جنّة الالباب؛ مثنوی ناز و نیاز؛ مختارنامۀ منظوم.