عبدالرحمان خان

عبدالرحمان در ۱۲۸۲ق/۱۸۶۶م به افغانستان بازگشت و شیرعلی خان را شکست داده، پدرش محمدافضل خان را بر تخت سلطنت نشاند. پس از سه سال شیرعلی خان بار دوم قدرت را به دست گرفت و عبدالرحمان پا به فرار گذاشت. پس از مرگ شیرعلی در سال ۱۲۵۸ش/۱۸۸۰م، عبدالرحمان با پذیرش شرایط و درخواست های بریتانیا، اداره کابل را در دست گرفت. او ابتدا قندهار و هرات را از محمدیعقوب خان، فرزند و جانشین شیرعلی گرفت و سال بعد ناحیه ترکستان، شامل ولایت های بلخ، فاریاب، جوزجان و تخار را تصرف کرد. سپس عبدالرحمان متوجه هزاره ها شد و از آنان درخواست پذیرش حاکمیتش و دادن مالیات کرد. با اذیت و آزار مأموران عبدالرحمان در هزاره جات و خودداری هزاره ها از مالیات و پس از بازداشت، تبعید و اعدام تعدادی از افراد بانفوذ هزاره، آنان علیه عبدالرحمان اعلام جنگ کردند. عبدالرحمان در سالهای ۱۳۰۸ تا ۱۳۱۰ق با کمک از برخی اقوام غیر هزاره، اعلام تکفیر و جهاد علیه آنان، قدرت هزاره ها را در هم شکست و ساختار اجتماعی و اقتصادی آنان را ویران ساخت. او سپس در قرارداد با بریتانیا، خط دیورند را به عنوان مرز بین افغانستان و هند بریتانیا در سال ۱۲۷۱ش/۱۳۱۰ق/۱۸۹۳م به رسمیت شناخت. پس از چندی بر ضد کافرستان ( نورستان امروزی که در آنزمان مسلمان نبودند ) لشکرکشی نمود و آنها را جبراً به پذیرفتن دین اسلام وادشت.
قتل عام و نسل کشی هزاره ها یا اقدام به نابودی کامل یک طایفه بزرگ از ساکنان بومی افغانستان که منجر به نابودی بیش از شصت درصد این مردم شد. پیش از قتل عام، ۶۰۰٬۰۰۰ خانوار مردم هزاره در افغانستان زندگی می کردند. عبدالرحمن بیش از ۴۰۲٬۰۰۰ ( ۶۷٪ ) خانواده مردمان هزاره را بین سال های ۱۸۹۳ تا ۱۹۰۰ قتل عام و از سرهای شان کله منار درست کرد که بزرگ ترین نسل کشی قرن نوزدهم به شمار می رود.
عبدالرحمان در سال ۱۹۰۱ در باغ بالای کابل درگذشت و جسد او نیز در آنجا دفن گردید.