عبدالحسین اورنگ

میرزا عبدالحسین شیخ الملک ( ۵ خرداد ۱۲۶۷ تهران – ۱۳۴۵ تهران ) که تخلُّص خود اورنگ را برای نام خانوادگی اش برگزید، سیاستمدار، شاعر، نویسنده و سخنور ایرانی بود.
پدر اورنگ، ملاعبدالرسول فیروزکوهی مازندرانی بود که ازشاگردان میرزا محمدحسن آشتیانی، میرزا ابوالحسن جلوه و ملا حسن خویی به شمار می رفت و در حوزه تهران هم هجره آخوند خراسانی بوده است. وفات او در سال ۱۳۲۲ق سه سال قبل ازمشروطه به بیماری وبا بود. [ ۱]
اورنگ در تهران و کربلا و نجف تحصیلات دینی کرد و همچون پدر به کسوت روحانیت درآمد. سپس به خدمت عدلیه درآمد و قاضی شد. [ ۲] او شاگرد ادیب پیشاوری بود[ ۳] و با سخنوری و شاعری، شهرت یافت و به دربار راه پیدا کرد و لقب شیخ الملک گرفت.
شیخ الملک پس از مشروطیت با سرداراسعد بختیاری رابطه نزدیکی یافت و همه جا با او همراه بود. در جریان جنگ جهانی اول که ایران میدان جنگ شد، شیخ الملک به «دولت موقت ملی» پیوست که در کرمانشاه با حمایت آلمان و عثمانی تشکیل شد. با شکست این دولت به استانبول کوچید و در آنجا با محمدعلی شاه نشست و برخاست کرد که از سلطنت برکنار شده بود و در تبعید به سر می برد.
شیخ الملک پس از بازگشت به ایران به مشاغل قضائی بازگشت و تا دادیاری دیوان تمییز و ریاست عدلیه خراسان پیش رفت. در این دوره او به رضاخان سردارسپه نزدیک شد[ ۲] و در دوران پادشاهی او در سال ۱۳۰۷ به نمایندگی فومن در مجلس شورای ملی انتخاب شد ( دوره هفتم ) . در دوره های بعد از همدان نماینده شد و کرسی نمایندگی اش را تا دوره سیزدهم در مجلس حفظ کرد. از جمله نطق های اورنگ در مجلس در روز هشتم آذر ۱۳۱۷ بود که لایحه دولت برای اعطای صفت ایرانی الاصل به فوزیه همسر ولیعهد به تصویب رسید. اورنگ ضمن نطقی در ستایش ازدواج ولیعهد با خواهر پادشاه مصر این ابیات را که سروده بود در مجلس خواند و با تشویق و کف زدن ممتد نمایندگان روبرو شد:[ ۴]
اورنگ در دوره چهاردهم ( سال ۱۳۲۲ ) از دماوند نامزد نمایندگی شد. انتخابات این حوزه به علت تخلفات گسترده ای که در آن شد، جنجال آفرید. بنا بر شکایاتی که از دماوند شده بود، در این حوزه انتخابیه، رأی از پنج تا چهل تومان خریداری می شده، عده ای را از لواسانات برای رأی دادن و عده ای چاقوکش از تهران برده بودند و با اینکه همه این موارد گزارش شده و مسئولان از آن با خبر بودند، انتخابات ادامه یافته بود. [ ۵] رقیبان اورنگ، جواد مسعودی سردبیر روزنامه فرانسوی زبان ژورنال دو تهران ( وابسته به مؤسسه اطلاعات ) و عبدالحسین نیک پور سرمایه دار و نماینده چند دوره مجلس بودند که سرانجام مسعودی برنده شد. دکتر عبدالله معظمی نماینده خوانسار و گلپایگان که در اعتراض به اعتبارنامه مسعودی در مجلس سخن گفت، انتخابات دماوند را ناهنجار و مخدوش و مفتضح توصیف کرد و گفت که هم مسعودی و هم رقیبان او ( اورنگ و نیک پور ) «فقط و فقط روی تطمیع و خرید و فروش رأی» انتخابات را پیش بردند و این سه «تا آنجا که توانسته اند در تطمیع مردم به حد اعلی کوشیده اند، به حدی که انتخابات دماوند را در حقیقت به صورت حراج یک کالای بازرگانی درآورده اند». [ ۵] در چهار دوره بعد، اورنگ نماینده گروس ( بیجار ) بود و در دوره هجدهم، به عنوان سالخورده ترین نماینده، رئیس سنی شد و مجلس را افتتاح کرد.