عَبدُالحمید عثمانی دوم (۱۲۵۸ـ۱۳۳۶ق)
عَبدُالحمید عثمانی دوم
(ملقب به: غازی) سی وچهارمین سلطان عثمانی (حک: ۱۲۹۳ـ ۱۳۲۷ق/۱۸۷۶ـ ۱۹۰۹م). پسر عبدالمجید عثمانی اول بود و پس از برادرش ، مراد پنجم، با پشتیبانی مدحت پاشا به تاج و تخت رسید. در ۱۲۹۳ق طبق فرمانی (خط همایون ) نخستین قانون اساسی عثمانی را اعلام کرد. اگرچه پارلمان در ۱۲۹۴ق تشکیل جلسه داد، یک سال بعد، به مدت ۳۰ سال تعطیل شد. عثمانی ها در ۱۲۹۴ق با روس ها وارد نبرد شدند، اما شکست خوردند (سقوط پلونا) و ناگزیر به انعقاد پیمان سان اِسْتِفانو تن دادند (۱۲۹۵ق). این پیمان در همان سال در کنگرۀ برلین تغییراتی کرد و تجزیۀ بخش های وسیعی از متصرفات عثمانی را از قلمرو امپراتوری سبب شد. عبدالحمید از ۱۳۱۲ تا ۱۳۱۴ق، در سراسر آناتولی، به کشتار ارامنه پرداخت و به سلطان «سرخ» آوازه یافت . سپس با آلمان ها طرح دوستی ریخت و در بازسازی ارتش عثمانی از صاحب منصبان آلمانی بهره گرفت و در مقابل، امتیازاتی چون احداث راه آهنِ بغداد را به آلمان ها داد. سیاست عبدالحمید بر پایۀ استبداد مطلق و اندیشۀ خلافت اسلامی و اتحاد جهان اسلام استوار بود . این افکار را سیدجمال الدین اسدآبادی و آرْمینیوس وامْبِری به او القا می کردند. با وقوع انقلاب ترک های جوان در ۱۳۲۷ق (۱۹۰۹م) وی از سلطنت برکنار و به سالونیک تبعید شد. سلطانی تربیت یافته ، زیرک ، جاه طلب و اهل مطالعه بود که با اندیشه های نوگرایانه آشنایی داشت . با اجرای اصلاحاتی درپی نوسازی و اصلاح امپراتوری عثمانی بود. تا جایی که منابع تاریخ عثمانی دورۀ او را اوج تنظیمات دانسته اند. عبدالحمید که به ادبیات و زبان فارسی علاقه داشت و خود آن را آموخته بود، پس از تعطیلی روزنامۀ فارسی اختر که در استانبول منتشر می شد (۱۲۹۳ق)، محسن خان مُعین الملک (سفیر ایران در استانبول ) را به انتشار دوبارۀ این روزنامه تشویق کرد. سلطان عبدالحمید سه بار خاطرات خود را نوشت : نخستین بار در ۱۳۲۵ق؛ دومین بار در تبعید؛ و سومین بار در ۱۳۳۴ق با نام «خاطرات سلطان عبدالحمید دوم » که به فارسی ترجمه و چاپ شده است (تهران ، ۱۳۷۷ش ). خط همایون و قانون اساسی (استانبول ، ۱۸۷۷) و نطق پادشاهی (استانبول ، ۱۹۰۸) از دیگر آثار اوست .
عَبدُالحمید عثمانی دوم
(ملقب به: غازی) سی وچهارمین سلطان عثمانی (حک: ۱۲۹۳ـ ۱۳۲۷ق/۱۸۷۶ـ ۱۹۰۹م). پسر عبدالمجید عثمانی اول بود و پس از برادرش ، مراد پنجم، با پشتیبانی مدحت پاشا به تاج و تخت رسید. در ۱۲۹۳ق طبق فرمانی (خط همایون ) نخستین قانون اساسی عثمانی را اعلام کرد. اگرچه پارلمان در ۱۲۹۴ق تشکیل جلسه داد، یک سال بعد، به مدت ۳۰ سال تعطیل شد. عثمانی ها در ۱۲۹۴ق با روس ها وارد نبرد شدند، اما شکست خوردند (سقوط پلونا) و ناگزیر به انعقاد پیمان سان اِسْتِفانو تن دادند (۱۲۹۵ق). این پیمان در همان سال در کنگرۀ برلین تغییراتی کرد و تجزیۀ بخش های وسیعی از متصرفات عثمانی را از قلمرو امپراتوری سبب شد. عبدالحمید از ۱۳۱۲ تا ۱۳۱۴ق، در سراسر آناتولی، به کشتار ارامنه پرداخت و به سلطان «سرخ» آوازه یافت . سپس با آلمان ها طرح دوستی ریخت و در بازسازی ارتش عثمانی از صاحب منصبان آلمانی بهره گرفت و در مقابل، امتیازاتی چون احداث راه آهنِ بغداد را به آلمان ها داد. سیاست عبدالحمید بر پایۀ استبداد مطلق و اندیشۀ خلافت اسلامی و اتحاد جهان اسلام استوار بود . این افکار را سیدجمال الدین اسدآبادی و آرْمینیوس وامْبِری به او القا می کردند. با وقوع انقلاب ترک های جوان در ۱۳۲۷ق (۱۹۰۹م) وی از سلطنت برکنار و به سالونیک تبعید شد. سلطانی تربیت یافته ، زیرک ، جاه طلب و اهل مطالعه بود که با اندیشه های نوگرایانه آشنایی داشت . با اجرای اصلاحاتی درپی نوسازی و اصلاح امپراتوری عثمانی بود. تا جایی که منابع تاریخ عثمانی دورۀ او را اوج تنظیمات دانسته اند. عبدالحمید که به ادبیات و زبان فارسی علاقه داشت و خود آن را آموخته بود، پس از تعطیلی روزنامۀ فارسی اختر که در استانبول منتشر می شد (۱۲۹۳ق)، محسن خان مُعین الملک (سفیر ایران در استانبول ) را به انتشار دوبارۀ این روزنامه تشویق کرد. سلطان عبدالحمید سه بار خاطرات خود را نوشت : نخستین بار در ۱۳۲۵ق؛ دومین بار در تبعید؛ و سومین بار در ۱۳۳۴ق با نام «خاطرات سلطان عبدالحمید دوم » که به فارسی ترجمه و چاپ شده است (تهران ، ۱۳۷۷ش ). خط همایون و قانون اساسی (استانبول ، ۱۸۷۷) و نطق پادشاهی (استانبول ، ۱۹۰۸) از دیگر آثار اوست .
wikijoo: عبدالحمید_عثمانی_دوم